Quảng Ninh: Phấn đấu trở thành điểm sáng xanh trên bản đồ công nghiệp

Hướng tới trở thành trung tâm công nghiệp xanh của vùng

Dù sở hữu hệ thống công nghiệp đa dạng với 8 khu công nghiệp (KCN), 2 khu kinh tế (KKT) ven biển và 3 KKT cửa khẩu, nhưng hiện trên địa bàn tỉnh chưa có KCN, KKT nào đạt tiêu chuẩn sinh thái. Đây là khoảng trống cần khắc phục trong quá trình hướng tới trở thành trung tâm công nghiệp xanh của vùng Đông Bắc. Điều này cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết, đó là tỉnh Quảng Ninh không chỉ cần tăng số lượng khu công nghiệp mà còn phải nâng cao chất lượng phát triển, chuyển hướng sang mô hình bền vững, xanh và thông minh hơn.

Thực tế, với quyết tâm không đánh đổi môi trường để lấy tăng trưởng đơn thuần, tỉnh Quảng Ninh đã đặt mục tiêu đến năm 2030, toàn bộ các KCN và KKT trong tỉnh đạt tiêu chuẩn KCN xanh, KKT xanh, áp dụng mô hình tuần hoàn trong sử dụng nước và xử lý chất thải rắn.

Để đạt được mục tiêu này, thời gian qua, tỉnh Quảng Ninh đã ban hành nhiều văn bản chiến lược như Nghị quyết số 10-NQ/TU năm 2022 về tăng cường lãnh đạo của Đảng đối với quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu giai đoạn 2022-2030, Chương trình hành động số 572/CTr-UBND năm 2023. Địa phương này cũng triển khai Kế hoạch hành động quốc gia về kinh tế tuần hoàn đến năm 2035.

Bên cạnh đó, công tác quản lý tài nguyên được lồng ghép chặt chẽ với bảo vệ môi trường. Việc rà soát, điều chỉnh chỉ tiêu sử dụng đất của các KCN đến năm 2025, đăng ký nhu cầu đến năm 2030, tầm nhìn 2050 cũng được địa phương này chú trọng, làm cơ sở lập quy hoạch phân khu, quy hoạch chung và các dự án hạ tầng kỹ thuật phục vụ mục tiêu bảo vệ môi trường lâu dài.

Ngoài ra, trước thực trạng một số KCN mới thành lập chưa kịp đầu tư trạm xử lý nước thải tập trung, dẫn đến phải tạm thời xử lý bằng biện pháp công nghệ nhỏ lẻ, nguồn lực đầu tư cho hệ thống quan trắc môi trường tự động còn hạn chế, công suất của một số trạm còn thấp so với quy mô sản xuất ngày càng mở rộng…, tỉnh Quảng Ninh đã tiếp tục vận động, yêu cầu các doanh nghiệp chấp hành tốt các quy định về bảo vệ môi trường.

Mới đây, UBND tỉnh Quảng Ninh cũng đã cho phép Hiệp hội Doanh nghiệp Quảng Ninh nghiên cứu sản xuất vật liệu xây dựng như cát nghiền, vật liệu nền móng... từ chất thải rắn, tro xỉ và đất đá thải mỏ. Đây là hướng đi tiềm năng, vừa tiết kiệm chi phí, vừa góp phần hình thành ngành công nghiệp vật liệu xây dựng thân thiện với môi trường.

Theo ông Nghiêm Xuân Cường - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, kinh tế tuần hoàn không phải là đích đến, mà là con đường để đi đến tương lai xanh. Tỉnh Quảng Ninh sẽ ưu tiên hỗ trợ các dự án khởi nghiệp công nghệ trong lĩnh vực tái chế, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường.

Không chỉ có sự vào cuộc quyết liệt từ chính quyền địa phương, một số chủ đầu tư hạ tầng cũng đã định hướng xây dựng hướng KCN sinh thái, vận hành hệ thống xử lý nước thải tự động, đảm bảo phát thải đạt chuẩn. Cùng với đó, triển khai hệ thống giám sát phát thải theo thời gian thực, hướng tới quản lý toàn diện vòng đời sản xuất.

