Quảng Ninh: Nỗ lực "gỡ" thẻ vàng

Siết chặt quản lý

Quảng Ninh sẽ siết chặt kiểm soát cảng cá, ứng dụng công nghệ, quyết tâm gỡ "thẻ vàng" IUU trước thềm thanh tra EC lần 5.

Để chuẩn bị làm việc với Đoàn Thanh tra của EC lần thứ 5 dự kiến vào cuối quý II/2025, các địa phương ven biển, trong đó có Quảng Ninh đang quyết liệt rà soát, giám sát đội tàu và truy xuất nguồn gốc thủy sản đánh bắt.

Cảng cá Cái Rồng (huyện Vân Đồn) là cảng cá duy nhất trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh đặt tổ chức bộ máy kiểm soát nghề cá hoàn chỉnh. Hiện tất cả phương tiện tàu cá ra, vào cảng thực hiện quy trình khai báo, xuất trình các thủ tục hành chính liên quan đảm bảo lực lượng chuyên ngành kiểm soát toàn bộ hồ sơ tàu cá ra vào cảng, giám sát sản lượng thủy sản khai thác bốc dỡ qua cảng... để kịp thời chấn chỉnh, đảm bảo thực hiện tuân thủ đúng quy định của pháp luật.

Ông Nguyễn Văn Độ - Phó Chủ tịch Nghiệp đoàn nghề cá huyện Vân Đồn cho biết: Nghiệp đoàn có 21 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên. Mỗi chuyến biển vươn khơi, bám biển, nghiệp đoàn đều tuyên truyền cho nhau về khai thác đúng vùng được cấp phép và tuyệt đối không vi phạm vùng biển nước ngoài. Ngoài ra, các thủ tục hành chính khi cập, dời cảng nghiệp đoàn tuân thủ nghiêm, nhất là kê khai nhật ký đánh bắt khi về bến là nộp luôn trong ngày.

Trong tháng 2/2025, Văn phòng đại diện thanh tra, kiểm tra, kiểm soát nghề cá của tỉnh đã tổ chức tuyên truyền trực tiếp cho 45 lượt chủ tàu/thuyền trưởng; thực hiện cấp 27 tờ rơi, tài liệu tuyên truyền và duy trì phát bản tin về 14 hành vi khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định.

Ông Đặng Ngọc Thiết - Cảng trưởng Cảng Cái Rồng - huyện Vân Đồn cho biết: Ban Quản lý Cảng cá đã tích cực phối hợp với lực lượng biên phòng, Cảnh sát giao thông thủy, lực lượng giao thông kiểm tra chặt các tàu, nghiêm cấm việc đánh bắt 3 không và đã tổ chức ký cam kết cảnh báo với các tàu về nội dung không đánh bắt sai vùng trái tuyến, đặc biệt là sang vùng biển nước ngoài. Đồng thời, Cảng cá Cái Rồng cũng bố trí hợp lý cho các phương tiện cập vào cảng bốc dỡ thủy sản khai thác được thuận lợi, an toàn nhất cũng như thực hiện giám sát chặt sản lượng thủy hải sản bốc dỡ qua cảng để cấp giấy biên nhận thủy sản bốc dỡ qua cảng.

Ráo riết vào cuộc

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trưởng Quảng Ninh: Hiện nay, các cơ quan ban ngành của tỉnh đang nỗ lực đẩy mạnh công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) nhằm chuẩn bị đón đoàn thanh tra của Ủy ban châu Âu (EC) lần thứ 5. Việc siết chặt kiểm soát tại các cảng cá, tăng cường ứng dụng công nghệ trong truy xuất nguồn gốc thủy sản là những bước đi quan trọng của tỉnh trong hành trình gỡ "thẻ vàng" IUU.

