Gửi bình luận
Thị trường bất động sản dưỡng lão tại Việt Nam đang bước vào giai đoạn sôi động khi nhiều doanh nghiệp lớn tham gia, trong bối cảnh già hóa dân số tăng nhanh.
Theo báo cáo Savills Việt Nam công bố ngày 25/11 (dẫn số liệu Cục Thống kê), Việt Nam sẽ trở thành nước có dân số già vào năm 2038, khi tỷ lệ người trên 60 tuổi đạt hơn 20% và đến năm 2050 sẽ có 27 triệu người cao tuổi, tương đương 25% dân số. Savills Hà Nội dự báo quy mô thị trường bất động sản chăm sóc người cao tuổi sẽ tăng từ 2,3 tỷ USD năm 2024 lên 3,6 tỷ USD vào năm 2032, với CAGR 5,81%. Các mô hình được dự báo phát triển gồm khu nghỉ dưỡng chăm sóc sức khỏe, nhà ở tích hợp dịch vụ y tế, cơ sở dưỡng lão tiêu chuẩn quốc tế và các khu đô thị dành riêng cho người trên 55 tuổi.
Trước tiềm năng này, nhiều doanh nghiệp đã nhập cuộc. Vingroup giới thiệu mô hình đô thị hưu trí thí điểm tại Cần Giờ (TP HCM), quy mô 20-50 ha/khu, đồng thời hợp tác với tập đoàn y tế Nhật Bản phát triển trung tâm chăm sóc sức khỏe cao cấp cho người cao tuổi, mô hình đã được thực hiện tại một khu đô thị ở Hưng Yên. Sun Group triển khai mô hình chăm sóc sức khỏe người cao tuổi trong đại đô thị 420 ha ở Hà Nam. Novaland từng hợp tác đối tác nước ngoài động thổ công trình chăm sóc sức khỏe đầu tiên tại khu đô thị hàng nghìn ha ở Phan Thiết (Lâm Đồng).
Tuy nhiên, theo Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), các mô hình hiện tại mới chỉ đáp ứng cho một bộ phận nhỏ người cao tuổi ở khu vực đô thị. VARS cho rằng Nhà nước cần nghiên cứu chính sách thuế, khoản vay ưu đãi, quỹ đất phù hợp và cơ chế khuyến khích nhà đầu tư nước ngoài; đồng thời xây dựng quy định pháp lý rõ ràng, minh bạch về tiêu chuẩn và điều kiện hoạt động của nhà dưỡng lão và khuyến khích PPP để thu hút vốn tư nhân.
Theo Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA), hệ thống chăm sóc người cao tuổi của Việt Nam hiện còn manh mún, chủ yếu tự phát, thiếu cơ sở chuyên biệt và thiếu nhân lực được đào tạo bài bản. UNFPA cho biết 80% người cao tuổi có nhu cầu được chăm sóc tại nhà nhưng chưa đến 30% xã, phường có câu lạc bộ hoặc nhóm hỗ trợ và cả nước chỉ có chưa tới 100 trung tâm chăm sóc chuyên nghiệp. Nghề chăm sóc người cao tuổi chưa được công nhận chính thức trong hệ thống nghề nghiệp.
Ông Matthew Powell, Giám đốc Savills Hà Nội, dự báo nhu cầu chăm sóc người cao tuổi tại Việt Nam sẽ tăng mạnh trong 10 năm tới khi lực lượng dân số lớn bước vào tuổi nghỉ hưu. Quy mô thị trường, theo ông, sẽ tăng từ 2,3 tỷ USD năm 2024 lên 3,6 tỷ USD năm 2032 với mức tăng trưởng 5,81%/năm.
Bà Emily Fell, Giám đốc Cấp cao bộ phận Living Sectors khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Savills, nhận định Việt Nam hoàn toàn có thể phát triển hệ sinh thái chăm sóc người cao tuổi nếu biết kết hợp các mô hình đang thành công tại quốc tế, dẫn ví dụ mô hình “lifestyle” tại Australia và chăm sóc đặc biệt kiểu Nhật Bản. Tuy nhiên, bà nhấn mạnh điều quan trọng không chỉ là xây tòa nhà, mà là đầu tư vào đơn vị vận hành uy tín, chất lượng cao và khung pháp lý, cơ chế chi trả phải đi trước.
Dù được đánh giá nhiều tiềm năng, bất động sản dưỡng lão vẫn là “bài toán khó” đối với doanh nghiệp Việt Nam. Khác với làm nhà ở hay nghỉ dưỡng thông thường, mô hình này đặt trọng tâm vào dịch vụ chăm sóc và y tế - những yếu tố đòi hỏi vận hành chuyên nghiệp, ổn định và lâu dài. Doanh nghiệp không thể chỉ xây dự án rồi bán, mà phải đảm bảo chất lượng chăm sóc hằng ngày, an toàn y tế, đội ngũ nhân lực và tính minh bạch trong quản lý. Đây là thách thức lớn với các chủ đầu tư vốn quen tư duy thu hồi vốn nhanh.
Một rào cản khác là tâm lý xã hội. Người Việt vẫn coi chăm sóc cha mẹ là trách nhiệm gia đình, nên việc sống tại viện dưỡng lão chưa được xem là lựa chọn phổ biến. Nếu dịch vụ không tạo được cảm giác tin cậy, gần gũi và nhân văn, thị trường sẽ rất khó mở rộng, dù nguồn cầu tiềm năng lớn. Bên cạnh đó, mức chi trả của đa số người cao tuổi còn hạn chế, khiến nguy cơ các dự án dưỡng lão trở thành sản phẩm dành cho thiểu số có khả năng tài chính cao.
Cuối cùng, câu chuyện nhân lực mang tính quyết định. Chăm sóc người cao tuổi là công việc đòi hỏi kỹ năng, đạo đức nghề nghiệp và đào tạo bài bản, trong khi nguồn nhân lực hiện nay còn thiếu. Điều này cho thấy thị trường chỉ có thể phát triển bền vững nếu doanh nghiệp xác định đây là cuộc chơi dài hạn, chú trọng vận hành và chất lượng dịch vụ, chứ không phải một xu hướng đầu tư ngắn hạn.
