Theo nhiều chuyên gia, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam cần hỗ trợ nguồn vốn giá rẻ...
Đặc biệt là xem xét tiếp tục giảm lãi suất điều hành để hỗ trợ các ngân hàng có thể duy trì mặt bằng lãi suất huy động và cho vay ở mức thấp để hỗ trợ nền kinh tế.
NHNN đã chính vào cuộc giảm lãi suất thị trường mở, đồng thời kéo dài kỳ hạn bơm thanh khoản để hỗ trợ các nhà băng giảm lãi suất huy động để giảm lãi suất cho vay.
Trái ngược với động thái tăng lãi suất huy động thời điểm đầu năm nay, hiện các ngân hàng đang đồng loạt giảm lãi suất huy động. Chẳng hạn MSB giảm 0,2% lãi suất huy động các kỳ hạn từ 13 đến 60 tháng; BacABank giảm lãi suất huy động đối với các kỳ hạn từ 1 đến 11 tháng là 0,1% và các kỳ hạn từ 12 đến 36 tháng là 0,2%. VietAbank cũng giảm lãi suất huy động các kỳ hạn từ 12 đến 36 tháng là 0,1%...
Đáng chú ý không ít nhà băng giảm khá mạnh lãi suất huy động online như KienlongBank giảm lãi suất huy động online tới 0,9% đối với kỳ hạn 60 tháng; giảm 0,8% đối với kỳ hạn 36 tháng; giảm 0,6% đối với các kỳ hạn từ 13 đến 24 tháng…
Hiện nay, lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng cao nhất trên thị trường chỉ vào khoảng 6%/năm; trong khi thấp nhất là 3,7%/năm.
Việc các ngân hàng đồng loạt giảm lãi suất huy động xuất phát từ chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và NHNN. Theo đó ngày 24/2 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã có công điện số 19/CĐ-TTg gửi Thống đốc NHNN Việt Nam về việc tăng cường thực hiện các giải pháp giảm lãi suất. Trong đó, Thủ tướng yêu cầu NHNN Việt Nam chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan thực hiện ngay việc thanh tra, kiểm tra các ngân hàng thương mại điều chỉnh tăng lãi suất huy động thời gian qua…
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, ngày 25/2 vừa qua, NHNN cũng đã có công văn số 1328/NHNN-CSTT yêu cầu các tổ chức tín dụng (TCTD) và NHNN chi nhánh các tỉnh, thành phố nghiêm túc triển khai các biện pháp nhằm ổn định mặt bằng lãi suất tiền gửi, phấn đấu giảm lãi suất cho vay, góp phần hỗ trợ người dân và doanh nghiệp.
Theo đó, NHNN yêu cầu các ngân hàng tiếp tục tiết giảm chi phí hoạt động, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đơn giản hóa thủ tục và các biện pháp khác để phấn đấu giảm lãi suất cho vay, sẵn sàng chia sẻ một phần lợi nhuận nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, người dân tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngân hàng, thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh.
NHNN cũng cho biết sẽ theo dõi chặt chẽ lãi suất tiền gửi và cho vay; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động của các TCTD, nhất là việc công bố lãi suất tiền gửi, lãi suất cho vay, hoạt động cấp tín dụng của các TCTD; xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật đối với các trường hợp vi phạm, các TCTD cạnh tranh lãi suất không lành mạnh, không đúng quy định.
Theo các chuyên gia, về bản chất, các ngân hàng cũng muốn duy trì lãi suất huy động ở mức thấp, nhất là khi biên lãi ròng (NIM) của họ đang khá mỏng do lãi suất cho vay giảm mạnh trong thời gian qua để hỗ trợ nền kinh tế, trong khi tốc độ giảm lãi suất huy động không theo kịp.
“Việc tăng lãi suất huy động trong bối cảnh tại là việc ‘cực chẳng đã’ vì nó càng khiến NIM thêm mỏng, qua đó càng bào mòn lợi nhuận của các ngân hàng” một chuyên gia cho biết và nói thêm: Lãi suất huy động tăng trong thời gian qua xuất phát từ nhiều nguyên nhân như: Áp lực lạm phát, tỷ giá, sự cạnh tranh của các kênh đầu tư khác như vàng, ngoại tệ, bất động sản, chứng khoán…
Theo đó, lạm phát những tháng đầu năm tăng khá mạnh (CPI bình quân tháng 1 tăng 3,63%; 2 tháng tăng 3,27%); tỷ giá cũng chịu nhiều sức ép trước sự mạnh lên của đồng USD trên thị trường thế giới.
Đó là chưa kể thanh khoản của các ngân hàng thường bị thu hẹp trong thời gian cận Tết Nguyên đán khi các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế có xu hướng rút tiền về để chi lương, thưởng Tết cho cán bộ, trong khi người dân cũng có xu hướng rút bớt tiền để chi tiêu trong dịp này.
Bởi vậy theo các chuyên gia, NHNN Việt Nam cần hỗ trợ nguồn vốn giá rẻ, đặc biệt là xem xét tiếp tục giảm lãi suất điều hành để các ngân hàng có thể duy trì mặt bằng lãi suất huy động và cho vay ở mức thấp để hỗ trợ nền kinh tế và các doanh nghiệp.
Phát biểu tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 2/2025, ông Đào Minh Tú – Phó Thống đốc NHNN cũng cho biết: “NHNN sẽ chủ động điều hành các công cụ chính sách tiền tệ của mình để tạo điều kiện cho các ngân hàng thương mại có thanh khoản, có nguồn vốn, không phải tăng vốn huy động. Đây cũng sẽ là một trong những công cụ NHNN chủ động điều hành từ nay đến cuối năm 2025”.