Thaigroup kinh doanh ra sao trước khi "đảo vai" với Thaiholdings?

KHÁNH HÀ• 05/01/2021 11:00

Các dữ liệu trên về “cuộc đảo vai” mẹ - con giữa Thaiholdings và Thaigroup khiến giới đầu tư đồn đoán việc “niêm yết cửa sau”.

Việc Công ty cổ phần Thaiholdings dự kiến chi phần lớn nguồn lực tài chính sau khi tăng vốn để mua cổ phần Công ty cổ phần Thaigroup có thể khiến Thaiholdings sở hữu khối tài sản khổng lồ.

Cuộc "đảo vai" ngoạn mục

Khi đưa cổ phiếu lên niêm yết trên sàn Hà Nội vào tháng 6/2020, Thaiholdings đã lộ rõ tham vọng với kế hoạch tăng vốn khủng, cùng những phát biểu giàu hoài bão của lãnh đạo doanh nghiệp tại buổi lễ niêm yết. Ông Nguyễn Chí Kiên, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty khi đó cho biết mong muốn phát triển Công ty trở thành một trong những doanh nghiệp hàng đầu không chỉ riêng tại Việt Nam, mà còn ở khu vực châu Á.

Tòa nhà Thaiholdings (Nguồn: THD)

Động thái rõ nhất thể hiện tham vọng lớn của Thaiholdings là kế hoạch mở rộng quy mô thần tốc với vốn điều lệ cao hơn gấp nhiều lần so với hiện tại chỉ trong vòng vài tháng tới. Theo kế hoạch kinh doanh đã được Đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2020 thông qua, dự kiến mức vốn điều lệ năm 2020 của Công ty sẽ tăng lên 3.500 tỷ đồng.

Sau khi tăng vốn, Thaiholdings tiếp tục đổ toàn bộ số tiền thu được vào hoạt động đầu tư tài chính, bao gồm mua cổ phần của Công ty cổ phần Tập đoàn Thaigroup và Tổng công ty cổ phần Bảo hiểm Xuân Thành. Theo kế hoạch của Hội đồng Quản trị đưa ra hồi cuối tháng 6/2020, số tiền mà công ty này muốn đầu tư mua cổ phiếu riêng Thaigroup đã lên tới 3.300 tỷ đồng.

Số lượng cổ phiếu dự kiến là 165 triệu cổ phần, tương đương 66% vốn điều lệ của Thaigroup. Giá mua dự kiến không quá 20.000 đồng/cổ phần, tương ứng tổng giá trị đầu tư dự kiến khoảng 3.300 tỷ đồng. Đơn vị chuyển nhượng là các cổ đông của Thaigroup.

Theo kế hoạch đã được Hội đồng Quản trị Thaiholdings thông qua về việc mua cổ phần của Thaigroup, có thể thấy, tới đây, khi Thaiholdings hoàn tất khoản đầu tư tài chính này, Thaigoup sẽ có vai trò như là hệ sinh thái của Thaiholdings. Các công ty mà Thaiholdings đã đầu tư trước đây như Tôn Đản Hà Nội và Du lịch Kim Liên chỉ là khoản đầu tư chiếm tỷ trọng thấp trong tổng giá trị đầu tư tài chính của Công ty do vốn đầu tư tại Tôn Đản Hà Nội chỉ là 19,52%, còn tại Du lịch Kim Liên là 17,2%.

Theo danh sách cổ đông CTCP Thaiholdings (Mã CK: THD) chốt ngày 3/8/2020, có tới 10 cổ đông đồng thời là cổ đông của Thaiholdings và CTCP Tập đoàn Thaigroup (Thaigroup).

10 cổ đông này nắm giữ tới 92% cổ phần của Thaigroup theo danh sách cổ đông chốt ngày 19/3/2020. Trong đó, ông Nguyễn Đức Thuỵ (‘bầu’ Thuỵ) – cổ đông lớn nắm 20% vốn của Thaiholdings – sở hữu tới một nửa số vốn điều lệ của Thaigroup.

Vậy mà khi rục rịch lên sàn vào đầu năm 2020, Thaiholdings lại công bố kế hoạch chào bán cổ phiếu nhằm huy động vốn mua lại tới 96% cổ phần (nay là 81,6%) của Thaigroup.

Đáng chú ý, Thaiholdings được thành lập từ năm 2011, nhưng phải tới 8 năm sau (tức năm 2019) các cổ đông mới góp đủ vốn đăng ký.

Các dữ liệu trên về “cuộc đảo vai” mẹ - con giữa Thaiholdings và Thaigroup khiến giới đầu tư đồn đoán việc “niêm yết cửa sau”.

