Thành công của Tencent, công ty giá trị nhất Trung Quốc thời điểm này, bắt nguồn từ văn hóa "tử cung cá mập".
Ngày nay hơn 805 triệu người sử dụng WeChat. Họ không chỉ nhắn tin, mà còn chơi game, thanh toán các hóa đơn và đầu tư trên thị trường tiền tệ, Bloomberg đưa tin.
Văn hóa tranh đấu
Văn hóa doanh nghiệp của Tencent giống như dạ con của cá mập hổ cát. Cuộc cạnh tranh giữa các bộ phận trong tập đoàn không dẫn tới hậu quả khốc liệt, mà khiến mọi thành viên thích nghi nhanh hơn và có khả năng cạnh tranh lớn hơn", Andy Mok, Giám đốc điều hành công ty tuyển dụng Red Pagoda Resources tại Bắc Kinh, nhận xét.
Cá mập hổ cát phải chiến đấu ngay từ khi còn là bào thai để sinh tồn. Lũ cá con ăn thịt lẫn nhau tới khi chỉ còn một con duy nhất sống sót. Nhờ nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng mà con sống sót phát triển rất nhanh sau khi chào đời.
Goldman Sachs và General Electric là hai tập đoàn hàng đầu thế giới áp dụng văn hóa cạnh tranh nội bộ. Ông Ma Huateng cũng từng tuyên bố rằng cạnh tranh nội bộ là động lực cần thiết để thúc đẩy sự sáng tạo. Ngoài dịch vụ phát video trực tiếp, Tencent còn nghiên cứu công nghệ thực tế ảo và sở hữu hai công ty sản xuất phim.
"Chúng tôi có tinh thần của người khởi nghiệp. Ở Tencent, chúng tôi không có ranh giới đối với chức năng, nhiệm vụ của mỗi thành viên", ông chủ Tencent nói..
Mỗi nhóm của Tencent tập trung vào một mảng - như thể thao, karaoke, video game. Các nhóm phải tự đứng vững trên thị trường trước khi tập đoàn đầu tư tiền và hỗ trợ tiếp thị.
Nhân viên công ty tiếp xúc văn hóa cạnh tranh từ rất sớm. Các nhà quản lý thường yêu cầu nhân viên tìm những sản phẩm mới. Nếu họ không thể phát hiện xu hướng mới, các đồng nghiệp khác sẽ vượt họ. "Đó là điều đáng xấu hổ đối với nhân viên của Tencent", Alex Bai, cựu giám đốc phát triển sản phẩm của Tencent, kể lại. Hiện tại Alex làm việc cho Baidu.
Ý tưởng mới thường xuất hiện từ cấp thấp nhất và những người đề xuất ý tưởng có thể được thưởng tiền - từ 500 tệ cho việc thiết kế lại một giao diện tới 1 triệu tệ đối với những cải tiến quan trọng hơn. Bai từng nhận 300.000 tệ do cải thiện hoạt động quảng cáo của công ty.
"Cảm giác khi giành một phần thưởng nào đó rất tuyệt, dù đó chỉ là phần thưởng nhỏ. Nó đã trở thành một phần của văn hóa doanh nghiệp vốn đã ngấm sâu vào tâm trí mỗi người", Bai nói.
Trong các cuộc họp hàng tháng của Tencent, hàng trăm người - từ phó chủ tịch tập đoàn tới nhân viên mới - sẽ thảo luận những dự án mới nhất của họ. Martin Lau, nhà quản lý số 2 của tập đoàn, thường tham dự những cuộc họp dù chúng có thể kéo dài tới 3h. Đôi khi Ma Huateng cũng xuất hiện.
Quá trình ra quyết định cũng có thể diễn ra theo hình thức đơn giản. Thông qua WeChat, các nhóm kinh doanh nhận yêu cầu thảo luận nhóm từ Ma hoặc Lau. Sau đó hai nhà quản lý cấp cao nhất đặt câu hỏi cho các nhóm.
"Đó là quy trình các nhà quản lý cấp cao khích lệ. Họ muốn các nhóm thảo luận thoải mái vì họ không biết nhóm nào sẽ tạo ra sản phẩm tốt hơn", Bai bình luận.
Một nhân viên của ông từng chia sẻ, tại công ty mọi người đều rất bình đẳng. "Chúng tôi đều gọi ông ấy là Pony", người này tiết lộ. Ở một tập đoàn có 40.000 nhân viên, Ma Huateng xây dựng sự đồng thuận trong đội ngũ bằng cách khuyến khích làm việc nhóm, trọng dụng và khen thưởng người giỏi, nhưng sự tranh luận cũng rất được chào đón. Ma Huateng là người hâm mộ và thích những cuộc thi nội bộ, kích thích tinh thần sáng tạo của nhân viên.
Tỷ phú giàu nhất Trung Quốc là một nhà chiến lược. Ông từng cùng các giám đốc của mình dành hai ngày đi xuyên sa mạc Gobi và tuyên bố việc này giúp xây dựng văn hóa công ty.
Vượt qua chính mình
Đời sống riêng tư của Ma luôn là một điều bí ẩn. Một số nguồn tin trong nước tiết lộ, ông sở hữu nhiều bất động sản trị giá hàng triệu USD ở Hong Kong và những bộ sưu tập nghệ thuật đắt tiền. Doanh nhân ít khi nói chuyện trước truyền thông hay công chúng, thường sử dụng tiếng Trung và hiếm khi nói tiếng Anh mặc dù có thể nghe và giao tiếp bằng ngôn ngữ này.
Trên các trang thông tin, ông được biết đến là người có “ít tiểu sử”. Các thông tin hiếm hoi về bản thân ông chỉ có thêm là thần tượng nhà sáng lập Apple Steve Jobs, từng chuyển 2 tỷ USD giá trị cổ phần tại Tencent cho quỹ từ thiện năm 2016.
Một nhà phân tích từng ví Ma giống như một con bọ cạp. “Ông ấy không bao giờ nói nhiều nhưng luôn nghĩ về các chiến lược. Ma ẩn mình sau tấm rèm, rất tập trung và sau đó bắt đầu tấn công”, vị này nói. Đôi khi, giữ một tiểu sử ít ỏi đồng nghĩa với việc tự làm dày nó lên theo thời gian.