In bài viết (Ctrl+P)>>>Đã bố trí đủ vốn gói phục hồi kinh tế: Hấp thụ “gói” thúc đẩy đầu tư công
Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV), thuộc Hội đồng Tư vấn Cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ vừa có báo cáo gửi tới Thủ tướng Chính phủ cho thấy cộng đồng doanh nghiệp bao gồm các doanh nghiệp thành lập mới và doanh nghiệp vừa quay trở lại hoạt động trong 6 tháng đầu năm cũng như các doanh nghiệp đã kiên trì chống chọi, nỗ lực duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh suốt thời gian qua. Tuy nhiên, doanh nghiệp rất cần có sự trợ lực về tài chính để có thể duy trì hoạt động và hồi phục.
Hầu hết doanh nghiệp vẫn đứng trước khó khăn về tài chính.
CTCP Đầu tư Xây dựng và Thương mại Ngãi Cầu cho biết, cả 2 ngân hàng mà doanh nghiệp này đang vay vốn đều thông báo tăng lãi suất từ đầu tháng 8, với mức tăng khoảng 1,7%/năm. Điều này khiến tăng chi phí sản xuất của doanh nghiệp.
Không bị tăng lãi nhưng Công ty CP Tập đoàn Hanfimex Việt Nam cho hay lại nhận được thông báo giảm hạn mức cho vay, khiến họ "trở tay không kịp" khi kế hoạch sản xuất đã được lên kế hoạch từ đầu năm. Hạn mức tín dụng "căng" nên việc thẩm định hồ sơ khách hàng cũng chặt chẽ hơn. Có những lô hàng trước đây chỉ đợi 1 ngày giải ngân thì nay mấy tầm 3 - 5 ngày.
Thực tế này cũng được Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) báo cáo gửi tới Thủ tướng Chính phủ. Qua trao đổi, thảo luận, nắm bắt nhanh tình hình từ 16 tổ chức, hiệp hội trong nửa đầu tháng 8 vừa qua, Ban IV cho biết, doanh nghiệp rất cần có sự trợ lực về tài chính để có thể duy trì hoạt động và hồi phục.
“Phản ánh từ các tổ chức, hiệp hội cho thấy hầu hết doanh nghiệp vẫn đứng trước khó khăn hết sức lớn về tài chính”, báo cáo của Ban IV nêu rõ.
Lý giải cho khó khăn này, báo cáo của Ban IV cho biết, doanh nghiệp gặp phải một số lý do điển hình như, thứ nhất, thiếu vốn lưu động. “Do hậu quả của hơn hai năm đại dịch không có hoặc ít doanh thu nhưng vẫn phải đảm bảo chi trả tiền nợ, lãi vay ngân hàng cùng các khoản khác để duy trì, vận hành doanh nghiệp ở mức độ tối thiểu”, Ban IV nêu rõ.
Thứ hai, chi phí đầu vào cho sản xuất tăng cao. Theo đó, tỷ giá USD/VND đã tăng từ đầu năm và tăng mạnh thời gian gần đây do Cục Dự trữ liên bang Hoa Kỳ (FED) tăng lãi suất. Tỷ giá tăng làm tăng giá nhập khẩu nguyên liệu đầu vào cho sản xuất đối với các doanh nghiệp nhập khẩu giao dịch bằng USD.
Bên cạnh đó, việc giá nhiên liệu tăng cao do xung đột Nga-Ukraine kéo dài làm tăng áp lực lên chi phí vận tải và logistics vốn đã tăng rất cao trong hơn hai năm dịch, kéo theo sự tăng giá của một loạt mặt hàng.
Thứ ba, số lượng và lợi nhuận đơn hàng đầu ra sụt giảm. Sự thắt chặt của điều kiện tài chính toàn cầu cộng với đứt gãy chuỗi cung ứng làm giảm triển vọng tăng trưởng của kinh tế toàn cầu, dẫn đến nhu cầu đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam thấp đi rất nhiều ở hầu hết các thị trường.
Ngoài ra, việc đồng Việt Nam mạnh hơn tương đối so với những đồng tiền khác như Yen Nhật hay đồng tiền chung châu Âu (Euro) khiến cho các doanh nghiệp có thị trường xuất khẩu tại Liên minh châu Âu hay Nhật Bản chịu nhiều bất lợi do thu về những đồng tiền đang mất giá mạnh.
