Kinh tế địa phương

Việc định vị Ninh Bình trên bản đồ logistics miền Bắc không chỉ góp phần đưa tỉnh trở thành trung tâm trung chuyển hàng hóa liên vùng, mà còn mở ra cơ hội lớn để doanh nghiệp địa phương tham gia sâu vào chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu.

Từ viễn cảnh tới trung tâm logistics mới

Sau hợp nhất, Ninh Bình có diện tích tự nhiên gần 4.000 km2, với hơn 4,4 triệu dân và hệ thống đơn vị hành chính trải rộng từ miền biển tới trung du. Từ đó, góp phần tạo ra một không gian phát triển mới rộng khắp, góp phần đưa Ninh Bình trở thành “cực tăng trưởng” phát triển đa ngành từ du lịch sinh thái, kinh tế biển, nông nghiệp công nghệ cao, năng lượng tái tạo và logistics.

Đặc biệt, sự lớn mạnh của cộng đồng doanh nghiệp với khoảng 1.100 đơn vị tham gia hoạt động xuất nhập khẩu đã tạo động lực quan trọng cho dịch vụ hậu cần phát triển. Từ ngành thép, may mặc, da giày đến linh kiện điện tử, ô tô - phụ tùng… mỗi nhóm hàng đều đặt ra yêu cầu mới về vận tải, kho bãi và hệ thống logistics hiện đại, chuyên nghiệp. Nhờ nhìn nhận đúng vai trò chiến lược của logistics, các cấp chính quyền và doanh nghiệp trong tỉnh đã coi đây là một “trụ cột mới” để nâng cao năng lực cạnh tranh.

Hiện, trên địa bàn hiện hữu nhiều tuyến giao thông huyết mạch như Quốc lộ 1A, Quốc lộ 10, 12B, 21A, 21B, 21C, 37B, 37C… Đặc biệt, Ninh Bình có tới 5 tuyến cao tốc quan trọng đi qua Cầu Giẽ - Ninh Bình, Mai Sơn - Quốc lộ 45, Ninh Bình - Hải Phòng, vành đai 5, Phủ Lý - Nam Định. Hạ tầng giao thông trên tạo điều kiện vận chuyển hàng hóa thông suốt, rút ngắn thời gian kết nối với các cảng biển, cảng hàng không quốc tế của vùng.

Về đường sắt, tuyến Bắc - Nam chạy qua địa bàn dài hơn 94km với 13 nhà ga. Ngoài ra, còn có các tuyến đường sắt chuyên dụng phục vụ nhà máy phân lân Ninh Bình, cảng Ninh Bình, tuyến Phủ Lý - Kiện Khê - Bút Sơn…

Đặc biệt, Ninh Bình hiện có 34 cảng và hơn 100 bến thủy nội địa tập trung chủ yếu tại sông Đáy. Hầu hết các cảng bến đều phát triển độc lập với quy mô nhỏ, một số cảng điển hình như Ninh Phúc, Long Sơn, Khánh An, Bút Sơn, Vissai, Hoàng Long...

Bên cạnh đó, kênh nối Đáy - Ninh Cơ hiện nay đã hoạt động, trở thành tuyến giao thông thủy quan trọng bậc nhất ở vùng Nam đồng bằng Sông Hồng, tăng cường kết nối đường thủy Bắc - Nam và tạo tuyến vận tải thủy ven biển - nội địa thông suốt, rút ngắn hành trình từ Hải Phòng, Quảng Ninh đến Ninh Bình và ngược lại. Đây là điều kiện lý tưởng để phát triển logistics xanh, giảm chi phí vận tải, giảm áp lực cho đường bộ.

Mặt khác, Ninh Bình hiện đã có 32 khu công nghiệp với gần 7.800 ha. Nhiều khu đạt tỷ lệ lấp đầy gần như tuyệt đối, chứng tỏ sức hấp dẫn mạnh mẽ đối với các nhà đầu tư. Đồng thời, việc Chính phủ phê duyệt Khu kinh tế Ninh Cơ gần 14.000 ha càng củng cố vai trò của tỉnh như một cực tăng trưởng mới, đồng thời mở rộng “nguồn hàng” cho lĩnh vực logistics.

Theo ông Trần Tiến Dũng - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Macstar, tập đoàn đang khai thác tuyến vận tải container Hải Phòng - Ninh Bình qua kênh Nghĩa Hưng. Tập đoàn cam kết không ngừng thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành vận tải thủy nội địa.

“Việc tiên phong trong khai thác các tàu container chạy pha sông – biển không chỉ thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của chúng tôi mà còn góp phần vào mục tiêu “xanh hóa” ngành vận tải của khu vực Bắc Việt Nam. Chúng tôi tự tin rằng đây sẽ là một mô hình hiệu quả, giúp các doanh nghiệp giảm chi phí, tối ưu hóa thời gian vận chuyển và góp phần vào phát triển kinh tế”, ông Trần Tiến Dũng cho biết thêm.

