Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng Điện Biên: Quyết tâm bảo vệ môi trường rừng

Tăng cường thu nhập

Tính đến nay, Điện Biên có diện tích rừng tự nhiên là 954.125 ha, trong đó diện tích đất quy hoạch lâm nghiệp 694.753 ha, chiếm 72,8% diện tích tự nhiên toàn tỉnh; diện tích rừng toàn tỉnh tương đối lớn với khoảng 419.000 ha, tỷ lệ che phủ rừng đạt 44%. Tổng diện tích rừng cung ứng dịch vụ môi trường rừng là 404.436 ha, diện tích đủ điều kiện chi trả tiền dịch vụ môi trường rừng là 316.359 ha.

Theo báo cáo năm 2024, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh Điện Biên đã chi trả trên 211 tỷ đồng tiền dịch vụ môi trường rừng. Trước đó, giai đoạn 2019 - 2023, tổng số tiền dịch vụ môi trường rừng quỹ đã chi trả cho các chủ rừng trên địa bàn tỉnh là hơn 994 tỷ đồng. Bên cạnh đó, UBND tỉnh Điện Biên đã chủ động điều tiết số tiền chưa xác định được đối tượng chi, để bù đơn giá cho lưu vực thấp (như lưu vực sông Mã, một số lưu vực nội tỉnh...), tạo sự công bằng và khuyến khích công tác quản lý, bảo vệ rừng giữa các chủ rừng và nhận được sự đồng thuận từ người dân, các tổ chức, cá nhân có liên quan.

Từ nguồn chi trả dịch vụ môi trường rừng, người dân Điện Biên bên cạnh việc thống nhất cân đối sử dụng nguồn tiền dịch vụ để đầu tư các công trình công trên địa bàn như tu sửa đường, xây dựng điểm trường… người dân còn sử dụng kinh phí này quản lý, bảo vệ diện tích rừng được giao, mua phân bón, cây, con giống, đầu tư máy móc phục vụ sản xuất, phát triển kinh tế, một phần sử dụng chi tiêu nhu cầu sinh hoạt hàng ngày, nâng cao đời sống.

Ông Lò Văn Ý, người dân Điện Biên chia sẻ: “Khi được chính quyền xã thông báo đến nhận tiền dịch vụ môi trường rừng, người dân trong bản rất phấn khởi. Với số tiền này, bà con trong bản thống nhất chia cho các hộ đi tuần bảo vệ rừng, đội ngũ phòng cháy, chữa cháy rừng và để sử dụng mua phân bón, cây trồng phát triển sản xuất. Từ nguồn chi trả dịch vụ môi trường rừng đã góp phần cải thiện cuộc sống bà con và giúp người dân trong bản thêm động lực để cùng nhau tích cực bảo vệ rừng”.

Nhờ công tác chi trả dịch vụ môi trường rừng được triển khai hiệu quả, tỷ lệ che phủ rừng tại Điện Biên trong suốt thời gian qua đã liên tục tăng. Công tác này không những góp phần tăng tỷ lệ che phủ rừng mà còn nâng cao trách nhiệm của người dân đối với quản lý, bảo vệ môi trường, tạo thêm công ăn việc làm, cải thiện đời sống của người dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.

Điện Biên giữ rừng

Việc chi trả dịch vụ môi trường rừng không chỉ gắn trách nhiệm và lợi ích của người dân đối với rừng, đồng thời còn huy động được nguồn nhân lực lớn cho công tác tuần tra bảo vệ rừng một cách thường xuyên. Đặc biệt, qua đó cũng nâng cao trách nhiệm, khơi dậy tình yêu của những con người “hưởng lợi từ rừng”. Chính nhờ những hiệu quả tích cực từ chi trả dịch vụ môi trường rừng cùng công tác tuyên truyền mạnh mẽ của Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh Điện Biên đã nâng số hộ tham gia trực tiếp bảo vệ rừng hàng năm trên địa bàn tỉnh, từ năm 2021 hơn 95.000 hộ đến năm 2024 gần 97.000 hộ.

Tại khu vực được hưởng công tác chi trả dịch vụ môi trường rừng có sự phối hợp chặt chẽ giữa các chủ rừng, các bộ phận nhận khoán bảo vệ rừng với chính quyền địa phương, hạt kiểm lâm trong công tác bảo vệ và phát triển rừng bền vững. Điều này góp phần quan trọng nâng cao tỷ lệ che phủ rừng và cải thiện sinh thái rừng tại các địa phương.

Đại diện Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh Điện Biên nhấn mạnh: “Thời gian tới, Quỹ đang tiếp tục đôn đốc, hỗ trợ các chủ rừng mở tài khoản Ngân hàng để nhận tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng trên địa bàn toàn tỉnh, tổng số tài khoản đã mở tính đến ngày 13/3/2025 là 4.684/5.028 chủ rừng, đạt trên 93%. Số lượng chủ rừng chưa mở tài khoản là 344 chủ rừng. Trong đó, huyện Tuần Giáo 14 chủ rừng, Mường Chà 30 chủ rừng, Nậm Pồ 27 chủ rừng, Điện Biên 20 chủ rừng, Điện Biên Đông 72 chủ rừng…”

Sự hỗ trợ từ chi trả dịch vụ môi trường rừng không chỉ giúp bà con cải thiện năng suất trồng trọt mà còn tạo thêm nguồn thu từ chăn nuôi và các hoạt động kinh tế khác. Từ khi được tiếp cận các chương trình tạo sinh kế, đời sống nâng lên đã dần thay đổi nhận thức của người dân, giúp họ giảm thiểu việc sống dựa vào rừng và tạo cộng đồng chung tay giữ rừng để rừng đem lại các lợi ích khác cho đời sống người dân. Thực tế cho thấy, dịch vụ chi trả môi trường trường rừng đã giúp không ít gia đình có điều kiện cho con em tiếp tục học tập, giảm bớt áp lực kinh tế. Điều này đồng nghĩa với việc số lao động thoát ly khỏi địa phương ngày càng tăng, mang lại cơ hội phát triển mới cho địa bàn vùng sâu, vùng xa và biên giới.

Nguồn tiền từ chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng tuy không quyết định hoàn toàn đời sống kinh tế của bà con nhưng góp phần giải quyết những khó khăn trước mắt, thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội địa phương. Các hộ gia đình có thêm động lực bảo vệ rừng, đồng thời nâng cao chất lượng cuộc sống thông qua những khoản đầu tư thiết thực. Chi trả dịch vụ môi trường rừng thực sự đã mang lại lợi ích kép khi trở thành một nguồn thu nhập cho người dân, đồng thời góp phần thay đổi ý thức trách nhiệm cộng đồng trong việc gìn giữ và phát triển tài nguyên rừng trên địa bàn tỉnh Điện Biên.