Quảng Ninh: Khẳng định vị thế trung tâm chế biến, chế tạo hiện đại

Với những dự án quy mô lớn, công nghệ hiện đại được thu hút đầu tư, lĩnh vực này không chỉ gia tăng giá trị sản xuất công nghiệp, mà còn góp phần quan trọng vào việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của tỉnh.

Công nghiệp ô tô - động lực tăng trưởng mới

Kết thúc 9 tháng năm 2025, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo của tỉnh tiếp tục giữ vai trò động lực tăng trưởng với mức tăng trên 24%, chiếm tỷ trọng 15,21% trong GRDP. Nổi bật, sản phẩm xe ô tô Skoda đã bắt đầu tiếp cận thị trường, trở thành động lực mới của tỉnh.

Sau hơn 2 năm xây dựng, tháng 3/2025, Nhà máy ô tô Thành Công Việt Hưng chính thức khánh thành và đưa vào vận hành sản xuất. Đây là dự án trung tâm trong Tổ hợp Chuyên đề công nghiệp ô tô và phụ trợ Thành Công Việt Hưng có quy mô 400ha, tổng vốn đầu tư gần 9.000 tỷ đồng do Tập đoàn Thành Công làm chủ đầu tư.

Nhà máy có tổng diện tích 36,5ha, quy mô sản xuất, lắp ráp xe ô tô thương hiệu Skoda, công suất 120.000 xe ô tô/năm. Đây cũng là nhà máy ô tô tiêu chuẩn châu Âu đầu tiên ở Việt Nam, được đầu tư, trang bị đồng bộ, áp dụng công nghệ dây chuyền sản xuất hiện đại với mức độ tự động hóa cao, ứng dụng các công nghệ tiên tiến của thế giới trong ngành công nghiệp ô tô. Toàn bộ quy trình sản xuất tại nhà máy được kiểm soát chặt chẽ thông qua hệ thống quản lý dữ liệu thông minh, giúp tối ưu năng suất và đảm bảo chất lượng sản phẩm đạt tiêu chuẩn quốc tế.

Với mục tiêu đóng góp cho tăng trưởng của tỉnh ở năm 2025 với mức tăng phấn đấu 14%, chỉ sau 3 tháng vận hành, cuối tháng 6/2025, Nhà máy ô tô Thành Công Việt Hưng cho ra mắt mẫu sản phẩm đầu tiên Skoda Kushaq. Đây là mẫu xe thông dụng, được ưa chuộng, sử dụng động cơ 1.0 TSI Turbo tiết kiệm nhiên liệu với mức tiêu thụ 6,1L/100km. Tiếp tục đến tháng 9/2025, nhà máy đã cho ra thị trường mẫu xe thứ 2 với tên gọi Skoda Slavia được thiết kế rộng rãi nhất trong phân khúc.

Theo ông Lê Độ - TGĐ Nhà máy ô tô Thành Công Việt Hưng, sau khi khánh thành, nhà máy đã vận hành trơn tru. Các khâu sản xuất, các bộ phận đều được khớp nối đồng bộ, đảm bảo đúng quy trình, tiêu chuẩn kỹ thuật thiết kế. Tuy nhiên, công suất 120.000 xe ô tô/năm, song do là thương hiệu xe ô tô mới, đang từng bước tiếp cận thị trường trong nước, vì thế công suất sản xuất hiện đang bám sát nhu cầu thực tế thị trường.

Đến nay, nhà máy đã sản xuất và cung cấp ra thị trường hơn 2.000 xe. Theo khảo sát ban đầu, sản phẩm sản xuất tại nhà máy được khách hàng đánh giá rất cao từ giá cả ưu đãi đến chất lượng sản phẩm. Thời gian tới, khi nhu cầu sản phẩm tăng, đơn vị sẽ tăng công suất, triển khai các chính sách hỗ trợ tốt nhất cho người tiêu dùng.

Công nghiệp chế biến, chế tạo nhiều năm qua là mục tiêu quan trọng trong chuyển đổi cơ cấu kinh tế của tỉnh. Thực tế đã chứng minh rất rõ, dù ở bối cảnh, điều kiện khó khăn nhất như mưa bão, Covid-19, ngành kinh tế mũi nhọn này luôn phát triển và đóng vai trò động lực cho tăng trưởng của tỉnh. Quan điểm của Quảng Ninh, muốn phát triển hiện đại, cần gắn chặt với đổi mới sáng tạo, công nghệ cao, ứng dụng chuyển đổi số và đào tạo nhân lực kỹ thuật chất lượng cao. Điều này cũng rất phù hợp với Nghị quyết số 57-NQ/TW (ngày 22/12/2024) của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia… đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới.