Thứ tư, khó khăn trong tiếp cận vốn vay. Báo cáo của Ban IV cho biết, hầu hết doanh nghiệp, đặc biệt các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang gặp tình trạng này vì một số yếu tố được các hiệp hội phản ánh như do quy mô doanh nghiệp hầu hết là vừa và nhỏ nên tài sản đảm bảo của doanh nghiệp thấp, dẫn đến việc các ngân hàng thường không ưu tiên cho các doanh nghiệp này vay.
>>>Giảm 10% thuế nhập khẩu ưu đãi, giá xăng dầu liệu có được như kỳ vọng?
>>>Sớm sửa Thông tư 20/2021/TT-NHNN để khơi thông gói hỗ trợ vay vốn ưu đãi nhà ở xã hội
Cùng với đó, dòng tiền “tự thân” của các doanh nghiệp cũng nhỏ và không ổn định khiến các doanh nghiệp cơ bản không thỏa mãn được các điều kiện khi muốn tiếp cận những nguồn vay hỗ trợ, vay ưu đãi, vay vốn trung và dài hạn.
“Ngay cả đối với các doanh nghiệp không gặp vướng mắc bởi hai yếu tố trên thì trong bối cảnh hiện nay, khi Ngân hàng Nhà nước kiểm soát chặt chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng, các ngân hàng thương mại cũng không còn room tín dụng để cho doanh nghiệp vay”, Ban IV cho biết.
Khi Ngân hàng Nhà nước kiểm soát chặt chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng, các ngân hàng thương mại cũng không còn room tín dụng để cho doanh nghiệp vay.
Thực tế các doanh nghiệp vừa và nhỏ, hộ kinh doanh chiếm tới 95% tổng số doanh nghiệp đang hoạt động của Việt Nam, do đó, Ban IV đánh giá nếu không giải quyết vấn đề cho vay tín dụng thì các doanh nghiệp và hộ kinh doanh này sẽ có nguy cơ phá sản, bởi hai lý do, thứ nhất là không có tiền trả lương cho người lao động và theo đó, doanh nghiệp sẽ mất nguồn nhân lực, thứ hai là không có vốn để kinh doanh và đầu tư mới, không thể khắc phục được các hậu quả sau những năm COVID vừa qua.
Các doanh nghiệp vừa và nhỏ có vai trò như những doanh nghiệp vệ tinh, hỗ trợ cho các doanh nghiệp và tập đoàn lớn trong quá trình triển khai những dự án trọng điểm của đất nước. Do đó, việc cần thiết lúc này là phải có các biện pháp kiểm soát mức tăng lạm phát một cách hợp lý để nới room tín dụng nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp và hộ kinh doanh nói trên. “Nếu không sẽ xảy ra kịch bản trong năm tới là các doanh nghiệp này bị phá sản, không thể tồn tại được, kéo theo suy thoái kinh tế. Như vậy còn nguy hiểm hơn lạm phát”, Ban IV lưu ý.
Từ các thực trạng khó khăn này, Ban IV và các hiệp hội doanh nghiệp đề xuất Thủ tướng Chính phủ xem xét, chỉ đạo các Bộ, ngành liên quan cân nhắc một số giải pháp để giải quyết khó khăn về tài chính cho doanh nghiệp.
Theo đó đề xuất Chính phủ tiếp tục duy trì các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp về thuế, phí, tín dụng, giao Bộ Tài chính tiếp tục rà soát, mở rộng hỗ trợ nhằm giảm gánh nặng chi phí của doanh nghiệp trong quá trình phục hồi.
Đồng thời, đẩy nhanh các gói hỗ trợ kinh tế bao gồm gói bù lãi suất bổ sung 40 nghìn tỷ, giải ngân gói đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng trị giá 113.050 tỷ đồng nhằm tạo điều kiện tốt hơn cho phục hồi nền kinh tế.
Ngoài ra, đề xuất Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu phương án nâng “trần” tăng trưởng tín dụng đối với các ngân hàng thương mại để ưu tiên thúc đẩy các lĩnh vực sản xuất và dịch vụ, đặc biệt là các lĩnh vực kinh doanh trọng điểm như du lịch, công nghiệp, xuất nhập khẩu, nông, lâm, thủy sản, bên cạnh mục tiêu kiểm soát kỹ lưỡng dòng vốn tín dụng vào các lĩnh vực rủi ro cao như bất động sản, chứng khoán.