VCCI

Tại Diễn đàn Phát triển bền vững ngành xây dựng Việt Nam 2025 chiều 19/12/2025 tại TP HCM, ông Nguyễn Quang Vinh, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Chủ tịch Hội đồng doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững Việt Nam (VBCSD-VCCI) nhận định: thế giới hiện đang chứng kiến những biến đổi sâu sắc và ngày càng nghiêm trọng khi tài nguyên thiên nhiên suy giảm nhanh chóng, đồng thời các tiêu chuẩn về môi trường và xã hội như ESG đang được siết chặt trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Phó Chủ tịch VCCI cho biết ông đồng tình với quan điểm của nhiều chuyên gia quốc tế về phát triển bền vững cho rằng, nhân loại đã đến thời điểm phải thực hiện chuyển đổi một cách đồng bộ và có hệ thống. Và vai trò của doanh nghiệp là then chốt trong bối cảnh địa chính trị biến động và sự trỗi dậy của công nghệ AI.

Từ những kinh nghiệm thực tế, ông Nguyễn Quang Vinh đã chia sẻ bốn trụ cột chiến lược mà cộng đồng doanh nghiệp cần hướng tới trong hành trình phát triển mới:

Thứ nhất, đối mặt với các rủi ro đang gia tăng. Những ảnh hưởng từ biến đổi khí hậu, thiên tai và khan hiếm tài nguyên hiện đã trở nên hữu hình, rõ rệt và không thể phớt lờ. Cả Chính phủ và doanh nghiệp đều phải trực tiếp đối mặt với những tác động vật lý và khủng hoảng khí hậu này.

Thứ hai, chuyển đổi xanh không còn là "giấc mơ đẹp" hay sự "tô vẽ" của doanh nghiệp, mà phải thực sự khả thi và bền vững. Các bên liên quan giờ đây sẽ cân nhắc kỹ lưỡng về chi phí, rủi ro, năng lực thực thi và các yếu tố xã hội đi kèm.

Thứ ba, lấy con người làm trung tâm. Khi áp dụng công nghệ xanh, doanh nghiệp cần chú trọng đào tạo lại nhân sự, hỗ trợ công bằng cho những người bị ảnh hưởng và đảm bảo quyền lợi cho cộng đồng địa phương.

Thứ tư, chủ động nắm bắt các quy định pháp lý. Trong bối cảnh các quy định về khí hậu và báo cáo phát triển bền vững (sustainability reporting) ngày càng chặt chẽ, doanh nghiệp cần chủ động thích ứng để tránh rủi ro và tận dụng cơ hội từ chính sách.

Để minh chứng cho tiềm năng của hướng đi này, Phó Chủ tịch VCCI dẫn số liệu cho thấy kinh tế tuần hoàn có thể tạo ra khoảng 4,5 nghìn tỷ USD hằng năm và mang lại nhiều mô hình kinh doanh cũng như công việc mới.

Xuất phát từ thực tế đó, ông Nguyễn Quang Vinh đã đưa ra một đề xuất là các doanh nghiệp ngành xây dựng nên tạo ra một thị trường thứ cấp cho nguyên vật liệu. Trong triết lý của nền kinh tế tuần hoàn, khái niệm chất thải sẽ không tồn tại vì đầu ra của quá trình sản xuất này sẽ là đầu vào của quá trình sản xuất khác. Điều này không chỉ giúp tăng cường sự gắn kết giữa các doanh nghiệp trong nước mà còn mở ra những cơ hội hợp tác quốc tế rộng lớn hơn thông qua mạng lưới các hội đồng doanh nghiệp quốc gia.

Ông đưa ra lời cảnh báo rằng theo các báo cáo quốc tế, ngành xây dựng hiện đóng góp tới 40% lượng phát thải khí nhà kính và tiêu thụ 30% năng lượng toàn cầu. Điều này đồng nghĩa với việc nếu không chuyển đổi mạnh mẽ, ngành xây dựng sẽ vừa là nạn nhân, vừa là tác nhân khiến các vấn đề phát triển trở nên trầm trọng hơn. Tuy nhiên, nếu đi đầu trong chuyển đổi xanh, ngành này hoàn toàn có thể trở thành động lực thúc đẩy tăng trưởng xanh và phát triển đô thị bền vững.

Đối với riêng Việt Nam, Phó Chủ tịch VCCI nhận định phát triển bền vững ngành xây dựng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng vì đây là nền tảng vật chất cho quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa và phát triển hạ tầng quốc gia. Những công trình được xây dựng hôm nay sẽ định hình không gian sống và chất lượng đời sống của người dân trong nhiều thập kỷ tới. Trong bối cảnh Việt Nam đã cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, ngành xây dựng cần được xác định là lĩnh vực cần chuyển đổi sớm và mạnh mẽ từ khâu quy hoạch đến thi công và tái chế. Việc này không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn tạo ra cơ hội đổi mới công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh và thu hút dòng vốn đầu tư xanh.

Phó Chủ tịch VCCI nhấn mạnh, trong gần ba thập kỷ qua, VCCI đã luôn đồng hành với doanh nghiệp thông qua việc hình thành các cơ quan chuyên trách về phát triển bền vững. VCCI đã phối hợp với các bộ ngành liên quan để áp dụng Bộ chỉ số doanh nghiệp bền vững nhằm đánh giá và xếp hạng các doanh nghiệp tại Việt Nam. Năm nay đánh dấu mốc 10 năm liên tiếp triển khai bộ chỉ số này, và điểm đặc biệt là đã có phiên bản riêng dành cho các doanh nghiệp nhỏ, vừa và thậm chí là siêu nhỏ. Ông kỳ vọng trong thời gian tới, các bên sẽ cùng hợp tác để xây dựng một bộ chỉ số đo lường mức độ bền vững dành riêng cho cộng đồng doanh nghiệp xây dựng tại Việt Nam.

Cuối cùng, ông Nguyễn Quang Vinh khẳng định phát triển bền vững là một hành trình dài cần sự chung tay của toàn xã hội vì không một chủ thể nào có thể đi một mình trên chuyến tàu này. Với tinh thần đối thoại cởi mở và hợp tác thực chất, ông tin rằng ngành xây dựng sẽ phát triển theo hướng xanh hơn, bao trùm hơn và trách nhiệm hơn.

Quân Bảo