Hoạt động này thường được áp dụng khi chủ thể dự kiến niêm yết ban đầu có quá nhiều vấn đề hồ sơ tài chính, pháp lý không đáp ứng được các yêu cầu của Ủy ban chứng khoán Nhà nước.

Mô hình mà Thaiholdings áp dụng được xây dựng trên mô hình công ty mẹ - con (hoặc mô hình tập đoàn). Thực tế, đây là mô hình công ty rất phổ biến, thường được sử dụng tại các tập đoàn lớn. Trong mô hình này, công ty mẹ sẽ không trực tiếp tham gia sản xuất - kinh doanh tại các công ty thành viên, mà chỉ đóng vai trò là cổ đông. Doanh thu và lợi nhuận của công ty mẹ sẽ tới từ việc hợp nhất các hoạt động kinh doanh của các đơn vị thành viên và cổ tức được trả từ các đơn vị thành viên.

Sàn chứng khoán hiện cũng có nhiều doanh nghiệp áp dụng mô hình công ty mẹ - con này trong quản trị, như Tập đoàn Bảo Việt (BVH), Công ty cổ phần Tập đoàn Đất Xanh (DXG), Công ty cổ phần Tập đoàn Hà Đô (HDG), Công ty cổ phần Cơ điện lạnh (REE), Công ty cổ phần Tập đoàn F.I.T (FIT), Công ty cổ phần Tập đoàn KIDO (KDC)…

Tuy nhiên, điểm khác cơ bản nhất của các tập đoàn trên so với Thaiholdings là mô hình chung với một công ty mẹ và nhiều công ty con, theo đó mới hình thành mô hình tập đoàn. Cụ thể, Tập đoàn Bảo Việt có tới 6 công ty con, REE có 16 công ty con, Tập đoàn F.I.T có 8 công ty con, Tập đoàn KIDO có 8 công ty con…

Thaiholdings đang dần hình thành mô hình công ty mẹ - con, tuy chỉ có một công ty con nhưng Thaigroup lại sở hữu một hệ sinh thái với rất nhiều công ty con hoạt động đa ngành trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

Có thể thấy, sau khi “sở hữu” Thaigroup, Thaiholdings sẽ gián tiếp sở hữu các tài sản như: Dự án đô thị và nghỉ dưỡng gần 352 ha ở Phú Quốc; sở hữu 52,43% cổ phần Công ty Cổ phần Du lịch Kim Liên, sở hữu 3,5 ha đất vàng tại số 5 – 7 Đào Duy Anh, Đống Đa, Hà Nội; sở hữu 2,7 ha đất ở tại Khu đô thị Xuân Thành, thành phố Ninh Bình; sở hữu Cảng Ninh Phúc và 18,7 ha đất công nghiệp ở Ninh Bình; toà nhà văn phòng làm việc và cho thuê hạng A tại 17 Tông Đản và 210 Trần Quang Khải, Hoàn Kiếm, Hà Nội với diện tích gần 3.800m2 đất và 22 tầng xây dựng; nhà máy Xi măng Quảng Nam với công suất 1,2 triệu tấn/năm; mua phần vốn góp tại Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển THD và nhiều tài sản có giá trị khác…).

Thaigroupkinh doanh ra sao?

Năm 2019, Thaigroup báo lỗ hợp nhất lến tới 389,7 tỉ đồng, đẩy khoản lỗ luỹ kế lên tới 641,1 tỉ đồng - tương đương 1/4 quy mô vốn góp chủ sở hữu. Riêng công ty mẹ báo lỗ luỹ kế lên tới 611,9 tỉ đồng. Các năm 2017 và 2018, Thaigroup cũng báo lỗ lần lượt 132,4 tỉ đồng và 175,5 tỉ đồng.

Bên cạnh đó, báo cáo tài chính hợp nhất của Thaigroup còn cho thấy, tính đến ngày 31/12/2019, nợ ngắn hạn của công ty này lớn hơn tài sản ngắn hạn tới 1.956,7 tỉ đồng.

Các nguyên nhân trên khiến đơn vị kiểm toán nhận thấy sự tồn tại của yếu tố không chắc chắn trọng yếu dẫn đến nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt động liên tục của Thaigroup.

Thaigroup tiền thân là CTCP Đầu tư và Phát triển Xuân Thành, được thành lập từ năm 2007. Đến tháng 5/2015, công ty đổi tên thành CTCP Tập đoàn Thaigroup.

Tuy nhiên, trong nửa đầu năm 2020, kết quả kinh doanh của Thaigroup lại có phần khởi sắc. Tính đến tháng 6/2020, doanh thu của Thaigroup đạt 500 tỉ đồng, lợi nhuận gộp đạt khoảng 50 tỉ đồng. Công ty này dự kiến sẽ hoàn thiện các thủ tục chuyển nhượng Nhà máy xi măng Quảng Nam cho đối tác trong tháng 8/2020. Bên cạnh đó, Thaigroup cũng lên kế hoạch chuyển nhượng dự án Cảng Ninh Phúc cho đối tác trong Quý 4/2020.

