Hơn 20 năm qua, tại huyện Quảng Xương (Thanh Hóa) xảy ra tình trạng bán đất trái thẩm quyền hơn 5 nghìn lô đất, hàng ngàn hộ dân như ngồi trên đống lửa vì không đủ điều kiện cấp sổ đỏ.
Theo phản ánh của người dân huyện Quảng Xương, tình trạng bán đất tràn lan, theo phong trào diễn ra từ những năm 1990, nhiều thôn, xã trên địa bàn huyện này thi nhau “xẻ” đất ra bán mà không cần biết đất đấy là đất gì, có những xã bán cả đất nằm trong hành lang đê điều, hành lang đường.
Bán đất theo… phong trào
Điển hình như tại xã Quảng Vọng, theo tìm hiểu của PV, giai đoạn năm 1990-1997, địa phương này bán đất trái thẩm quyền 225 lô đất. Sau nhiều năm già soát, UBND huyện Quảng Xương đã chỉ đạo xã này thực hiện việc lập hồ sơ để hợp thức hóa đất cho người dân, nhưng đến nay vẫn không có trường hợp nào đủ điều kiện theo quy định của pháp luật.
Theo ông Nguyễn Văn T (60 tuổi, thôn Ngọc Nhi, xã Quảng Vọng) thở dài ngao ngán: “Mảnh đất gia đình tôi đang ở là mua của HTX Ngọc Nhi từ những năm 1995, ngày đó nhà nhiều nhà cũng mua của HTX rồi cứ thế xây dựng nhà cửa để ở. Sau này, cần sổ đỏ, tôi lên xã đề nghị cấp sổ thì mới té ngửa ra là đất nhà tôi bị bán trái thẩm quyền, đất lại nằm trong hành lang đê nên không có cách nào để làm được sổ đỏ. Nhiều lần kiến nghị nhưng xã bảo không thể cấp được phải chờ cấp trên”
Trao đổi với ông Nguyễn Văn Hinh, cán bộ địa chính xã Quảng Vọng cho biết: “Những năm 1990 - 1997, trên địa bàn xã có 3 HTX điện của các thôn Ngọc nhi, thôn Văn Sơn, thôn Phúc Tâm bán trái thẩm quyền 225 lô đất. ở thời kỳ đó, lãnh đạo các xã cho phép các HTX cứ cần tiền làm đường điện là lấy đất ra bán. Hậu quả là những lô đất ấy bây giờ không đủ điều kiện để cấp sổ đỏ. Hơn 20 năm nay, người dân đều kiến nghị cấp sổ đỏ nhưng chúng tôi không thể giải quyết được”.
Không chỉ có xã Quảng Vọng mà tại xã Quảng Ngọc (H.Quảng Xương) cũng có tới 352 lô đất bị bán trái thẩm quyền.
Theo ông Hoàng Văn Hồng, Chủ tịch UBND xã Quảng Ngọc, cho biết, đây là hậu quả của những nhiệm kỳ trước để lại, hiện chúng tôi mới hoàn chỉnh hồ sơ và đề nghị UBND huyện cấp sổ đỏ được 180 trường hợp, còn 172 trường hợp là những lô đất không đủ điều kiện do nhiều hộ không còn giấy tờ chứng minh, hoặc giấy tờ không hợp pháp. Nhiều lô đất không phù hợp quy hoạch, vi phạm hành lang an toàn giao thông đường bộ và hành lang đê điều, nếu cấp sổ đỏ thì sai phạm lại chồng sai phạm nên chúng tôi vẫn chưa tìm ra cách giải quyết.
Trước tình trạng bán đất tràn lan tại các thôn, xã, năm 1995 huyện Quảng Xương tiến hành thanh tra việc quản lý đất đai, và phát hiện toàn huyện có đến 5.010 lô đất bị UBND các xã, thôn, HTX xẻ ra bán. Và từ năm 1995 đến năm 2014, huyện này lại tiếp tục phát sinh thêm 689 lô đất được bán trái thẩm quyền nâng tổng số lô đất bán trái thẩm quyền lên tới 5.699 lô.
Nếu cấp sổ đỏ… sai sẽ thêm sai?
Việc bán đất tràn lan trái thẩm quyền từ nhiều năm trước đã để lại nhiều hệ lụy khiến địa phương này đau đầu tìm hướng giải quyết vẫn không xong. Cụ thể, sau nhiều năm cố gắng xử lý hậu quả nhưng đến nay, toàn huyện vẫn còn 4.104 lô đất không đủ cơ sở để cấp sổ đỏ cho người dân.
Để đẩy nhanh việc giúp bà con hợp thức hóa những lô đất này, huyện Quảng Xương đã quyết định thành lập Ban chỉ đạo hợp thức hóa đất trái thẩm quyền để giải quyết cho người dân. Tuy nhiên, đến nay vẫn còn 2.545 lô đất tồn đọng, chưa thể giải quyết.
Ông Mã Văn Thanh, Trưởng phòng TN-MT huyện Quảng Xương, cho biết: “huyện đã lập kế hoạch cụ thể và cố gắng đến tháng 6 này sẽ giải quyết xong tất cả các trường hợp trên và cấp sổ đầy đủ cho bà con. Tuy nhiên, đây là việc bất khả thi vì hàng ngàn trường hợp không có giấy tờ, không thể lập hồ sơ. Chưa kể, nhiều lô đất nằm trong hành lang đường, hành lang đê, không phù hợp với quy hoạch, nếu lập hồ sơ cấp sổ đỏ sẽ sai phạm nghiêm trọng quy định của pháp luật. “Nếu biết sai mà vẫn làm thì sau này ai chịu trách nhiệm?”.
Trước tình trạng trên, đề nghị UBND tỉnh Thanh Hóa, UBND huyện Quảng Xương cần sớm tìm ra giải pháp hợp lý, thấu đáo để cấp sổ đỏ những trường hợp còn lại giúp người dân ôn định cuộc sống, tránh để người dân chịu thiệt thòi và các cấp dưới loay hoay không có hướng giải quyết, sai lại thêm sai.