Ô tô - Xe máy

Trong nhiều thập kỷ qua, cái tên Foxconn đã trở thành biểu tượng của quyền lực thầm lặng trong làng công nghệ thế giới. Là đơn vị lắp ráp điện tử hợp đồng lớn nhất hành tinh, tập đoàn này là “công xưởng” đứng sau hàng triệu chiếc iPhone và cũng là nhà sản xuất máy chủ AI hàng đầu hiện nay. Tuy nhiên, một chương mới đầy tham vọng đang được mở ra khi gã khổng lồ này quyết định bước ra khỏi bóng tối của vai trò gia công để trực tiếp làm chủ một thương hiệu ô tô. Thông tin Foxtron Vehicle Technologies, đơn vị thiết kế ô tô của Foxconn, chính thức mua lại thương hiệu xe hơi Luxgen của tập đoàn Yulon đã tạo nên một cơn địa chấn nhỏ trong ngành công nghiệp xe điện (EV) tại Đài Loan.

Thương vụ này có trị giá 787 triệu Đài tệ, tương đương khoảng 24,95 triệu USD. Theo các thỏa thuận đã được công bố, Foxtron sẽ mua lại toàn bộ 100% cổ phần của Luxgen và trực tiếp điều hành mọi hoạt động của thương hiệu này. Đây không chỉ là một cuộc trao đổi về mặt tài chính mà còn là sự chuyển giao toàn bộ hệ sinh thái của Luxgen sang tay Foxconn, bao gồm đội ngũ nhân sự, kênh phân phối, các nguồn lực tiếp thị, cho đến năng lực sửa chữa và bảo trì trên khắp hòn đảo Đài Loan. Dự kiến, thương vụ này sẽ cần được Ủy ban Thương mại Công bằng Đài Loan phê duyệt và quá trình xem xét có thể diễn ra vào quý đầu tiên của năm 2026.

Việc sở hữu một thương hiệu riêng như Luxgen là một bước đi đầy táo bạo nhưng cũng gây ra không ít tranh luận về tính nhất quán trong chiến lược của Foxconn. Từ trước đến nay, Chủ tịch Foxconn, ông Young Liu, luôn khẳng định rằng công thức chiến thắng của tập đoàn trong lĩnh vực xe điện là mô hình Dịch vụ Thiết kế và Sản xuất Hợp đồng (CDMS). Theo mô hình này, Foxconn đóng vai trò là người hỗ trợ, thiết kế và sản xuất xe cho các đối tác khác thay vì tự mình cạnh tranh trên thị trường tiêu dùng. Việc đột ngột nắm giữ một thương hiệu bán lẻ dường như đang đi ngược lại triết lý “người đứng sau” vốn đã làm nên thành công vang dội của họ trong mảng điện tử.

Tuy nhiên, giới phân tích và các nguồn tin nội bộ lại nhìn thấy một logic khác đằng sau nước cờ này. Một nguồn tin thân cận với ban lãnh đạo Foxconn đã ví von chiến lược này tương tự như cách mà các ông lớn công nghệ khác đã từng làm: “Giống như Google giới thiệu điện thoại Pixel hay Microsoft ra mắt dòng Surface”. Việc sở hữu Luxgen không nhằm mục đích đối đầu trực diện với các khách hàng toàn cầu, mà là để tạo ra một “phòng trưng bày” thực tế. Qua đó, Foxtron có cơ hội chứng minh cho các khách hàng tiềm năng thấy được khả năng tối ưu hóa thiết kế cũng như sự tích hợp nhuần nhuyễn giữa phần cứng và phần mềm trong một chiếc xe hoàn chỉnh.

Ngành công nghiệp xe điện vốn là một trong những động lực tăng trưởng tương lai mà ông Young Liu đã xác định kể từ khi tiếp quản vị trí lãnh đạo từ người sáng lập Terry Gou vào giữa năm 2019. Dưới sự thúc đẩy của ông Liu, Foxtron đã ra đời và nhanh chóng niêm yết trên Sàn giao dịch chứng khoán Đài Loan vào năm 2023. Mối quan hệ hợp tác giữa Foxtron và Yulon trước đây vốn đã rất chặt chẽ, khi Foxtron phụ trách thiết kế, Yulon sản xuất và Luxgen đảm nhiệm khâu quảng bá, bán hàng cho mẫu xe điện n7. Có thời điểm, doanh số hàng tháng của mẫu xe n7 này tại Đài Loan thậm chí đã vượt qua cả gã khổng lồ Tesla.

Thế nhưng, con đường đi đến thành công bền vững vẫn còn nhiều chông gai. Sau những hào quang ban đầu, đà tăng trưởng của dòng xe n7 đã có dấu hiệu sụt giảm mạnh mẽ. Các số liệu thống kê cho thấy trong tháng vừa qua, Luxgen chỉ bán được 254 chiếc n7, nâng tổng số xe tiêu thụ trong 11 tháng đầu năm lên 3.041 chiếc. So với cùng kỳ năm ngoái, con số này đã sụt giảm tới 54,1%, một dấu hiệu cảnh báo về áp lực cạnh tranh và sức hút của thương hiệu tại thị trường nội địa. Điều này đặt ra thách thức lớn cho Foxconn khi họ phải quản lý một thương hiệu trong khi thế mạnh cốt lõi của họ từ trước đến nay là thiết kế và sản xuất hơn là kỹ năng bán hàng và tiếp thị.

Dẫu vậy, Foxtron vẫn đang chuẩn bị kỹ lưỡng cho các bước tiến tiếp theo. Công ty đã đăng ký một loạt nhãn hiệu mới tại Đài Loan như Bria, Cavera, Enizio và Divino cho các loại xe điện khác nhau. Đáng chú ý, thiết kế mẫu xe điện dòng B của Foxtron sẽ được ra mắt chính thức tại Đài Loan với tên gọi Bria. Một điểm quan trọng trong kế hoạch mới là sẽ không có mẫu xe điện mới nào tiếp tục mang tên thương hiệu Luxgen nữa. Thay vào đó, Luxgen sẽ đóng vai trò là nền tảng vận hành để Foxconn kiểm soát toàn bộ chuỗi giá trị từ sản phẩm, bán hàng đến dịch vụ hậu mãi.

Theo đánh giá của các chuyên gia từ Viện Nghiên cứu Kinh tế Đài Loan, dù có bước chuyển mình này, ưu tiên hàng đầu của Foxconn vẫn sẽ là mảng kinh doanh CDMS. Lý do đơn giản là sức mạnh thương hiệu của cả Luxgen lẫn Foxtron hiện tại chưa đủ lớn để vươn tầm ra khỏi thị trường Đài Loan. Việc tập trung vào thị trường nội địa được xem là bước đệm cần thiết để thử nghiệm và hoàn thiện quy trình trước khi thuyết phục các đối tác quốc tế lớn tin tưởng vào năng lực của mình.

Nhìn chung, quyết định thâu tóm Luxgen của Foxconn là một canh bạc có tính toán kỹ lưỡng nhằm hiện thực hóa tham vọng trở thành một thế lực toàn diện trong ngành xe điện. Bằng cách nắm giữ quyền kiểm soát trực tiếp từ khâu thiết kế đến tay người tiêu dùng, Foxconn đang cố gắng xóa bỏ ranh giới giữa một nhà sản xuất thuê và một nhà sáng tạo sản phẩm. Sự thành công hay thất bại của các dòng xe như Bria trong tương lai sẽ là câu trả lời xác đáng nhất cho việc liệu “công thức iPhone” có thể được áp dụng thành công vào những cỗ máy bốn bánh hay không.

Quân Bảo