Tỉnh Quảng Ninh sẽ thực hiện các chỉ đạo của Chính phủ nhằm thực hiện hiệu quả chống khai thác IUU. Trong đó, sẽ chỉ đạo các địa phương ven biển kiểm soát chặt chẽ tàu cá xuất bến, nhập bến tại các điểm kiểm soát, đồng thời kiên quyết không cho tham gia hoạt động khai thác thủy sản trên biển nếu không đảm bảo theo quy định, nhất là thiết bị giám sát hành trình tàu cá phải đảm bảo trạng thái hoạt động trước khi cho tàu cá xuất bến đi hoạt động trên biển. Các lực lượng chức năng tổ chức kiểm soát tàu cá và sản lượng thuỷ sản tại các điểm đã thành lập theo quy định và kiểm tra, xác minh, xử lý 100% các hành vi khai thác IUU.

Trong năm 2024, toàn tỉnh Quảng Ninh phát hiện, xử phạt 632 vụ vi phạm trong lĩnh vực khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, phạt tiền gần 8 tỷ đồng, chủ yếu các hành vi: Không có giấy phép khai thác thủy sản; vi phạm vùng cấm, ngư cụ cấm khai thác; không ghi nộp nhật ký khai thác thủy sản, báo cáo khai thác thủy sản, vi phạm ngắt kết nối hoặc không duy trì thiết bị giám sát hành trình, trang bị thông tin liên lạc bị xử lý rất nặng.

Đặc biệt, năm 2024, toàn tỉnh phát hiện 4 trường hợp xử lý hình sự về tội Hủy hoại nguồn lợi thủy sản đã và đang xét xử.

Năm 2025, các cơ quan, địa phương trên địa bàn tỉnh tiếp tục tổ chức đợt cao điểm ra quân xử lý vi phạm trong lĩnh vực khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, tập trung xử lý dứt điểm tàu cá “2 không”, “3 không”, xử lý nghiêm đối với trường hợp tàu cá vi phạm khai thác thủy sản bất hợp pháp, kiểm tra, xác minh, xử lý nghiêm đối với tàu cá mất tín hiệu kết nối ngoài khơi trên 6 giờ, trên 10 ngày, tàu cá vượt ranh giới trên biển, tàu cá có dấu hiệu vi phạm vùng biển nước ngoài...

Ông Phan Thanh Nghị - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, cho biết: Thực hiện nghiêm quy định về IUU tỉnh Quảng Ninh tập trung hoàn thiện đăng ký cho 100% các tàu theo quy định kích thước từ 6m trở lên và thống kê quản lý các tàu từ 6m trở xuống. Với các tàu khai thác ở vùng lộng, vùng khơi sẽ quản lý rất chặt chẽ, đảm bảo đội tàu vùng khơi giám sát chặt thông qua hệ thống định vị VPS. Đơn vị siết chặt quản lý để đội tàu tuyệt đối không vi phạm vùng đánh bắt, nhất là vi phạm ranh giới biển.

Nhằm chuẩn bị tốt nhất cho đợt thanh tra của EC, Sở Nông nghiệp và Môi trường Quảng Ninh đã thành lập Tổ công tác đặc biệt để rà soát, hướng dẫn nghiệp vụ kiểm soát nguyên liệu thủy sản hợp pháp cho các doanh nghiệp chế biến xuất khẩu sang thị trường EU. Việc này nhằm đảm bảo tính thống nhất, tuân thủ quy định và khớp đúng hồ sơ, dữ liệu.

Những nỗ lực của Quảng Ninh trong công tác chống khai thác IUU không chỉ góp phần bảo vệ nguồn lợi thủy sản, mà còn khẳng định cam kết của Việt Nam trong việc thực hiện các quy định quốc tế về khai thác hải sản bền vững. Việc kiểm soát chặt chẽ nguồn gốc thủy sản, tăng cường ứng dụng công nghệ và sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, doanh nghiệp và ngư dân là những yếu tố then chốt để Quảng Ninh có thể vượt qua đợt thanh tra của EC và gỡ bỏ "thẻ vàng" IUU.