Sốt đất do... quy hoạch

PHƯƠNG UYÊN• 31/03/2021 15:00

Không thể phủ nhận, chừng nào thị trường còn chưa thể tiếp cận kịp thông tin quy hoạch thì chừng đó những động thái “tranh thủ” vẫn còn tiếp diễn.

Đây là chia sẻ của một nhà đầu tư bất động sản kỳ cựu, người đã "ngụp lặn" vài ba lần trong các thời kỳ "bong bóng" bất động sản.

iệc giá đất bùng phát, phần nào do các nhà đầu cơ vẽ ra, nhưng việc các thông tin về quy hoạch đô thị liên tục được đưa ra, trên thực tế, cũng là một phần nguyên nhân...

Việc giá đất bùng phát phần nào do các nhà đầu cơ vẽ ra, nhưng việc các thông tin về quy hoạch đô thị liên tục được đưa ra cũng là một phần nguyên nhân

Chia sẻ với DĐDN ông cho biết, tình trạng “sốt đất” đang đi quá xa so với thực tế. Giới đầu cơ lợi dụng các yếu tố xã hội như công bố các quy hoạch, chuẩn bị thực hiện quy hoạch đô thị, xây dựng các công trình hạ tầng, mở rộng đô thị để đẩy giá lên cao, thu lợi bất chính, gây bất ổn cho thị trường.

Công khai thông tin quy hoạch

Ông dẫn chứng, đồ án Quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng (tỉ lệ 1/5.000) được nghiên cứu trên không gian đoạn sông Hồng dài khoảng 40km từ cầu Hồng Hà đến cầu Mễ Sở, bao phủ diện tích khoảng 11.000ha; thuộc địa bàn của 55 phường, xã thuộc 13 quận, huyện khiến nhiều diện tích đất nằm trong vùng quy hoạch khu vực đồ án này "tăng nhiệt" theo ngày. Hay quyết định thành lập thành phố Thủ Đức được công bố khiến giá nhà đất của trung tâm tài chính hay khu đô thị mới Thủ Thiêm (quận 2) đã lên một mức giá mới.

Nguyên nhân của tình trạng trên theo ông là do chưa thực hiện nghiêm túc quy định tại Điều 28 của Luật Đất đai về công khai thông tin, điều này dẫn đến đủ thứ rủi ro, mà người thiệt hại lớn nhất là dân. Ở các nước thì bản đồ địa chính đã công khai từ lâu, dân cứ đến cơ quan nộp ít lệ phí là xem được.

Bên cạnh đó, vấn đề đặt ra là việc phải đảm bảo tính công khai minh bạch thông tin trong vấn đề thực hiện quy hoạch để tránh trường hợp những đối tượng có nguồn thông tin nội bộ sớm tận dụng lợi thế để thu gom đất trước.

Khác với Luật Đất đai năm 2003, Luật Đất đai năm 2013 đã kịp thời bổ sung một trong những nội dung quan trọng trong quản lý nhà nước về đất đai là “Xây dựng hệ thống thông tin đất đai” (khoản 9 điều 22). Tuy nhiên, dữ liệu giá đất trên toàn quốc đến nay vẫn chưa hình thành. Nhìn vào thực tế “nhiễu” thông tin, đặc biệt là tình trạng các quy hoạch treo vẫn hiện diện dai dẳng ngay trong lòng thành phố thì một mường tượng bi quan không phải là không có cơ sở.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân (Đoàn Tp. Hồ Chí Minh) cảnh báo, người dân cần hết sức thận trọng vì từ quy hoạch đến khi đi vào cuộc sống còn rất dài, vài năm hoặc thậm chí cả chục năm vì còn tùy theo kế hoạch ghi vốn, đấu thầu, đền bù giải phóng mặt bằng thỏa đáng cho người dân...

môi giới xuất hiện khắp mọi chỗ.

Môi giới xuất hiện khắp mọi nơi

Nếu người dân đổ tiền vào đầu tư đất tại các khu vực đang sốt nhưng lại phải chờ đợi lâu dài, trong khi khả năng tài chính hạn chế, thậm chí đi vay ngân hàng và lo lãi suất... thì sẽ chịu thêm gánh nặng, chưa kể rủi ro khác.

Đẩy mạnh số hóa

Cả về lý thuyết lẫn thực tiễn, chính quyền không phải lập quy hoạch chỉ để nhằm kích hoạt... giá đất. Nhưng tác động của quy hoạch đô thị lên thị trường bất động sản và giá đất là có.

Để kiểm soát, Bộ Xây dựng có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương yêu cầu tổ chức công bố công khai thông tin về quy hoạch, tiến độ triển khai các dự án phát triển cơ sở hạ tầng, các dự án bất động sản đặc biệt là các dự án lớn và việc sáp nhập thành lập, nâng cấp đơn vị hành chính… tại địa phương để minh bạch thông tin, ngăn chặn hiện tượng tung tin đồn thổi, đầu cơ nhằm đẩy giá để trục lợi bất hợp pháp.

Trong một diễn biến khác, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân cũng đề nghị các tỉnh, thành phố công bố công khai thông tin về quy hoạch, kế hoạch để người dân tiếp cận các thông tin chính thống, không bị nhiễu thông tin; tránh bị giới đầu cơ lợi dụng thổi giá, đẩy giá đất lên cao nhằm thu lợi bất chính và có biện pháp quản lý sau khi quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được phê duyệt.

Chia sẻ với DĐDN, ông Nguyễn Văn Đính - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Môi giới bất động sản Việt Nam khẳng định: Hội Môi giới bất động sản Việt Nam kiến nghị cơ quan quản lý nhà nước cần đẩy mạnh số hóa quy hoạch, sản phẩm bất động sản, để người dân thuận tiện tra cứu thông tin. Cần quản lý chặt chẽ, hiệu quả hoạt động của các sàn giao dịch, môi giới bất động sản.

Luật Quy hoạch 2017 quy định các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động quy hoạch nhằm hạn chế tối đa các tiêu cực trong quy hoạch những năm vừa qua, gồm: Không công bố, công bố chậm, công bố không đầy đủ quy hoạch hoặc từ chối cung cấp thông tin về quy hoạch, trừ trường hợp thông tin thuộc bí mật nhà nước; cố ý công bố sai quy hoạch; cố ý cung cấp sai thông tin về quy hoạch; hủy hoại, làm giả hoặc làm sai lệch hồ sơ, giấy tờ, tài liệu; Lập, thẩm định, quyết định hoặc phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch không phù hợp với quy định của Luật Quy hoạch và pháp luật có liên quan;

Lập, thẩm định, quyết định hoặc phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch về đầu tư phát triển hàng hóa, dịch vụ, sản phẩm cụ thể, ấn định khối lượng, số lượng hàng hóa, dịch vụ, sản phẩm được sản xuất, tiêu thụ; Lựa chọn tổ chức tư vấn lập quy hoạch, tư vấn phản biện độc lập không đủ điều kiện về năng lực chuyên môn phù hợp với công việc đảm nhận hoặc trái với quy định của pháp luật; Cản trở việc tham gia ý kiến của cơ quan, tổ chức, cộng đồng, cá nhân; Thực hiện không đúng quy hoạch đã được quyết định hoặc phê duyệt; Can thiệp bất hợp pháp, cản trở hoạt động quy hoạch.