>> Năm 2024, nhà đầu tư cần lưu ý những yếu tố gì khi tham gia chứng khoán?

Động thái ôn hoà từ Fed

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) liên tục tăng lãi suất trong thời gian vừa qua và với chính sách thắt chặt tiền tệ năm 2023 vừa rồi, mục tiêu cao nhất của Fed vẫn là kiểm soát lạm phát và đưa lạm phát mục tiêu về mức 2%. Vì vậy, mức lãi suất cơ bản Fed Fund Rate liên tục tăng cao tác động đến lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ, cũng như đồng USD duy trì đà tăng trong năm nay.

Đặc biệt sau thời điểm cuộc họp của Fed diễn ra vào tháng 6, tháng 7/2023, mức lợi suất trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 10 năm của Mỹ đã liên tục ở mức cao, thậm chí có thời điểm vượt khỏi mức đỉnh của giai đoạn khủng hoảng năm 2007-2008. Điều này tác động tiêu cực lên thị trường chứng khoán (TTCK) Mỹ, chỉ số S&P 500 đã xác lập mức đỉnh ngắn hạn trong thời điểm tháng 8 và duy trì đà giảm xuyên suốt đến tháng 11.

Ở cùng chiều đà tăng lợi suất TPCP, đồng USD đã có mức hồi phục khi Fed có những động thái mạnh hơn về việc thắt chặt chính sách tiền tệ. Tuy nhiên tại cuộc họp gần đây nhất vào tháng 12, hành động của Fed đã ôn hòa hơn trong phản ứng chính sách tiền tệ cũng như dự báo thị trường.

Fed tiếp tục giữ nguyên mức lãi suất hiện tại và đang đặt ra mục tiêu 3 lần giảm lãi suất trong năm 2024. Mặc dù thấp hơn dự báo trước đó của thị trường là 4 lần, nhưng một điểm lạc quan là Fed đang tự tin rằng: không có một kịch bản cho đợt suy thoái hoặc khủng hoảng xảy ra trong tương lai.

Vì vậy Fed không quá mạnh tay trong việc sớm nới lỏng trở lại để tránh hậu quả ngược, đẩy lạm phát gia tăng làm mất đi những thành quả đã thực hiện trong hai năm vừa qua. Ở góc độ tích cực, chúng tôi cho rằng Fed đang kỳ vọng vào sức khỏe của nền kinh tế Mỹ rất nhiều.

>> Hai kịch bản thị trường chứng khoán

Phân hoá trong tăng trưởng kinh tế thế giới

Nhìn vào dự báo tăng trưởng kinh tế thế giới của một số tổ chức quốc tế như IMF, HSBC, JP Morgan hay Goldman Sachs... đều đưa ra dự báo tăng trưởng dương trong năm 2024. Tuy nhiên nó cũng có diễn biến phân hóa, cụ thể tại khu vực châu Âu sự lạc quan thể hiện cao hơn so với năm 2023 rất nhiều, trong khi nền kinh tế Mỹ thì có tăng trưởng thấp hơn, nhưng có vẻ Mỹ sẽ không rơi vào tình trạng suy thoái như lo ngại của các chuyên gia kinh tế thế giới.

Riêng tại Nhật Bản và Trung Quốc, hai khu vực này vẫn còn đang ảnh hưởng bởi tình trạng trái chiều với Mỹ và châu Âu khi đối diện lạm phát thấp, thậm chí là giảm phát. Điều đó cũng ảnh hưởng đáng kể đối với tình hình tăng trưởng của hai quốc gia này.

Dự báo về Việt Nam khả quan với mức tăng trưởng sáng, xấp xỉ 6% như trước đó Quốc hội cũng chính thức “bấm nút KPI” cho Chính phủ Việt Nam trong năm 2024 đạt mức tăng trưởng GDP từ 6 - 6,5%. Dựa theo dự báo của các tổ chức kinh tế thế giới, khả năng Việt Nam đạt mức đề ra là tương đối tích cực.

Về lạm phát, biến số này trong năm 2024 đã giảm áp lực hơn rất nhiều, mức lạm phát tại Mỹ và EU sẽ thấp hơn đáng kể so với năm 2023. Chỉ có Nhật Bản và Trung Quốc là lạm phát vẫn duy trì ở mức thấp tương đồng với Việt Nam.

