Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu thành viên Chính phủ cần "4 thật"

Chủ trì phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5/2021, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu rõ, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19, các cấp các ngành, chúng ta cơ bản kiểm soát được dịch.

Vẫn còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại

Mặc dù về cục bộ có một số địa phương như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Bắc Ninh, Bắc Giang tình hình có phức tạp hơn nhưng đến giờ này, chúng ta từng bước đẩy lùi được dịch ở các địa bàn trọng điểm nói trên. Tuy vậy, Thủ tướng Chính phủ đặc biệt nhấn mạnh, tình  hình dịch vẫn diễn biến phức tạp, do đó không được chủ quan, lơ là, mất cảnh giác, vẫn phải thực hiện tinh thần “chống dịch như chống giặc”, nhưng kết hợp hài hòa, hiệu quả giữa phòng ngừa và tấn công.

Phòng ngừa vẫn là cơ bản, chiến lược, lâu dài, quyết định, phòng ngừa từ sớm, từ xa, từ cơ sở, từ khi chưa dịch. Thủ tướng nhấn mạnh: “Tấn công là cấp bách, đột phá, đó là: chủ động xét nghiệm ở những nơi chưa có dịch, thần tốc nơi có dịch, vaccine là chiến lược, là quyết định, ứng dụng công nghệ bắt buộc”.

Về tình hình kinh tế - xã hội, do đại dịch Covid-19 nhưng kinh tế tháng 5 và 5 tháng qua có nhiều dấu hiệu tích cực, đạt một số hiệu quả nhất định, trong đó có việc góp phần quan trọng bảo vệ, tổ chức thành công cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026.

Đặc biệt, kinh tế vĩ mô ổn định, các cân đối lớn được bảo đảm, tăng trưởng công nghiệp được duy trì; nông nghiệp được mùa, thu hoạch, tiêu thụ sản tương đối tốt. Thu ngân sách đạt khá, sản xuất công nghiệp, nhất là chế biến, chế tạo tăng cao, kiểm soát lạm phát tốt nhất từ năm 2016 tới nay; an sinh xã hội được bảo đảm, đời sống nhân dân ổn định.

“Trong khó khăn chúng ta cũng thấy điểm sáng là đại đoàn kết được củng cố, niềm tin của nhân dân vào Đảng, Nhà nước ngày càng tăng lên”, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh.

Trong đó, tính lũy kế 5 tháng đầu năm, sản xuất công nghiệp tăng 9,9% so với cùng kỳ; số doanh nghiệp thành lập mới tăng 15,4%; vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam đạt 14 tỷ USD, tăng 8,8%; xuất khẩu đạt trên 130 tỷ USD, nhập khẩu trên 131 tỷ USD, nhập siêu 0,37 tỷ USD; chỉ số CPI bình quân 5 tháng tăng 1,29% so cùng kỳ năm trước; thu ngân sách nhà nước đạt gần 50% dự toán năm, tăng 15,2% so cùng kỳ...

Tuy nhiên, Thủ tướng Chính phủ cũng thẳng thắn chỉ ra những hạn chế, bất cập. Thứ nhất, vẫn còn những nơi, những lúc bị động, lúng túng trong phòng, chống dịch và có những cơ quan chức năng chưa kịp thời, hiệu quả trong thực hiện giải pháp.

Thứ hai, đầu tư công vẫn chậm, vẫn khó khăn, chưa đạt mục tiêu về mặt tiến độ. Thứ ba, do giá nguyên liệu đầu vào tăng cao, nhu cầu nhập khẩu tăng cao để phục vụ sản xuất mà đầu ra chưa có do ảnh hưởng dịch bệnh, cho nên biểu hiện nhập siêu có tăng, do đó cần cảnh tỉnh, có giải pháp.

Thứ tư, một điểm yếu của nền kinh tế là xuất khẩu vẫn phục thuộc chủ yếu vào đầu tư FDI, tới gần 75%, sản xuất kinh doanh còn nhiều khó khăn, thủ tục hành chính rườm rà.

Một bộ phận nhân dân bị ảnh hưởng bị dịch, đồng thời chiến lược vaccine triển khai còn chậm. Vấn đề về tội phạm, nhất là tội phạm trên mạng xuất hiện nhiều và ảnh hưởng xã hội tương đối lớn, công tác tuyên truyền chưa được làm tốt…

Thủ tướng chỉ rõ nguyên nhân, chủ quan là chính, một số bộ ngành chưa nắm chắc tình hình, bám sát tình hình, dẫn đến đưa giải pháp chưa phù hợp, kém hiệu quả, điều hành lúng túng.

