Đối ngoại

Vai trò của Việt Nam trong tương lai ASEAN

Trương Khắc Trà 15/03/2025 11:09

Sau gần 60 năm ASEAN ra đời và phát triển, ASEAN đã và đang lớn mạnh hơn, trong đó có một phần đóng góp không nhỏ của Việt Nam trong 30 năm qua.

asean6.jpg
Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại Ban Thư ký ASEAN ở Jakarta, trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước đến Indonesia và thăm chính thức Ban Thư ký ASEAN ngày 10/3/2025.

Với ASEAN là điểm khởi đầu, Việt Nam ngày càng hội nhập quốc tế sâu rộng, và đến nay đã có quan hệ ngoại giao với 194 quốc gia, trong đó thiết lập quan hệ đối tác toàn diện/chiến lược/chiến lược toàn diện với hơn 30 nước.

Định hình ASEAN

Tổng Bí thư Tô Lâm cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã có chuyến thăm cấp Nhà nước đến Cộng hòa Indonesia; thăm chính thức Ban Thư ký ASEAN và có bài phát biểu mang tính chiến lược nhân dịp Lễ kỷ niệm 30 năm Việt Nam gia nhập ASEAN.

Tổng Bí thư nhấn mạnh những đóng góp quan trọng của ASEAN trong gần 6 thập kỷ qua với hòa bình, ổn định, phát triển và thịnh vượng trong châu lục và trên thế giới. Đồng thời chỉ ra những thách thức và thời cơ mới đặt ra đối với ASEAN trong bối cảnh cục diện thế giới tái định hình theo hướng đa cực, đa trung tâm.

So với 3 thập kỷ trước, “dư địa” cho xu thế tự do thương mại, “thế giới phẳng” có dấu hiệu chững lại; chủ nghĩa “dân tộc kinh tế” manh nha trỗi dậy; cuộc chiến thương mại, công nghệ sống còn giữa các cường quốc đã khiến ASEAN đối mặt nhiều thách thức.

Trong bối cảnh đó, khả năng ứng xử của ASEAN là yếu tố tiên quyết để lách quan những rào cản, tích hợp nguồn lực tích cực, đóng vai trò là cầu nối kiến tạo môi trường đầu tư, hợp tác và phát triển hài hòa, vì lợi ích chung.

Tổng Bí thư Tô Lâm khuyến nghị, ASEAN cần có tư duy đột phá cùng chiến lược sắc bén để tạo khác biệt trong liên kết và hợp tác đa phương; tiếp tục củng cố đoàn kết nội khối và tự chủ chiến lược, nâng cao tự cường kinh tế thông qua các giải pháp phát triển sáng tạo, phát huy bản sắc khu vực.

Đòi hỏi “liên kết và hợp tác đa phương” thực sự cần thiết với ASEAN. Chẳng hạn, sự bùng nổ kinh tế tri thức, điển hình là trí tuệ nhân tạo (AI) và trung tâm dữ liệu đã đặt ra yêu cầu hợp tác xuyên biên giới giữa Singapore và Malaysia; hoặc nhiệm vụ duy trì môi trường phát triển ổn định trên Biển Đông cần có sự chung tay của Việt Nam, Philippines, Malaysia,…

Do vậy, cơ chế hợp tác liên quốc gia cần có khung khổ luật pháp chung, trên cơ sở cân đối tổng hòa lợi ích và rủi ro. Chia sẻ về chủ trương, đường lối đối ngoại của Việt Nam trong kỷ nguyên mới, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định: “ASEAN là cơ chế hợp tác đa phương gắn bó trực tiếp, quan trọng hàng đầu của Việt Nam”.

Kinh tế và ngoại giao là nền tảng

Có thể nói, ASEAN là điểm khởi đầu cho chính sách đối ngoại của Việt Nam, mở ra “cánh cửa” cho Việt Nam hội nhập quốc tế sâu rộng, khẳng định vị thế trên trường quốc tế. Và ngược lại, nhiều thế hệ lãnh đạo của Việt Nam cũng đã chắt lọc những gì tốt nhất, tiến bộ nhất trong thành tựu của mình để đóng góp trở lại cho ASEAN.

Trước hết là tư duy ngoại giao đa phương, mở rộng tầm mức đối ngoại của ASEAN, điển hình như sáng kiến Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) để các cường quốc Nga và Mỹ cùng tham gia; khởi xướng Diễn đàn Tương lai ASEAN; định hình hướng đi cho ASEAN dựa trên 4 yếu tố, gồm: Tầm nhìn chiến lược, đoàn kết vững vàng, vai trò trung tâm và hành động cụ thể.

Từ một quốc gia hội nhập khá muộn, có sự khác biệt với số đông về thể chế chính trị, cũng như xuất phát điểm - nhưng Việt Nam đã chứng minh rằng: Tâm thế hòa hảo, đại đồng, cởi mở, chân thành luôn luôn là giá trị cốt lõi của mọi quan hệ - đủ mạnh mẽ để gác lại mọi thù nghịch, nghi kỵ lẫn nhau.

Đến nay, Việt Nam đã có quan hệ ngoại giao với 194 quốc gia, trong đó thiết lập quan hệ đối tác toàn diện, chiến lược và chiến lược toàn diện với hơn 30 quốc gia, trong đó Indonesia vừa trở thành Đối tác chiến lược toàn diện thứ 11 của Việt Nam nhân chuyến thăm chính thức của Tổng Bí thư Tô Lâm tới quốc gia này.

Việt Nam cũng là thành viên của hơn 70 diễn đàn, tổ chức khu vực và quốc tế, có mạng lưới FTA với hơn 60 quốc gia và nền kinh tế, qua đó trở thành một trong 40 nền kinh tế lớn nhất thế giới, 20 nền kinh tế hàng đầu thế giới về thu hút đầu tư nước ngoài và về quy mô thương mại.

Đứng trước khởi điểm lịch sử mới, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết trong hành trình phát triển tiếp theo với những kỳ vọng mới đặt ra cho ASEAN, Việt Nam nhận thức rõ hơn trách nhiệm tham gia chủ động và đóng góp nhiều hơn cho công việc chung; phối hợp chặt chẽ với các thành viên ASEAN góp phần hiện thực hoá những tiềm năng và hoá giải các thách thức, trong đó có nỗ lực xây dựng một cấu trúc khu vực bao trùm, bền vững, kết nối về chính trị, an ninh, kinh tế, thương mại, văn hoá, xã hội và giao lưu nhân dân; đồng thời đề cao ứng xử dựa trên Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế là phương cách tốt nhất, căn cơ nhất để bảo đảm hoà bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực và thế giới.

(0) Bình luận
Nổi bật
Mới nhất
Vai trò của Việt Nam trong tương lai ASEAN
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO