Quyết tâm đưa tỷ lệ thanh toán trong thương mại điện tử vượt ngưỡng 80%"

Việc thay đổi thói quen dùng tiền mặt không chỉ là yêu cầu cấp thiết để nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp địa phương mà còn mang đến trải nghiệm tiện ích, an toàn tối đa cho người dân trong kỷ nguyên 4.0”.

Phấn đấu đi đầu

Với mục tiêu trở thành trung tâm chuyển đổi số dẫn đầu cả nước, thành phố Hải Phòng đang tập trung mọi nguồn lực để thúc đẩy nền kinh tế số. Trong đó, việc phấn đấu đạt tỷ lệ trên 80% thanh toán không dùng tiền mặt trong thương mại điện tử (TMĐT) được xác định là mục tiêu trọng tâm, không chỉ nhằm hiện đại hóa hạ tầng giao thương mà còn tạo ra đà tăng trưởng bền vững cho thành phố cảng trong kỷ nguyên 4.0.

Để hoàn thành mục tiêu này, UBND thành phố vừa ban hành Kế hoạch Phát triển thương mại điện tử trên địa bàn thành phố Hải Phòng giai đoạn 2026-2030. Trong đó, UBND thành phố đã đề ra các nhiệm vụ, giải pháp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế số, mở rộng thị trường tiêu thụ các sản phẩm của địa phương, trong nước và quốc tế, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp và người dân. Thành phố tập trung nâng cao hiệu quả trong quản lý, điều hành của các cơ quan quản lý nhà nước; triển khai các giải pháp hỗ trợ, thúc đẩy việc ứng dụng rộng rãi thương mại điện tử trong doanh nghiệp và cộng đồng trên địa bàn thành phố.

UBND thành phố yêu cầu phát triển thương mại điện tử phải phù hợp với kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội chung của thành phố trong cùng thời kỳ, gắn kết với hoạt động xúc tiến thương mại, xúc tiến đầu tư và xúc tiến du lịch; tạo động lực thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, đẩy mạnh giao dịch thương mại điện tử xuyên biên giới giúp các doanh nghiệp thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa.

Các Sở, ban, ngành thành phố và UBND cấp xã cần chủ động, tích cực triển khai thực hiện các nhiệm vụ được phân công, nhất là trong công tác phối hợp kiểm tra, đôn đốc và quản lý hoạt động thương mại điện tử trên địa bàn thành phố. Các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động thương mại điện tử chủ động áp dụng các ứng dụng thương mại điện tử, thường xuyên nghiên cứu, đổi mới, sáng tạo, tìm kiếm thị trường, nguồn lực cần thiết để nâng cao năng lực cạnh tranh.

Thành phố đặt mục tiêu giai đoạn 2026 – 2030 sẽ nâng cao giá trị, năng lực cạnh tranh, không ngừng phát triển mở rộng quy mô thị trường thương mại điện tử của thành phố; tiếp tục là địa phương thuộc nhóm các tỉnh, thành phố dẫn đầu về tốc độ phát triển thương mại điện tử.

Cùng với đó là tăng cường mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm của thành phố trong nước và quốc tế qua thương mại điện tử; thúc đẩy giao dịch và thương mại điện tử xuyên biên giới. Thu hẹp khoảng cách về mức độ phát triển thương mại điện tử của thành phố Hải Phòng so với các thành phố lớn như: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng. Phát triển thương mại điện tử theo hướng xanh, tuần hoàn và bền vững nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế, tạo giá trị cho cộng đồng, góp phần xây dựng xã hội công bằng và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

Thành phố Hải Phòng đề ra một số chỉ tiêu cụ thể như: Tỷ lệ dân số trưởng thành tham gia mua sắm trực tuyến đạt trên 70%. Doanh số bán lẻ thương mại điện tử tăng từ 20 - 30%/năm; 100% các thủ tục hành chính trong lĩnh vực thương mại điện tử được giải quyết đúng và trước thời hạn theo quy định. Tỷ lệ doanh nghiệp ứng dụng thương mại điện tử phấn đấu đạt trên 70%.

Thanh toán không dùng tiền mặt trong thương mại điện tử đạt trên 80%. Phấn đấu 100% số xã, phường, đặc khu trên địa bàn thành phố có thương nhân thực hiện hoạt động bán hàng hóa hoặc cung ứng dịch vụ trực tuyến; trên 60% cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng triển khai đào tạo chuyên ngành liên quan đến lĩnh vực thương mại điện tử…

Các giải pháp cụ thể

Để thực hiện được các mục tiêu đề ra, thành phố Hải Phòng xác định 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, gồm: Xây dựng và hoàn thiện thể chế. Hoàn thiện hạ tầng cho phát triển thương mại điện tử bền vững. Xây dựng các nền tảng, hệ thống cốt lõi cho thương mại điện tử. Liên kết vùng trong phát triển thương mại điện tử. Nâng cao năng lực quản lý nhà nước và ứng dụng thương mại điện tử.