Đồng thời, những vướng mắc về thể chế, các cơ chế, chính sách chậm được tháo gỡ. Một số cá nhân, người đứng đầu chưa thật sự quyết liệt, gương mẫu trong tổ chức và điều hành công việc thuộc phạm vi, chức năng, quyền hạn, nhiệm vụ được giao. Thủ tục hành chính vẫn còn rườm rà, vướng mắc, vẫn còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại…

Mười nhiệm vụ trọng tâm

Nhận định khó khăn và thách thức vẫn còn, đặc biệt là khó khăn thách thức nhiều hơn vì dịch Covid-19, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu không được lơ là chủ quan, phát huy tinh thần sáng tạo, tự lực, tự cường đi lên.

Mục tiêu, phải kiên trì kiềm chế, đẩy lùi và ngăn chặn hiệu quả làn sóng dịch lần thứ 4 để bảo vệ sức khỏe, tính mạng của người dân, khôi phục và phát triển kinh tế sau đợt dịch, giữ vững ổn định chính trị, an ninh an toàn cho người dân, củng cố và tăng cường đối ngoại, bảo đảm an sinh xã hội và nhất là các đối tượng chịu tác động bởi dịch và các đối tượng yếu thế. Phấn đấu tối đa để hoàn thành mục tiêu của Đại hội lần thứ XIII của Đảng và Quốc hội giao.

Do đó, Thủ tướng yêu cầu thực hiện đồng bộ những giải pháp trọng tâm, thứ nhất, phải tăng cường nhận thức, rõ hơn về những khó khăn, thách thức, vướng mắc mà chúng ta phải đối diện còn rất nhiều, phải nỗ lực và cố gắng rất nhiều.

Ngược lại, không vì khó khăn, thách thức mà bi quan, hoang mang, lo sợ, mất bản lĩnh. Phải biến khó khăn, thách thức thành động lực để phấn dấu, vươn lên khẳng định và phát triển.

Thứ hai, lãnh đạo, điều hành phải bám sát tình hình, nắm chắc tình hình, nhất là tình hình thực tiễn diễn ra tại cơ quan địa phương đơn vị mình, từ đó có lãnh đạo chỉ đạo kịp thời, đúng hướng; sát tình hình, khả thi và mang lại hiệu quả rõ rệt; căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn.

Thứ ba, thực hiện chính sách tiền tệ, tài khóa phải hài hòa, hợp lý để vừa bảo đảm kiềm chế lạm phát, vừa phải phát triển, bảo đảm tăng trưởng.

Thứ tư, phải tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, các vấn đề tồn tại, như ngân hàng 0 đồng, 12 dự án thua lỗ, yếu kém, hay những vướng mắc làm cho nền kinh tế bị ảnh hưởng. Phải có những giải pháp quyết liệt hơn.

Thứ năm, tập trung giải quyết những vấn đề liên quan đến thể chế, cơ chế, chính sách. Bộ, ngành, địa phương nào không xem xét, đề xuất các vấn đề này thì phải chịu trách nhiệm trước Chính phủ. Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh các cơ chế, chính sách liên quan chiến lược vaccine, đầu tư công, cân đối xuất nhập khẩu, kinh tế vĩ mô… Ai làm tốt thì phải được khen thưởng, ai không làm tốt thì phải bị xử lý tùy theo mức độ.

Thứ sáu, các cấp, các ngành phải rà soát về đầu tư công. Phải có giải pháp mạnh mẽ, tích cực, quyết liệt hơn và tăng cường kỷ luật, kỷ cương. Phải hài hoà giữa các cực tăng trưởng và các vùng khó khăn.

Thứ bảy, siết chặt kỷ luật kỷ cương tài chính, ngân sách, đặc biệt là phải tiết kiệm chi tiêu thường xuyên 10%; cương quyết cắt giảm chi tiêu hành chính không cần thiết.

Thứ tám, ban hành mới Nghị quyết về chính sách cho người lao động, người sử dụng lao động, doanh nghiệp bị tác động bởi dịch Covid-19 trong đợt này.

Thứ chín, bảo đảm an ninh quốc phòng, trong đó, Thủ tướng biểu dương lực lượng công an quân đội làm tốt công tác kiểm soát xuất nhập cảnh, cư trú trái phép; đồng thời đề nghị tiếp tục tăng cường làm tốt hơn nữa công tác này.

Thứ mười, chuẩn bị tốt các báo cáo Quốc hội, Bộ Chính trị, Ban Bí thư theo chương trình công tác năm 2021.