Ô tô - Xe máy

Thông tư 60/2025/TT-BCT do Bộ Công Thương ban hành ngày 2/12/2025 đã chính thức bổ sung quy định về giá bán lẻ điện cho hoạt động sạc xe điện, đánh dấu một bước tiến đáng chú ý trong việc xây dựng hành lang pháp lý cho hạ tầng sạc tại Việt Nam.

Trong bối cảnh số lượng xe điện từ xe máy, ô tô cá nhân đến xe buýt đang tăng nhanh, việc xác lập một cơ chế giá minh bạch, thống nhất được xem là tiền đề quan trọng để thúc đẩy thị trường phát triển bền vững.

Theo Thông tư 60/2025/TT-BCT, giá bán lẻ điện cho mục đích sạc xe điện được áp dụng đối với bên mua điện sử dụng cho các trạm/trụ sạc và tủ đổi pin phục vụ kinh doanh dịch vụ sạc xe điện cho mọi loại phương tiện giao thông vận tải sử dụng điện, bao gồm cả xe buýt điện. Để được áp dụng biểu giá này, các đơn vị phải lắp đặt công tơ đo đếm điện riêng, giúp tách sản lượng điện dùng cho sạc khỏi các mục đích khác và bảo đảm việc tính giá được thực hiện đúng quy định.

Trong trường hợp khách hàng đang sử dụng điện theo hợp đồng sinh hoạt, nhưng có dùng một phần điện cho hoạt động sạc xe điện và toàn bộ điện năng được đo qua một công tơ duy nhất, Thông tư quy định rõ: toàn bộ sản lượng điện đo đếm tại công tơ đó sẽ áp dụng giá bán lẻ điện sinh hoạt theo điểm a khoản 3 Điều 3. Cách tính này nhằm bảo đảm thống nhất biểu giá khi không có công tơ tách riêng.

Đối với khách hàng sử dụng điện ngoài mục đích sinh hoạt, chẳng hạn kinh doanh hoặc dịch vụ, nếu có công tơ đo đếm riêng cho hoạt động sạc thì giá bán lẻ điện sẽ được áp dụng theo từng mục đích sử dụng điện. Ngược lại, trong trường hợp do kết cấu lưới điện không thể lắp đặt công tơ riêng, Thông tư nêu tại điểm b khoản 3 Điều 3 rằng bên mua và bên bán điện sẽ thỏa thuận tỷ lệ điện năng sử dụng cho mỗi loại mục đích dựa trên tình hình sử dụng thực tế; tỷ lệ này là căn cứ để áp dụng biểu giá tương ứng cho từng phần điện năng.

Có thể thấy, việc Bộ Công Thương ban hành khung giá điện riêng cho hoạt động sạc xe điện là động thái kịp thời trong bối cảnh chuyển đổi sang giao thông xanh đang diễn ra nhanh hơn dự báo. Với doanh nghiệp đầu tư trạm sạc, quy định mới giúp họ “nhìn thấy” rõ hơn mô hình vận hành và tính toán chi phí, từ đó thuận lợi trong quá trình huy động vốn, mở rộng mạng lưới và tiêu chuẩn hóa dịch vụ. Đặc biệt, việc áp dụng công tơ riêng được xem là nhân tố thúc đẩy sự minh bạch, hỗ trợ tốt cho việc quản lý chỉ số tiêu thụ - một yếu tố quan trọng khi doanh nghiệp cần tối ưu chi phí vận hành trong thời kỳ biên lợi nhuận trạm sạc còn khá thấp.

Ở góc độ thị trường, quy định mới không chỉ nhắm đến đồng bộ hóa chi phí năng lượng mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái xe điện. Khi chi phí sạc được tính toán minh bạch, người tiêu dùng sẽ dễ dàng cân nhắc giữa việc sử dụng phương tiện xăng và điện, đặc biệt trong bối cảnh giá nhiên liệu hóa thạch biến động. Điều này có thể tạo động lực mạnh hơn để người dân chuyển sang phương tiện sạch, đồng thời hỗ trợ các hãng xe điện mở rộng tệp khách hàng.

Thông tư 60 cũng thể hiện tinh thần quản lý linh hoạt của Bộ Công Thương. Thay vì ép buộc mọi trường hợp phải lắp công tơ riêng có thể gây khó khăn với một số mô hình hạ tầng cũ, quy định cho phép thỏa thuận tỷ lệ điện năng là giải pháp hợp lý, giúp quá trình điện hóa không bị gián đoạn bởi yếu tố kỹ thuật. Cơ chế này cũng phù hợp với giai đoạn chuyển tiếp khi nhiều khu dân cư, tòa nhà hoặc nhà xưởng chưa sẵn sàng nâng cấp toàn bộ hệ thống điện.

Nhìn rộng hơn, việc ban hành biểu giá điện dành riêng cho sạc xe điện đặt nền móng quan trọng cho sự hình thành một thị trường sạc chuyên nghiệp và cạnh tranh. Khi “đầu vào” của dịch vụ, tức chi phí điện, được xác lập minh bạch, thị trường sẽ có điều kiện phát triển theo hướng chuẩn hóa, qua đó nâng chất lượng dịch vụ và tăng tính ổn định trong vận hành. Đây được xem là bước chuẩn bị cần thiết để Việt Nam tiến tới các mục tiêu giảm phát thải, tối ưu tiêu thụ năng lượng và thúc đẩy đô thị xanh trong thập kỷ tới.

Thanh Trà