Việc đưa Nhà máy Thành Công Việt Hưng vào vận hành, sản xuất với dây chuyền robot thông minh, tiêu chuẩn châu Âu là một bước tiến lớn của Quảng Ninh khi tham gia trực tiếp vào chuỗi sản xuất công nghiệp chất lượng cao, đưa Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng quốc tế. Từ đó, không chỉ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế địa phương, mà còn đóng góp vào mục tiêu nâng cao năng lực tự chủ công nghiệp quốc gia theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Thay đổi cơ cấu kinh tế và gia tăng giá trị

Trong nhiều năm qua, Quảng Ninh đã nỗ lực giảm dần sự phụ thuộc vào ngành công nghiệp truyền thống (như khai thác than) và đẩy mạnh thu hút đầu tư vào lĩnh vực chế biến, chế tạo công nghệ cao. Sự chuyển dịch này không chỉ giúp đa dạng hóa nguồn thu mà còn cải thiện hiệu quả sử dụng tài nguyên.

Đặc biệt, ngành chế biến, chế tạo của tỉnh liên tục duy trì tốc độ tăng trưởng cao hơn mức tăng trưởng chung của toàn ngành công nghiệp. Sự tăng trưởng này chủ yếu đến từ các dự án lớn, có hàm lượng công nghệ cao và giá trị gia tăng lớn như: Sản xuất linh kiện điện tử, phụ tùng ô tô đã thu hút các tập đoàn đa quốc gia, tạo ra chuỗi cung ứng toàn cầu ngay tại địa phương.

Trong mảng chế biến sâu khoáng sản, vật liệu mới, phát triển các sản phẩm từ vật liệu xây dựng tiên tiến, thân chế biến sâu sản phẩm từ than sau khi giảm khai thác thô. Tỉnh cũng hình thành các cụm công nghiệp chuyên biệt phục vụ cho ngành lắp ráp và chế tạo. Điều này góp phần quan trọng vào việc nâng cao chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP), khẳng định vai trò trụ cột của ngành trong bức tranh kinh tế tỉnh.

Ông Tạ Đức Quyết – GĐ Công ty CP Mai Quyền cho biết: Để tạo điều kiện cho công nghiệp chế biến, chế tạo phát triển, Quảng Ninh đã đi tiên phong trong việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và xây dựng hệ thống hạ tầng đồng bộ, hiện đại. Trong đó việc hoàn thiện các tuyến cao tốc (Hà Nội - Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái), Sân bay Quốc tế Vân Đồn và hệ thống cảng biển nước sâu (Cái Lân, Hòn Gai,...) đã biến Quảng Ninh thành cửa ngõ giao thương quan trọng với khu vực và quốc tế. Điều này rút ngắn thời gian logistics, giảm chi phí vận chuyển, là yếu tố then chốt để thu hút các nhà đầu tư chế tạo lớn.

Thời gian qua, tỉnh Quảng Ninh đã tập trung phát triển các KCN sinh thái, thông minh như KCN Việt Hưng, KCN Texhong, KCN Sông Khoai. Các KCN này được quy hoạch bài bản, cung cấp đầy đủ tiện ích và dịch vụ hỗ trợ cho hoạt động sản xuất, đặc biệt là các lĩnh vực chế tạo đòi hỏi tiêu chuẩn cao.

Chính sách thu hút đầu tư có chọn lọc: Quảng Ninh ưu tiên các dự án sử dụng công nghệ tiên tiến, thân thiện với môi trường, có khả năng tạo ra sản phẩm xuất khẩu cạnh tranh và tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu. Chính sách này giúp tỉnh tránh được các ngành công nghiệp thâm dụng lao động, gây ô nhiễm, đồng thời nâng cao chất lượng tăng trưởng.

Với định hướng chiến lược đúng đắn, môi trường đầu tư hấp dẫn và hệ thống hạ tầng đồng bộ, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo đã trở thành "mũi nhọn" giúp Quảng Ninh tạo ra sự bứt phá trong phát triển kinh tế - xã hội. Việc tiếp tục giữ vững và phát huy vai trò động lực này là chìa khóa để Quảng Ninh thực hiện thành công mục tiêu phát triển nhanh và bền vững, xứng đáng là tỉnh tiên phong, đổi mới của cả nước