.jpg "Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với ô tô pick up để làm gì?")
Gửi bình luận
Ô tô nhập khẩu ngày càng tăng, sẽ giúp các quốc gia khác hưởng lợi, còn sản xuất trong nước bị xói mòn, mất cơ hội phát triển.
Tổng thống Mỹ, Donald Trump đã áp mức thuế 25%, đối với ô tô nhập khẩu từ ngày 2/4/2025. Mức thuế mới này được áp dụng cho cả ô tô và xe tải sản xuất tại các quốc gia có hiệp định thương mại tự do với Mỹ, bao gồm Canada, Mexico và Hàn Quốc.
Mức thuế 25% cũng áp dụng cho các linh kiện ô tô nhập khẩu chủ chốt, bao gồm động cơ và phụ tùng động cơ, hộp số và phụ tùng truyền động, cùng với những linh kiện điện…
Theo kết quả điều tra của Bộ Thương mại Mỹ, thị phần ô tô nhập khẩu ngày càng tăng, đã tác động tiêu cực đến an ninh quốc gia. Bởi nó làm xói mòn nền công nghiệp Mỹ và làm giảm khả năng phát triển công nghệ tiên tiến cho mục đích quân sự, của các nhà sản xuất ô tô trong nước.
Theo số liệu của JATO Dynamics (công ty chuyên cung cấp dữ liệu ô tô toàn cầu), năm 2024, doanh số bán ô tô tại Mỹ đạt 16,1 triệu xe, trong đó có 9,86 triệu xe sản xuất trong nước, còn hơn 6 triệu xe nhập khẩu. Tổng kim ngạch nhập khẩu ô tô và phụ tùng của Mỹ năm 2024 lên tới 474 tỷ USD.
Trước đó, mức thuế cơ bản của Mỹ đối với ô tô nhập khẩu là 2,5%. Với việc tăng thuế lên 25%, ông Trump kỳ vọng sẽ thúc đẩy các nhà sản xuất ô tô đầu tư nhiều hơn vào Mỹ, thay thế cho hàng nhập khẩu. “Nếu sản xuất tại Mỹ họ sẽ không phải chịu thuế. Chính sách thuế sẽ giúp tái phát triển ngành công nghiệp ô tô”, ông Trump cho biết.
Trước tình hình này, hãng xe Hyundai đã tuyên bố sẽ đầu tư 21 tỉ USD vào Mỹ trong 4 năm tới, còn Kia tuyên bố sẽ nâng sản lượng xe sản xuất tại Mỹ. Honda và một số hãng xe khác đang cân nhắc việc chuyển dây chuyền lắp ráp vào Mỹ để tránh bị đánh thuế.
Liên đoàn Công nhân Ô tô Thống nhất (UAW), đại diện cho công nhân tại các nhà sản xuất ô tô lớn ở Detroit (Mỹ), đã hoan nghênh quyết định tăng thuế của ông Trump. Chủ tịch UAW, ông Shawn Fain cho biết, với mức thuế này, hàng nghìn việc làm ngành ô tô sẽ quay trở lại Mỹ.
Ô tô là sản phẩm được cấu thành từ hơn 20.000 đến 30.000 linh kiện, được sản xuất từ nhiều ngành nghề khác nhau như cơ khí, điện tử, thép, cao su, nhựa… Trong số hàng ngàn phụ tùng, linh kiện, mỗi loại lại cần những công nghệ sản xuất khác nhau. Từ công nghệ trung bình thấp như ép nhựa, đến những công nghệ cao, phức tạp như hộp số, động cơ, điện tử, tự động hóa... Vì vậy, sự phát triển của công nghiệp ô tô được xem là nhân tố tác động tích cực, thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, góp phần đảm bảo an ninh quốc phòng.
Ngành công nghiệp ô tô Việt Nam cũng đang trong tình cảnh xe nhập khẩu ngày càng lấn át xe sản xuất lắp ráp trong nước. Theo số liệu của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), năm 2024 doanh số bán xe nhập khẩu nguyên chiếc tăng 39%, còn xe sản xuất lắp ráp trong nước giảm 5%.
Trong bối cảnh thị trường ô tô mở cửa, xe nhập khẩu giá rẻ tràn vào, những mẫu xe sản xuất lắp ráp trong nước có doanh số bán tốt, cần được bảo vệ và tạo điều kiện để phát triển hơn nữa.
Tuy nhiên, theo Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), Bộ Tài chính đã đề xuất tăng thuế với ô tô pick up ca bin kép lên bằng 60%, so với xe con từ 9 chỗ ngồi trở xuống có cùng dung tích xi lanh. Thuế suất với xe pick up hiện hành có 3 mức là 15%, 20% và 25%, nếu tăng lên theo đề xuất sẽ là 24%, 36% và 54%. Theo tính toán của các doanh nghiệp, thuế mới sẽ đẩy giá xe pick up bán ra tăng từ 70 -200 triệu đồng tùy từng xe.
Theo số liệu của VAMA, năm 2024, doanh số bán xe pick up toàn thị trường đạt 23.163 chiếc, trong đó xe sản xuất lắp ráp trong nước đạt 14.285 chiếc, chiếm hơn một nửa thị phần. Tất cả xe pick up sản xuất lắp ráp trong nước thuộc về Công ty Ford Việt Nam, các hãng khác chỉ nhập khẩu xe nguyên chiếc về phân phối.
Đại diện Ford Việt Nam cho biết, do doanh số bán xe pick up của hãng cao, nên từ năm 2020 đã đầu tư dây chuyền lắp ráp với số vốn 80 triệu USD và chuyển từ nhập khẩu nguyên chiếc sang sản xuất lắp ráp trong nước. Nếu thuế tăng, doanh số ước tính sẽ giảm hơn 5.000 chiếc. Doanh số giảm thì sản lượng giảm, dẫn đến nguy cơ nhà máy có thể phải dừng sản xuất dòng xe này, cắt giảm lao động và quay trở lại nhập xe nguyên chiếc về phân phối.
Như vậy, tăng thuế có thể sẽ đẩy hoạt động sản xuất lắp ráp xe pick up tại Việt Nam sang quốc gia khác. Khiến cho ngành công nghiệp ô tô vốn đã non yếu lại mất thêm cơ hội phát triển.
