Hưng Yên: Vững chắc "Hàng rào" nội địa, chung tay gỡ “Thẻ vàng” IUU

Với vai trò là một trong những tỉnh cung cấp sản phẩm nông nghiệp và thủy sản quan trọng, Hưng Yên đang siết chặt công tác quản lý, truy xuất nguồn gốc và xử lý nghiêm các vi phạm, nhằm chung tay cùng cả nước sớm gỡ bỏ "thẻ vàng" của Ủy ban châu Âu (EC), mở đường cho ngành thủy sản Việt Nam hội nhập và phát triển bền vững.

Từ kiểm soát chặt chẽ

Theo Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Hưng Yên: Thời gian qua, đơn vị đã chỉ đạo các đồn, trạm biên phòng tuyến biển phối hợp các ngành, địa phương tổ chức thực hiện tốt công tác quản lý, kiểm soát tàu thuyền, góp phần thay đổi nhận thức của ngư dân về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).

Để chung tay phòng, chống khai thác IUU, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh đã yêu cầu các đồn, trạm thực hiện kế hoạch cao điểm, trong đó, kết hợp tuần tra, giám sát và tuyên truyền vận động ngư dân. Trung tá Nguyễn Văn Điệp, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Trà Lý cho biết: Đồn Biên phòng Trà Lý hiện quản lý 152 phương tiện với 487 lao động. Đồn đã tổ chức hơn 200 lượt tuần tra khu vực ven biển và cửa sông; kiểm soát hơn 13.000 lượt tàu cá với 25.400 lượt ngư dân. Quá trình kiểm tra, cán bộ, chiến sĩ không quên nhiệm vụ tuyên truyền, vận động người dân đánh bắt hải sản đúng quy định.

Theo Thiếu tá Nguyễn Văn Trung, Trạm Kiểm soát biên phòng Cửa Lân: Đơn vị phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành, lực lượng chức năng, địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho ngư dân; tăng cường quản lý, kiểm tra, kiểm soát, kiên quyết không cho tàu cá “3 không” tham gia hoạt động khai thác hải sản. Tổ chức hệ thống trực giám sát 24/7 để theo dõi, giám sát hoạt động tàu cá trên biển, cảnh báo sớm, ngăn chặn tàu cá vi phạm khai thác vùng biển nước ngoài.

Các đơn vị biên phòng trên tuyến biển còn phối hợp chặt chẽ với lực lượng liên ngành tại các cảng cá, bến cá, các địa phương để tổ chức kiểm tra, kiểm soát, quản lý chặt chẽ tàu thuyền ra, vào cảng cá, cập nhật cơ sở dữ liệu nghề cá Việt Nam.

Ông Nguyễn Đức Trọng, Chủ tịch UBND xã Thái Thụy cho biết: Trên địa bàn xã có 170 phương tiện với 778 lao động làm việc trên biển. Địa phương đã phối hợp với lực lượng bộ đội biên phòng tỉnh tăng cường tác tuyên truyền, xử lý nghiêm các vi phạm về khai thác IUU. Do đó, ý thức chấp hành khai thác hải sản bảo đảm đúng các quy định của ngư dân đã có những chuyển biến tích cực. Xã đã vận động 100% chủ tàu, thuyền trưởng ký cam kết không vi phạm khai thác IUU, bà con tuân thủ các quy định đánh bắt đúng vùng khai thác, không đánh bắt vùng biển nước ngoài và ghi nhật ký khai thác khai thác đầy đủ.

Ông Bùi Thanh Lịch, Chủ tịch UBND xã Nam Cường chia sẻ: Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh thực hiện tốt việc phối hợp với cấp ủy, chính quyền xã trong công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho ngư dân, đồng thời kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm về khai thác IUU. Cương quyết không cho xuất bến đối với những phương tiện không đủ giấy tờ thủ tục và kiên quyết xử lý vi phạm hành chính đối với những chủ tàu cố tình vi phạm.

...đến quyết liệt gỡ “thẻ vàng” IUU

Để chung tay cùng cả nước gỡ thẻ vàng IUU, các ban ngành của tỉnh luôn công tác quản lý chất lượng và truy xuất nguồn gốc thủy sản nội địa đã được đặt lên hàng đầu. Quyết tâm của Hưng Yên bắt nguồn từ nhận thức rõ ràng: việc gỡ "thẻ vàng" IUU mang ý nghĩa quốc gia to lớn, không chỉ giúp ngành thủy sản tránh khỏi thiệt hại kinh tế nặng nề mà còn khẳng định uy tín, trách nhiệm của Việt Nam trên trường quốc tế.