Nhìn lại phản ứng chính sách của các ngân hàng trung ương, họ đã không còn lo ngại tình hình lạm phát như năm 2022, đầu năm 2023 và gần như tất cả các ngân hàng trung ương trên thế giới đều đang bắt đầu quan tâm trở lại với tăng trưởng. Đây là yếu tố cho rằng sẽ chiếm tỷ trọng cao hơn trong phản ứng chính sách tiền tệ của năm tới. Các ngân hàng trung ương đang bước vào giai đoạn cuối của chu kỳ thắt chặt chính sách tiền tệ, nghĩa là lãi suất cơ bản của các ngân hàng trung ương đều dự báo sẽ suy giảm trong năm 2024.

Dự báo lãi suất Fed Fund Rate năm 2024, chúng tôi dựa trên hai biến số gồm tỷ lệ thất nghiệp và tăng trưởng GDP, đồng thời dự phóng mức lãi suất sẽ khoảng 4,59%, giảm 0,74 điểm cơ bản so với tỷ lệ Fed Fund Rate của năm 2023. Tuy nhiên, tỷ lệ dự báo này có thể sẽ thay đổi,nếu dự báo tỷ lệ thất nghiệp cũng như tỷ lệ GDP được điều chỉnh.

Đến nay, hầu như các nhà đầu tư trên thị trường, cũng như các chuyên gia đều kỳ vọng mức lãi suất trong năm 2024 sẽ là 4,6% - là bức tranh sáng hơn rất nhiều so với năm 2023.

>> Nhà đầu tư toàn cầu thờ ơ với thị trường chứng khoán Trung Quốc

TTCK Việt Nam sẽ tích cực trong dài hạn

So sánh cũng như dự báo về tỷ lệ định giá của TTCK các quốc gia, trong đó có bốn quốc gia lớn gồm Mỹ, Anh, Trung Quốc và Nhật Bản, mức P/E năm 2024 đã suy giảm hơn nhiều so với năm 2023, một phần dựa vào kỳ vọng tăng trưởng kinh tế thế giới trong năm tới. 

Theo dữ liệu của Tradingeconomic, nếu so sánh định giá thị trường với trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm của các quốc gia thì hiện nay, định giá TTCK đang hấp dẫn hơn rất nhiều.

Vừa qua, chỉ số S&P500 liên tục xác lập mức đỉnh kỷ lục và xu hướng tăng cũng chính thức xác lập, đi cùng với kỳ vọng của các nhà đầu tư về sự hồi phục trở lại của nền kinh tế thế giới. Tuy nhiên, có một câu hỏi đặt ra là, trong khi TTCK Mỹ liên tục tăng thì tại sao TTCK Việt Nam vẫn “lình xình” quanh ngưỡng 1.100 điểm?

Tính toán của chúng tôi cho thấy, trong ngắn hạn, chỉ số VN-Index đang tương quan nghịch với chỉ số S&P 500, nhưng lại tương quan thuận với chỉ số Shanghai đã dẫn tới điều này. Ngược lại về dài hạn, VN-Index sẽ rất tích cực và tương quan thuận với chứng khoán Mỹ. Như vậy khi chỉ số S&P 500 đang xác lập xu hướng tăng dài hạn cũng là một yếu tố hỗ trợ tích cực cho VN-Index trong tương lai.

Đồng thời về dài dạn, VN-Index lại ít tương quan với chỉ số Shanghai, hay nói cách khác, nhà đầu tư vẫn nên quan sát về tính tương quan cùng chiều của TTCK Việt Nam với chứng khoán Mỹ hơn.

Chúng tôi đánh giá, triển vọng TTCK năm 2024 hỗ trợ bởi các yếu tố tích cực như: như: Thứ nhất, thanh khoản hệ thống phục hồi bới một loạt các đợt cắt giảm lãi suất điều hành kể từ tháng 3 và nới lỏng chính sách tiền tệ; Thứ hai, lãi suất tiền gửi của các ngân hàng thương mại cổ phần có vốn Nhà nước giảm, đồng nghĩa với việc lãi suất phi rủi ro giảm và chi phí vay thấp hơn; Thứ ba, các điều kiện vĩ mô khác đang cải thiện, chính sách tài khóa tiếp tục nới lỏng, nhu cầu nội địa ổn định trong khi xuất khẩu trên đà phục hồi; Thứ tư, ước tính lợi nhuận 2024 sẽ tăng trưởng xấp xỉ 28% so với cùng kỳ, hồi phục từ mức nền thấp của năm 2023; và Thứ năm, định giá TTCK “không đắt”.