Hiện tại, tỉnh Quảng Ninh vẫn duy trì tốt tỷ lệ 100% các KCN đang hoạt động có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt quy chuẩn môi trường. Đã có 8 KCN hoàn thành xây dựng trạm xử lý nước thải tập trung với tổng cộng 13 mô-đun, công suất xử lý đạt 65.400 m³/ngày đêm, góp phần bảo vệ nguồn nước và giảm thiểu ô nhiễm môi trường xung quanh KCN.

Bà Diệp Thị Kim Hoàn - Giám đốc phát triển bền vững, Tổ hợp KCN DEEP C chia sẻ: “Khi thu hút bất kỳ nhà đầu tư thứ cấp nào vào KCN, chúng tôi đều báo cáo, giới thiệu với tỉnh Quảng Ninh. Chúng tôi đã nhận được định hướng, hướng dẫn rõ ràng ngay từ ban đầu về việc cần xem xét xem nhà đầu tư có phù hợp với chiến lược phát triển của tỉnh không thì mới xúc tiến các bước tiếp theo. Đối với chúng tôi, những định hướng của tỉnh Quảng Ninh về phát triển xanh, phát triển bền vững cũng là mục tiêu, thương hiệu của DEEP C trong phát triển các KCN”.

Nâng cao sức cạnh tranh trong thu hút đầu tư

Thực tế, việc phát triển KCN sinh thái sẽ không chỉ giúp nâng cao sức cạnh tranh trong thu hút đầu tư FDI, mà còn phù hợp với tiêu chí lựa chọn của các nhà đầu tư hiện đại. Từ việc tái sử dụng tài nguyên, phát triển khu công nghiệp sinh thái đến lan tỏa hành động xanh trong cộng đồng, mỗi bước đi đều cho thấy tư duy phát triển bền vững, gắn kết giữa tăng trưởng kinh tế và bảo vệ môi trường của tỉnh Quảng Ninh.

Điều này cũng được chứng minh khi thời gian gần đây, nguồn vốn đầu tư vào tỉnh Quảng Ninh từ các tập đoàn lớn, sản xuất sản phẩm sử dụng công nghệ cao nằm trong chuỗi cung ứng toàn cầu đã mang lại doanh thu xuất khẩu cao và cơ hội việc làm cho rất nhiều lao động địa phương và các vùng lân cận. Trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh cũng bước đầu hình thành các chuỗi ngành công nghiệp dệt may công nghệ cao, chuỗi ngành công nghiệp cơ khí chế tạo, lắp ráp thiết bị điện, điện tử, tổ hợp công nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô và sản xuất linh kiện ô tô trên địa bàn các KCN của tỉnh.

Theo UBND tỉnh Quảng Ninh, chỉ tính trong 7 tháng năm 2025, tỉnh Quảng Ninh thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đạt trên 306 triệu USD, trong đó có 14 dự án FDI được cấp mới với tổng vốn đăng ký 181,84 triệu USD, 12 dự án điều chỉnh tăng vốn với tổng vốn tăng thêm là 122,56 triệu USD. Thu hút vốn đầu tư trong nước ngoài ngân sách trong tháng 7/2025 đạt 2.850 tỷ đồng, lũy kế 7 tháng thu hút đầu tư ngoài ngân sách đạt 136.933,65 tỷ đồng, gấp 14,2 lần so với cùng kỳ.

Theo ông Phạm Đức Ấn - Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, với quyết tâm chính trị cao, chiến lược linh hoạt và sự đồng hành thực chất với nhà đầu tư, tỉnh Quảng Ninh tiếp tục tập trung xây dựng các KKT trở thành những cực tăng trưởng mạnh, hiện đại và bền vững. Hệ thống hạ tầng kỹ thuật ngày càng hoàn thiện, môi trường đầu tư minh bạch, thủ tục hành chính không ngừng được cải cách; từ đó tạo nên nền tảng vững chắc để tỉnh tiếp tục thu hút dòng vốn đầu tư chất lượng cao. Đây chính là động lực quan trọng giúp Quảng Ninh khẳng định vị thế là trung tâm đầu tư mới, không chỉ của miền Bắc mà còn là hình mẫu trong cả nước về thu hút và sử dụng hiệu quả nguồn lực phát triển.