Kiên quyết gỡ “thẻ vàng” IUU trong năm 2025

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh khi chủ trì phiên họp trực tuyến lần thứ 23 của Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), tối 25/11.

Tại phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao tinh thần làm việc nghiêm túc, khẩn trương, hiệu quả của các bộ, ngành, địa phương và cơ bản đồng tình với các báo cáo, các ý kiến phát biểu tại phiên họp, thể hiện quyết tâm cao trong việc cương quyết tuyên chiến với khai thác IUU và quyết tâm gỡ "thẻ vàng" của EC trong năm 2025.

Thủ tướng biểu dương Bộ Quốc phòng (đã hoàn thành 10/10 nhiệm vụ), Bộ Công an (7/8 nhiệm vụ), Bộ Nông nghiệp và Môi trường (30/33 nhiệm vụ); địa phương (17/19 nhiệm vụ); Bộ Khoa học và Công nghệ (5/5 nhiệm vụ)… Các nhiệm vụ còn lại phải hoàn thành trước 30/11.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Thủ tướng nêu rõ, vẫn còn 5 địa phương chưa hoàn thành việc xử lý vi phạm hành chính tồn đọng mất kết nối VMS, vượt ranh giới cho phép khai thác, với 8 vụ gồm Khánh Hòa, TPHCM, Cà Mau, An Giang, Tây Ninh. Thủ tướng yêu cầu các địa phương trên phải xử lý dứt điểm việc này trong tuần tới. Cùng với đó, một số địa phương chưa xử lý dứt diểm các trường hợp tàu cá, ngư dân bị nước ngoài bắt giữ đã có thông tin về đăng ký tàu cá, ngư dân. Đồng thời, có 3/22 tỉnh, thành phố (Gia Lai, Tây Ninh, Lâm Đồng) chưa ban hành chính sách chuyển đổi nghề, giải bản đối với tàu cá không có nhu cầu hoạt động khai thác thủy sản và chính sách hỗ trợ ngư dân nâng cấp, thay thế thiết bị VMS.

Thủ tướng nhấn mạnh, đã hơn một tháng kể từ ngày Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch hành động tháng cao điểm chống khai thác IUU và phát triển bền vững ngành thủy sản Việt Nam (Quyết định số 2310/QĐ-TTg ngày 17/10/2025), theo yêu cầu về tiến độ, tất cả các nhiệm vụ đề ra trong Kế hoạch đều đã đến hạn hoàn thành.

Trong thời gian tới, Thủ tướng một lần nữa nhắc lại yêu cầu người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương chịu trách nhiệm trực tiếp, toàn diện trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nếu để tái diễn tình trạng tàu cá vi phạm hoặc chậm tiến độ gỡ "thẻ vàng" IUU.

Tiếp tục thực hiện nghiêm chế độ báo cáo định kỳ kết quả triển khai chống IUU về Ban Chỉ đạo (tổng hợp, báo cáo kết quả thực hiện định kỳ trước 10h thứ hai hàng tuần, báo cáo tháng định kỳ vào 15 hàng tháng và đột xuất (qua Bộ Nông nghiệp và Môi trường – cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo). Tiến hành sơ kết việc thực hiện Tháng cao điểm chống khai thác IUU.

Nghiêm túc cập nhật đầy đủ dữ liệu lên các cơ sở dữ liệu nghề cá như: Cơ sở dữ liệu quốc gia về nghề cá (Vnfishbase); xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuỷ sản; Hệ thống giám sát tàu cá VMS; Hệ thống xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản, Hệ thống truy xuất nguồn gốc thuỷ sản (eCDT).

Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì phối hợp với các bộ, ngành, địa phương ven biển đánh giá toàn diện kết quả triển khai Kế hoạch hành động; phối hợp với Bộ Quốc phòng triển khai hiệu quả Quy chế phối hợp liên ngành về chống khai thác IUU; hướng dẫn các địa phương chuẩn bị nội dung làm việc với đoàn thanh tra EC lần thứ 5; đồng thời chủ động liên hệ với Tổng vụ Các vấn đề về biển và hải sản của EC để làm rõ và cung cấp thông tin quan trọng phục vụ công tác thanh tra. Việc hoàn thiện hồ sơ truy xuất nguồn gốc và dữ liệu nghề cá phải được xử lý dứt điểm, công bố công khai trước ngày 30/11/2025.

Thủ tướng cũng yêu cầu các đơn vị khẩn trương hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi Nghị định 37 trong ngày 26/11; phối hợp chặt chẽ trong việc kiểm soát nguyên liệu thủy sản nhập khẩu theo Hiệp định PSMA và đường tàu container, bảo đảm ngăn chặn nguyên liệu IUU xâm nhập thị trường Việt Nam.

Bộ Quốc phòng được giao tiếp tục thực hiện cao điểm tuần tra, kiểm soát khu vực biển giáp các nước Malaysia, Indonesia, Thái Lan; kiểm soát chặt chẽ tàu cá xuất, nhập bến và xử lý nghiêm tàu không đủ điều kiện hoạt động. Bộ Công an đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố các vụ án IUU; hoàn thiện tính năng hệ thống quản lý tàu cá xuất nhập bến trên VNeID. Bộ Ngoại giao khẩn trương xác minh thông tin tàu cá bị nước ngoài bắt giữ, thống kê đầy đủ ngư dân vi phạm để xử lý theo quy định.

UBND các tỉnh, thành phố ven biển được yêu cầu nắm chắc tình hình, chỉ đạo quyết liệt các biện pháp chống IUU; kiểm soát chặt tàu cá ra vào cảng; cập nhật hàng tuần danh sách tàu nguy cơ cao vi phạm; giám sát 24/24 hoạt động tàu cá qua VMS; xử lý nghiêm các trường hợp mất kết nối, vượt ranh giới. Việc xử lý tàu cá, ngư dân bị nước ngoài bắt giữ trong năm 2024–2025 phải hoàn tất trước 30/11/2025. Các địa phương cũng phải ban hành chính sách chuyển đổi nghề, tạo sinh kế bền vững cho ngư dân trong tháng 11.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch được giao đẩy mạnh thông tin tuyên truyền, đặc biệt trên các kênh đối ngoại, phản bác kịp thời luận điệu sai trái, bảo vệ nỗ lực của Việt Nam trong chống IUU. Các hiệp hội, doanh nghiệp thủy sản phải tuyệt đối không thu mua, chế biến, xuất khẩu sản phẩm có nguồn gốc IUU, chủ động phối hợp với cơ quan chức năng để điều tra, xử lý nghiêm các trường hợp tiếp tay cho hành vi vi phạm.