Với vị thế chiến lược cùng hạ tầng ngày một đồng bộ, hiện đại góp phần tạo “cú hích” tăng trưởng, đưa Ninh Bình trở thành một trung tâm logistics quan trọng của khu vực đồng bằng Bắc Bộ.

Định vị trên bản đồ logistics vùng

Nhằm khai thác triệt để các thế mạnh của địa phương, Ninh Bình xác định tầm nhìn chiến lược, quyết tâm đưa logistics trở thành “trụ cột” tăng trưởng mới, mở ra cánh cửa hội nhập trong bối cảnh mới.

Theo Quy hoạch tỉnh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến 2050, Ninh Bình đã chủ động tích hợp phát triển logistics vào việc phát triển địa phương. Đến năm 2030, ngành logistics phải đóng góp 7-9% GRDP, tăng trưởng 10-15%/năm. Tỷ lệ doanh nghiệp thuê ngoài dịch vụ lên 50-60%, 70% lao động được đào tạo bài bản. Xa hơn, vào năm 2050, Ninh Bình hướng tới một trung tâm logistics đạt chuẩn quốc tế và tỷ trọng đóng góp GRDP 10-12%.

Ông Nguyễn Thanh Bình - Phó Giám đốc Sở Công Thương cho biết: “Trên cơ sở tiềm năng lợi thế sẵn có, nhằm phát triển dịch vụ logistics trên địa bàn tỉnh, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương liên quan thực hiện rà soát, tích hợp các định hướng phát triển lĩnh vực trên vào Quy hoạch. Đồng thời, đề xuất danh mục các dự án ưu tiên thu hút đầu tư, trong đó có các dự án đầu tư về hoàn thiện kết cấu hạ tầng giao thông, dự án xây dựng cảng khô và xây dựng các trung tâm logistics…”.

Thực tế, Ninh Bình đã có kế hoạch xây dựng một mạng lưới logistics hoàn chỉnh, bao gồm: 1 trung tâm cấp vùng, 3 trung tâm cấp tỉnh tại Hoa Lư, Tam Điệp, Kim Đông, hệ thống cảng cạn ICD và các khu dịch vụ nối kết trực tiếp với các khu công nghiệp, khu kinh tế. Cùng cảng biển nước sâu tại Khu kinh tế Ninh Cơ - mảnh ghép quan trọng để hoàn thiện cấu trúc giao thông đa phương thức đường bộ - đường biển - đường sắt - hàng không.

Tại cảng Thái Hà, đây là “nút giao” quan trọng giữa Hưng Yên - Ninh Bình, nhờ vị trí nằm đúng giao điểm của hai con sông lớn. Trên diện tích 23 ha, với 750 mét cầu tàu và các bến có thể đón tàu 3.500 tấn, cảng vận hành như một trạm trung chuyển hiện đại cẩu bờ, kho bãi, trạm cân… đầy đủ và liên tục được tối ưu hóa. Hơn 40 doanh nghiệp đã chọn vận tải qua đây. Giai đoạn II đưa vào khai thác, công suất dự kiến chạm 2 triệu tấn/năm.

Trong khi đó, tại cảng cá Ninh Cơ, mỗi ngày 50-70 tàu thuyền vào ra, hàng chục nghìn tấn thủy sản theo dòng chảy thương mại. Định hướng sắp tới là mở rộng kho lạnh, dây chuyền cấp đông, dịch vụ bảo quản để nghề cá bước vào một chuỗi giá trị bài bản, giảm phụ thuộc mùa vụ và tăng giá trị xuất khẩu.

Còn tại Khu kinh tế Ninh Cơ - cực tăng trưởng tương lai, nơi công nghiệp, logistics, du lịch biển, năng lượng và nuôi trồng thủy sản có thể vận hành trong cùng một cấu trúc. Nhờ vị trí nằm trên vành đai kinh tế Vịnh Bắc Bộ, khu kinh tế này được kỳ vọng trở thành điểm hút các tập đoàn lớn, tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Trong khi đó, sự xuất hiện của cảng hàng không trên bản đồ giao thông tương lai của Ninh Bình với quy mô dự kiến 720 ha, công suất 10 triệu khách/năm. Khi xuất hiện, sân bay sẽ là mắt xích còn thiếu để kết nối đường biển - đường bộ - đường sắt thành một mạng lưới vận tải đa phương thức hoàn chỉnh.

Ninh Bình đã và đang dịch chuyển khỏi tư duy “đầu tư từng dự án”, thay bằng tư duy hệ thống, tạo dòng chảy logistics, mở kết nối chiến lược, góp phần khẳng định tầm vóc trung tâm logistics vùng.

Bùi Hiền - Hải Ngân