Phát triển các sản phẩm, giải pháp thương mại điện tử, ứng dụng công nghệ mới hỗ trợ doanh nghiệp. Tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức và kỹ năng ứng dụng thương mại điện tử và chú trọng hợp tác về thương mại điện tử. UBND thành phố cũng giao nhiệm vụ cụ thể cho các sở, ngành, địa phương trong triển khai thực hiện nhiệm vụ đề ra trong kế hoạch.

Theo Sở Khoa học và Công nghệ: Để đạt được con số 80%, Hải Phòng đã và đang triển khai một chiến lược đồng bộ nhằm thay đổi hoàn toàn thói quen tiêu dùng từ "tiền mặt trao tay" sang "chạm và quét". Thành phố xác định rằng, thanh toán không dùng tiền mặt không chỉ đơn thuần là việc thay đổi phương thức thanh toán, mà là việc xây dựng một hệ sinh thái số toàn diện, nơi mọi dịch vụ từ thiết yếu đến cao cấp đều có thể kết nối qua nền tảng ngân hàng số và ví điện tử.

Tại các trung tâm thương mại, siêu thị và đặc biệt là hệ thống cửa hàng tiện lợi trên địa bàn thành phố, tỷ lệ tích hợp các phương thức thanh toán như QR Code, NFC hay cổng thanh toán trực tuyến đã gần như phủ kín. Tuy nhiên, điểm đột phá trong lộ trình của Hải Phòng chính là việc "số hóa" các khu vực vốn được coi là thành trì của tiền mặt như chợ truyền thống và các cửa hàng bán lẻ nhỏ lẻ tại địa phương.

Thông qua các mô hình "Chợ 4.0", tiểu thương giờ đây đã quen thuộc với việc nhận tiền qua mã QR. Điều này không chỉ giúp người dân đi chợ không cần mang theo ví mà còn giúp các hộ kinh doanh quản lý dòng tiền minh bạch, an toàn và hiệu quả hơn. Chính phủ và chính quyền địa phương cũng tích cực hỗ trợ các doanh nghiệp TMĐT địa phương nâng cấp hạ tầng kỹ thuật, đảm bảo tính bảo mật và tốc độ xử lý giao dịch, từ đó củng cố niềm tin của người tiêu dùng vào các nền tảng trực tuyến.

Để hướng tới mục tiêu 80% một cách bền vững, Hải Phòng không chỉ dựa vào nỗ lực của các doanh nghiệp mà còn chú trọng vào vai trò định hướng của cơ quan quản lý. Thành phố đã ban hành nhiều chính sách khuyến khích các đơn vị cung ứng dịch vụ công như điện, nước, giáo dục và y tế thực hiện thanh toán trực tuyến 100%. Khi người dân đã quen với việc nộp học phí hay thanh toán hóa đơn điện nước qua ứng dụng ngân hàng, việc chuyển đổi sang thanh toán khi mua sắm trực tuyến sẽ trở nên tự nhiên và dễ dàng hơn.

Bên cạnh đó, Hải Phòng đang phối hợp chặt chẽ với các ngân hàng thương mại và tổ chức trung gian thanh toán để mở rộng mạng lưới chấp nhận thẻ và hạ tầng viễn thông 5G. Việc giảm phí giao dịch, tăng cường các chương trình khuyến mãi, hoàn tiền khi thanh toán không dùng tiền mặt được coi là những "cú hích" kinh tế trực tiếp, kích thích cả người bán và người mua tham gia vào mạng lưới TMĐT.

Đặc biệt, công tác an toàn, an ninh mạng được đặt lên hàng đầu. Trong lộ trình đạt mục tiêu 80%, thành phố chú trọng đầu tư vào các giải pháp xác thực sinh trắc học và công nghệ bảo mật nhiều lớp. Điều này giúp loại bỏ rào cản tâm lý lo ngại về lừa đảo trực tuyến – một trong những nguyên nhân chính khiến người dân vẫn còn dè dặt với thanh toán số. Khi sự tiện lợi đi đôi với sự an toàn tuyệt đối, con số 80% không chỉ là mục tiêu trên giấy tờ mà sẽ sớm trở thành hiện thực trong đời sống thường nhật của người dân đất Cảng.

Theo ông Phạm Đoàn Tùng – Chủ tịch Hiệp hội Hỗ trợ Phát triển Công nghiệp Hải Phòng: Mục tiêu đạt trên 80% thanh toán không dùng tiền mặt trong thương mại điện tử là minh chứng cho khát vọng đổi mới và sự quyết liệt của Hải Phòng trong hành trình chuyển đổi số. Với sự đồng lòng của chính quyền, doanh nghiệp và người dân, Hải Phòng đang tiến những bước dài trên lộ trình trở thành một đô thị thông minh, văn minh và hiện đại, nơi dòng chảy tài chính số luôn thông suốt và mạnh mẽ.