Tín hiệu tích cực trong khởi sự kinh doanh

Vốn đăng ký "bứt phá"

Theo số liệu của Cục Thống kê (Bộ Tài chính), trong tháng 2/2025, cả nước có hơn 10,1 nghìn doanh nghiệp thành lập mới. Với số vốn đăng ký gần 136,4 nghìn tỉ đồng, tăng 45% về vốn đăng ký với với tháng 1/2025. So với cùng kỳ năm trước, tăng 34,4% về số doanh nghiệp, gấp hơn 2,1 lần về số vốn đăng ký.

Vốn đăng ký bình quân một doanh nghiệp thành lập mới trong tháng đạt 13,5 tỉ đồng, gấp hơn 1,5 lần so với tháng trước và gấp gần 1,6 lần so với cùng kỳ năm trước. Bên cạnh đó, cả nước còn có gần 7,1 nghìn doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, giảm 69,1% so với tháng trước và tăng 32,1% so với cùng kỳ năm 2024.

Mặc dù tăng mạnh trong tháng 2/2025 nhưng do tháng 1/2025 doanh nghiệp thành lập mới giảm mạnh so với cùng kỳ năm 2024 nên tổng số doanh nghiệp gia nhập thị trường trong 2 tháng đầu năm 2025 chỉ đạt 20,78 nghìn doanh nghiệp, giảm 8,92% so với cùng kỳ năm 2024.

Đáng chú ý, trong khi các ngành, lĩnh vực kinh tế đều có sự sụt giảm về số doanh nghiệp đăng ký mới thì sự gia tăng lại tập trung ở những ngành như giáo dục và đào tạo; y tế và hoạt động trợ giúp xã hội.

Cụ thể, theo Cục Thống kê, số doanh nghiệp thành lập mới trong ngành giáo dục và đào tạo tăng tới 2,75 lần, số doanh nghiệp trong ngành y tế và hoạt động trợ giúp xã hội tăng hơn 10%. Về số vốn đăng ký mới, ngành thông tin và truyền thông có sự gia tăng đột biến với mức tăng hơn 6,14 lần, tiếp đến là lĩnh vực xây dựng với mức tăng 171%, giáo dục và đào tạo tăng 88,8% và y tế tăng 7,4%.

“Điều này cho thấy tín hiệu tích cực trong hoạt động khởi sự kinh doanh, niềm tin của các doanh nhân vào việc cải thiện môi trường kinh doanh và các chính sách hỗ trợ của Nhà nước.”, Cục Phát triển doanh nghiệp tư nhân và Kinh tế tập thể (Bộ Tài chính) phân tích.

Trong 2 tháng đầu năm 2025 đã có gần 29,1 nghìn doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, tăng 53,2% so với cùng kỳ năm 2024. Số liệu thống kê ghi nhận vốn đăng ký bình quân một doanh nghiệp thành lập mới trong hai tháng đầu năm 2025 đạt 11,1 tỷ đồng, tăng 15,1% so với cùng kỳ năm 2024; tổng số vốn đăng ký bổ sung vào nền kinh tế trong hai tháng đầu năm là 709,4 nghìn tỷ đồng, tăng 66,1% so với cùng kỳ năm 2024.

Tạo động lực tăng trưởng

Ở chiều ngược lại, theo số liệu của Cục Thống kê (Bộ Tài chính), tính chung hai tháng đầu năm 2025, có gần 56,9 nghìn doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn, tăng 15,5% so với cùng kỳ năm trước. Gần 6,4 nghìn doanh nghiệp ngừng hoạt động chờ làm thủ tục giải thể, giảm 36,3%. Gần 3,8 nghìn doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể, tăng 10,3%. Bình quân một tháng có hơn 33,5 nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường.

Điều này cho thấy khu vực doanh nghiệp vẫn đang đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức, đòi hỏi phải có những giải pháp hỗ trợ kịp thời để thúc đẩy sự bền vững của nền kinh tế.

Trong bức tranh doanh nghiệp 2 tháng đầu năm 2025, tình trạng thiếu hụt lao động những tháng đầu năm 2025 vẫn xuất hiện trong một bộ phận doanh nghiệp đăng ký thành lập mới.

Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa mới đây đã đề xuất một số chính sách đột phá để khu vực này tăng trưởng bền vững ở mức hai chữ số trong những năm tới. Theo đó, ưu tiên doanh nghiệp nhỏ và vừa tham gia trong các dự án lớn, dự án trọng điểm quốc gia như Dự án đường sắt, đường bộ cao tốc và cảng hàng không…; đồng thời, áp dụng chính sách ưu đãi cho doanh nghiệp lớn và FDI dựa trên tỷ lệ nội địa hóa với tỷ lệ nội địa hóa tối thiểu 30%.

Giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cho doanh nghiệp nhỏ và vừa với mức thuế thu nhập doanh nghiệp từ 15-17%; mở rộng hình thức cho vay thế chấp dựa trên tài sản hình thành trong tương lai cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận vốn vay dễ dàng hơn. Đặc biệt, cải cách thủ tục hành chính và môi trường kinh doanh, phấn đấu giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính; ít nhất 30% chi phí kinh doanh,...

Ở góc độ chuyên gia, PGS.TS Ngô Trí Long đánh giá nền kinh tế Việt Nam đang ghi nhận nhiều tín hiệu tăng trưởng tích cực, đáng mừng. Tuy nhiên, để đạt mức tăng trưởng từ 8% trở lên, vẫn còn không ít thách thức. Để khai thác tối đa tiềm năng, theo ông, Việt Nam cần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đồng thời đẩy mạnh chuyển đổi sang các công đoạn có giá trị gia tăng cao hơn trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Thúc đẩy giải ngân đầu tư công, triển khai các dự án, công trình trọng điểm quốc gia nhằm tạo động lực tăng trưởng bền vững…

Theo vị chuyên gia này, dù còn nhiều thách thức nhưng nếu tận dụng tốt các cơ hội và triển khai đồng bộ các giải pháp, Việt Nam hoàn toàn có thể đạt được mục tiêu tăng trưởng cao.