Chính vì vậy, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Hưng Yên đã nhanh chóng chỉ đạo các Sở, ngành liên quan, đặc biệt là Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Công Thương, tăng cường rà soát, kiểm tra và triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm ngăn chặn tình trạng "thủy sản bẩn" xâm nhập vào địa bàn tỉnh. Hưng Yên xem việc phòng chống IUU là một nhiệm vụ thường xuyên, cấp bách nhằm bảo vệ thị trường, nâng cao chất lượng sản phẩm nông sản của tỉnh.

Để thực hiện quyết tâm trên, Hưng Yên tập trung vào hai trụ cột chính như: Kiểm soát chặt chẽ các tàu cá đủ điều kiện khai thác hoạt động và tăng cường xử lý vi phạm.

Mới đây tại phiên họp thứ 23 của Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) đánh giá tình hình triển khai thực hiện các nhiệm vụ tại phiên họp thứ 22, ông Nguyễn Hùng Nam, Phó Chủ tịch UBND tỉnhTại tỉnh Hưng Yên cho biết: Tỉnh đến ngày 24/11, toàn tỉnh có 734 tàu cá trong đó có 730 tàu còn hạn giấy phép khai thác thủy sản, 4 tàu chưa cấp lại; không có tàu cá mất kết nối trên 10 ngày và vi phạm vùng biển nước ngoài. Các lực lượng chức năng của tỉnh tăng cường tuần tra, kiểm soát tại cảng cá và trên biển; kiên quyết xử lý các vi phạm.

Còn theo BCH Bộ đội Biên phòng tỉnh: Đến nay, tổng số tàu cá trên địa bàn tỉnh Hưng Yên đã được đăng ký và nhập vào phần mềm dữ liệu tàu cá quốc gia Vnfishbase 736 tàu cá, tăng 39 tàu cá so với năm 2024. Thời gian qua, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các biện pháp chống khai thác IUU. Trong đó, tổ chức các biên đội tuần tra bảo vệ chủ quyền kết hợp giám sát nghề cá, chống khai thác IUU và bảo vệ các mục tiêu, công trình biển được trên 200 đợt; tiến hành xác minh, xử lý 32 tàu cá/35 chủ phương tiện vi phạm khai thác IUU...

Đơn vị còn tham gia phát hiện xua đuổi 2 lượt/4 tàu cá nước ngoài xâm phạm chủ quyền. Các đồn biên phòng tham mưu, phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương vận động các chủ tàu tham gia vào các tổ đội sản trên biển. Đến nay, toàn tỉnh có 31 tổ đội với 352 tàu cá, 1.760 ngư dân tham gia. Lực lượng Bộ đội Biên phòng còn phối hợp với lực lượng kiểm ngư và các địa phương tăng cường tuần suất, thời gian tuần tra trên biển, do đó tình trạng tàu cá vi phạm vùng khai thác đã giảm.

Tổ chức trực, theo dõi giám sát trên hệ thống giám sát tàu cá, kịp thời liên lạc chủ tàu, thuyền trưởng khi có mất kết nối VMS. Đến nay, không có trường hợp tàu cá mất kết nối trên 10 ngày và vượt ranh giới cho phép trên biển; tỷ lệ mất kết nối trên 6 giờ trên biển giảm rất nhiều, 9 tháng năm 2025 giảm 189 lượt so với cùng kỳ năm 2024.

Được biết, mới đây Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Kaja Kallas cho biết, EC dự kiến cử đoàn về IUU sang làm việc tại Việt Nam trong tháng 11/2025. Trong 8 năm ngành thủy sản thực hiện nhiệm vụ trọng tâm gỡ “thẻ vàng”, đây là lần thứ 5 EC sang kiểm tra thực tế, mở ra cơ hội để Việt Nam gỡ “thẻ vàng” IUU, cụ thể hóa những thành quả trong phát triển nghề cá minh bạch, bền vững.

Nhằm tuyên chiến với khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU), Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác IUU, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Chính phủ, đã tổ chức các phiên họp thường kỳ vào thứ ba hằng tuần, với sự tham gia của nhiều bộ, ngành, được kết nối với các tỉnh, thành phố ven biển. Cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương đang tập trung nguồn lực thực hiện nhiệm vụ cấp bách gỡ “thẻ vàng” IUU ngay trong năm 2025.

Với sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt từ cấp tỉnh đến cơ sở Hưng Yên đang góp phần quan trọng vào nỗ lực chung của cả nước trong việc gỡ "Thẻ vàng" EC, mở đường cho ngành thủy sản Việt Nam hội nhập sâu rộng và phát triển bền vững trên thị trường quốc tế.

Lê Cường