Doanh nghiệp

Doanh nghiệp

Thị trường năng lượng cạnh tranh, minh bạch: Phát triển hệ sinh thái chính sách đồng bộ, hiện đại

TS Nguyễn Huy Hoạch - Chuyên gia năng lượng (Hiệp hội Năng lượng Việt Nam) 18/12/2025 12:10

Việt Nam cần một hệ sinh thái chính sách đồng bộ, hiện đại và minh bạch, trong đó doanh nghiệp đóng vai trò trung tâm để xây dựng thị trường năng lượng cạnh tranh.

quy-hoach-dien.jpg

Hình thành thị trường năng lượng cạnh tranh và minh bạch sẽ thu hút mạnh mẽ các nguồn lực xã hội, đặc biệt là doanh nghiệp tư nhân tham gia đầu tư phát triển năng lượng.

Dư địa lớn

Dù đối mặt nhiều khó khăn, thị trường năng lượng Việt Nam đang mở ra ba nhóm cơ hội lớn cho doanh nghiệp trong giai đoạn chuyển đổi năng lượng.

Thứ nhất, nhu cầu điện tăng trưởng mạnh và liên tục. Dự báo giai đoạn tới nhu cầu điện tăng bình quân 10%/năm, đòi hỏi sự tham gia mạnh mẽ của khối tư nhân vào các loại hình như điện tái tạo, LNG, thủy điện tích năng, hạ tầng truyền tải, pin lưu trữ, điện mặt trời mái nhà khu công nghiệp,…

Thứ hai, cơ chế thị trường điện sẽ mở rộng nhanh từ năm 2025 - 2030. Trong đó, cơ chế thí điểm giá điện hai thành phần được thực hiện từ cuối 2025. Thị trường bán buôn cạnh tranh vận hành đầy đủ sau 2026. Thị trường bán lẻ điện dự kiến sau 2027. Điều này tạo không gian kinh doanh mới cho các doanh nghiệp năng lượng, thương mại điện, dịch vụ phụ trợ.

Diễn đàn “Xây dựng thị trường năng lượng cạnh tranh, minh bạch: Thách thức và cơ hội cho doanh nghiệp”.

Thời gian: từ 13h30 - 17h00, Thứ Năm, ngày 18/12/2025

Địa điểm: Hội trường Văn Miếu, khách sạn Pullman Hanoi, số 61 Giảng Võ, Hà Nội

Link đăng ký: https://forms.gle/cGhERAwHQsdpGM5u7

Cuối cùng, với xu hướng xanh hóa - số hóa ngành điện, doanh nghiệp có thể tham gia mạnh vào các lĩnh vực như năng lượng tái tạo phân tán (distributed generation); hệ thống quản trị năng lượng (EMS); lưới điện thông minh; pin lưu trữ, pin thể rắn; Hydrogen xanh, amoniac xanh và tín chỉ carbon, REC, PPA trực tiếp (DPPA)
Tuy nhiên, con đường xây dựng thị trường năng lượng cạnh tranh ở Việt Nam còn nhiều lực cản liên quan đến các cơ chế, chính sách, những tồn tại liên quan đến cơ chế giá điện, chi phí sản xuất, hạ tầng truyền tải và giải toả công suất…

“Mở khoá” thị trường

Việc tháo gỡ rào cản, tạo niềm tin, giảm rủi ro, mở rộng cơ hội kinh doanh sẽ là chìa khóa để thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước tham gia phát triển năng lượng, góp phần xây dựng nền kinh tế xanh, cạnh tranh và bền vững. Trong đó, quan trọng là hoàn thiện khung pháp lý đồng bộ, ổn định và có khả năng dự báo; triển khai thực chất cơ chế giá điện theo thị trường. Ngoài ra, tạo hành lang pháp lý cho tư nhân đầu tư truyền tải và hạ tầng năng lượng thông qua việc cho phép đầu tư theo phương thức xã hội hóa có kiểm soát, cơ chế BOO/BOT cho đường dây và trạm biến áp, công khai quy hoạch truyền tải, cơ chế đấu nối và thứ tự ưu tiên các dự án.

Bên cạnh đó, sớm ban hành cơ chế cho các công nghệ mới như giá và hợp đồng mẫu cho thủy điện tích năng, pin lưu trữ BESS, điện gió ngoài khơi, điện mặt trời mái nhà công nghiệp. Đồng thời, xây dựng thị trường dịch vụ phụ trợ theo chuẩn quốc tế như ERCOT, NEM Úc; khuyến khích doanh nghiệp công nghệ số tham gia điều độ, tối ưu hóa, giám sát hệ thống điện.

Theo xu thế phát triển chung, thị trường năng lượng cạnh tranh cần đẩy mạnh ứng dụng số hóa và minh bạch dữ liệu, phụ tải, quy hoạch, truyền tải, công suất khả dụng để doanh nghiệp hoạch định đầu tư...

TS Nguyễn Huy Hoạch - Chuyên gia năng lượng (Hiệp hội Năng lượng Việt Nam)