Thaigroup còn sở hữu 2,7ha đất đô thị tại KĐT Xuân Thành, Ninh Bình; 80,45% cổ phần tại CTCP Tôn Đản Hà Nội; 52,43% cổ phần CTCP Du lịch Kim Liên và 98% cổ phần CTCP Enclave Phú Quốc.

CTCP Enclave Phú Quốc tiền thân là CTCP Xuân Thành Phú Quốc, được thành lập từ tháng 5/2017, do Thaigroup là cổ đông sáng lập, nắm giữ 98% vốn điều lệ.

Doanh nghiệp này đang đầu tư vào dự án khu du lịch nghỉ dưỡng phức hợp Enclave Phú Quốc, tại ấp Bãi Thơm, và ấp Đá Chồng, xã Bãi Thơm, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang, quy mô 199,7ha, tổng mức đầu tư 1.962 tỉ đồng. Dự án đang trong giai đoạn hoàn thiện các thủ tục pháp lý, chưa đền bù giải phóng mặt bằng.

Về phía Thaiholdings (mã THD, sàn HNX), doanh nghiệp này được thành lập từ năm 2011 với tên gọi ban đầu là Công ty cổ phần Đầu tư phát triển Kinh Thành. Ngành nghề hoạt động chính trong đăng ký kinh doanh là xây dựng công trình kỹ thuật dân dụng, bất động sản và đầu tư tài chính...

Năm 2019, Thaiholdings đã tiến hành mua cổ phần của Công ty cổ phần Tôn Đản Hà Nội và Công ty cổ phần Du lịch Kim Liên. Cụ thể, Công ty mua 14,2 triệu cổ phần của Công ty cổ phần Tôn Đản Hà Nội, với giá 20.000 đồng/cổ phần, tổng giá trị đầu tư 284 tỷ đồng. Sau khi nhận chuyển nhượng, Công ty sở hữu 19,52% vốn điều lệ của Công ty cổ phần Tôn Đản Hà Nội.

Trong thương vụ còn lại, Thaiholdings mua 1.196.600 cổ phần của Công ty cổ phần Du lịch Kim Liên, giá mua 305.100 đồng/cổ phần, tổng giá trị đầu tư hơn 365 tỷ đồng. Sau khi nhận chuyển nhượng, Công ty sở hữu 17,2% vốn điều lệ của Công ty cổ phần Du lịch Kim Liên.

Tổng số tiền mà Thaiholdings đầu tư vào 2 công ty trên đã lên tới 649 tỷ đồng, lớn hơn cả vốn điều lệ hiện tại theo đăng ký. Tại báo cáo tài chính năm 2019 đã kiểm toán, Thaihodings có vốn điều lệ 539 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu 604,2 tỷ đồng.

Tổng tài sản của Công ty là 850,5 tỷ đồng. Trong đó, tài sản có giá trị lớn nhất là đầu tư tài chính dài hạn với 637,5 tỷ , giá trị các khoản phải thu ngắn hạn là 169 tỷ đồng. Các tài sản cơ bản khác hầu như không đánh kể: tài sản cố định là 3,6 tỷ đồng,

Đến cuối quý II/2020, hàng tồn kho của công ty trị giá gần 3,6 tỷ đồng, tài sản cố định là hơn 3,3 tỷ đồng, đầu tư tài chính dài hạn vẫn duy trì ở mức 637,5 tỷ đồng.

Quý I/2020 - trước thời điểm Công ty niêm yết - doanh nghiệp có một quý thăng hoa ấn tượng khi đạt lợi nhuận sau thuế 9,2 tỷ đồng, tăng gấp 4,4 lần so với cùng kỳ năm trước. Trong quý I/2020, Thaiholdings cũng có sự tăng vọt vượt bậc về doanh thu, với giá trị doanh thu thuần đạt tới 162,4 tỷ đồng, cao gấp 4 lần so với một năm trước đó.

Tuy nhiên, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19; chính sách cách ly xã hội, các hoạt động sản xuất kinh doanh bị gián đoạn, ngưng trệ nên kể từ quý II/2020 lợi nhuận sau thuế của Công ty chỉ còn ở mức 4 tỷ đồng, chỉ bằng hơn 1/5 so với cùng kỳ năm trước. Điều đáng chú ý là lợi nhuận quý II/2020 bị sụt giảm trong bối cảnh doanh thu của Công ty vẫn tăng rất mạnh, đạt 306,3 tỷ đồng, tăng tới 56,4% so với cùng kỳ năm trước.