Thiếu hụt máy bay trầm trọng

AN NHIÊN• 01/04/2024 23:00

Đến cuối năm 2024, toàn bộ 42 máy bay của các hãng hàng không Việt Nam sẽ phải dừng hoạt động để khắc phục lỗi động cơ của nhà sản xuất.

Tại Hội nghị giao ban công tác quý I và triển khai nhiệm vụ trọng tâm quý II của Bộ GTVT chiều 1/4, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) Nguyễn Văn Thắng yêu cầu Cục Hàng không tăng cường kiểm tra các hãng về giá vé máy bay, việc bảo đảm duy trì tàu bay do ảnh hưởng của việc triệu hồi, bảo dưỡng động cơ máy bay.

Theo chỉ đạo của Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, thực tế, chi phí đầu vào đang rất cao nhưng giá vé còn chưa chạm trần, đây là sự chia sẻ của các hãng hàng không. Song để đảm bảo phát triển dài hạn, các hãng hàng không cần nghiên cứu, đề xuất Bộ GTVT trình cấp có thẩm quyền giải pháp tháo gỡ, kéo giảm chi phí mỗi chuyến bay để các hãng có điều kiện hỗ trợ, đảm bảo quyền lợi của người dân.

Giá vé máy bay dịp nghỉ lễ tăng cao. Ảnh minh họa

Thông tin tại Hội nghị, ông Thắng cho biết, đến cuối năm 2024, toàn bộ 42 máy bay của các hãng hàng không Việt Nam sẽ phải dừng hoạt động để khắc phục lỗi động cơ của nhà sản xuất.

"Việc triệu hồi động cơ làm các máy bay trên phải dừng khai thác trong năm 2024 và năm 2025 (thời điểm dừng máy bay bắt đầu từ tháng 1/2024)". – ông Thắng cho hay.

Người đứng đầu Cục Hàng không Việt Nam cho rằng, số lượng máy bay trên thế giới bị lỗi động cơ rất lớn, khiến chuỗi cung ứng của nhà sản xuất bị đứt gãy.

Cùng với đó, một số hãng hàng không phải tái cơ cấu nợ, khiến giá thuê máy bay trên thế giới bị đẩy vọt lên rất cao và khan hiếm máy bay, rất khó thuê.

Dự báo, phải đến hết năm 2026, thậm chí sang đầu năm 2027, động cơ bị lỗi của các hãng hàng không Việt Nam mới hoàn thành việc khắc phục và trở lại hoạt động bình thường. Các yếu tố trên sẽ tác động trực tiếp đến lực lượng vận tải, quy mô đội máy bay và tải cung ứng trên các đường bay nội địa, quốc tế trong năm 2024 và 2025.

"Theo tính toán, dịp cao điểm hè này, tổng tải thị trường cần khoảng 24 triệu ghế," ông Thắng nói.

Trước đó, Cục trưởng Cục Hàng không Đinh Việt Thắng cho biết, việc thuê máy bay hiện vừa đắt đỏ vừa khan hiếm. Ví dụ, thời điểm trước Tết 2024, giá thuê máy bay Airbus A321 là 2.300 USD/giờ thì đến nay mức giá đã chạm ngưỡng 4.000 USD/giờ.

Theo ông Thắng, lý do của việc thiếu máy bay là nhà sản xuất động cơ Pratt & Whitney triệu hồi động cơ PW 1100 trên máy bay Airbus A321 NEO để kiểm tra và sửa chữa chuyên sâu nhằm khắc phục lỗi sản xuất. Có 42 máy bay của Vietjet, Vietnam Airlines trong diện triệu hồi. Đến nay có 22 máy bay đã tháo động cơ và kiểm tra sửa chữa, 22 chiếc còn lại sẽ lần lượt dừng khai thác để kiểm tra động cơ trong năm.

Ban đầu Pratt & Whitney thông báo cần trung bình 18 tháng để kiểm tra, bảo dưỡng, thay thế động cơ sau khi tháo khỏi máy bay. Nhưng thông tin cập nhật mới nhất là do số lượng động cơ trên toàn cầu phải tháo ra bảo dưỡng rất nhiều nên thời gian bảo dưỡng động cơ có thể kéo dài hết năm 2026, thậm chí sang đến năm 2027.

Một nguyên nhân nữa là các hãng hàng không thua lỗ nặng, phải trả máy bay cho đối tác, đàm phán và tái cơ cấu. Ví dụ như Pacific Airlines hiện không còn máy bay, Bamboo Airways cũng chỉ còn 5 chiếc.

Theo ông Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải, đây là trường hợp bất khả kháng, cần nghiên cứu tăng tần suất hoạt động nhưng phải lưu ý vấn đề an toàn bay. Để đáp ứng nhu cầu đi lại của hành khách, Vietnam Airlines cam kết sẽ thêm số lượng máy bay trong thời gian từ tháng 5 đến tháng 9. Từ tháng 7 đến tháng 9, Vietjet cũng sẽ tăng số lượng máy bay.

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Đặng Anh Tuấn, Phó Tổng Giám đốc Vietnam Airlines cho biết theo kế hoạch, trong tháng 5 tới, hãng sẽ tiếp nhận máy bay thân rộng thứ 30.

“Vietnam Airlines cũng cố gắng đàm phán, thương thảo với các hãng cho thuê để có đội tàu bay 4 chiếc "thuê ướt" (thuê ngắn hạn đội bay hoàn chỉnh) khai thác trong dịp cao điểm Hè” – ông Tuấn nói thêm và cho biết, trước đây, thông thường Vietnam Airlines để 2 - 3 máy bay dự phòng tình huống phát sinh, tuy nhiên, trước tình hình khan hiếm, hãng đã táo bạo áp dụng giải pháp không để máy bay dự bị (hoặc chỉ bố trí thời gian 1/2 chiếc) nhằm tăng số lượng máy bay khai thác và sản lượng hành khách.