Vì đầu startup Byju's rơi vào khủng hoảng nghiêm trọng?

Được thành lập gần một thập kỷ trước bởi đồng sáng lập Raveendran, một cựu giáo viên và vợ của ông là Divya Gokulnath. Startup ra đời với mục đích giúp sinh viên vượt qua các kỳ thi tuyển sinh, đặc biệt là thi đại học khắc nghiệt tại Ấn Độ.

>> Startup ZayZoon giúp người lao động tránh xa các khoản vay nặng lãi

Byju's, giống như nhiều startup công nghệ giáo dục khác, được hưởng lợi từ việc phong tỏa khi ngày càng có nhiều phụ huynh khám phá các sản phẩm bổ sung kỹ thuật số để tiếp tục việc học của con cái họ. 

Năm 2007, Baiju Ravindran thành lập một công ty luyện thi đại học và trở nên nổi tiếng đến mức phải tổ chức các buổi dạy quy mô lớn ở các sân vận động. Năm 2012, Byju's đã nhận được khoản đầu tư đầu tiên từ Aarin Capital có trụ sở tại Bangalore nhưng đến năm 2015, ứng dụng di động Byju's mới chính thức ra mắt. Tuy nhiên, dự án đã thu hút hàng triệu khán giả ở nhiều quốc gia nói tiếng  Anh.

Startup này cũng được các tổ chức, doanh nghiệp về giáo dục mua bản quyền để luyện thi, đào tạo... với tổng giá trị hợp đồng lên tới hơn 2 tỷ USD. Đầu 2021, Byju's mua lại một dự án chuyên về dạy học truyền thống, vay hơn một tỷ USD để đầu tư mở rộng toàn cầu.

>> Startup Baemin quyết định rút khỏi thị trường Việt Nam

Khi bắt đầu ở đỉnh cao, Byju's dần bộc lộ nhiều vấn đề liên quan đến quản lý và tài chính. Trong quá trình nhận đầu tư cũng như trong các quyết định mua bán và tài trợ, startup này không có giám đốc tài chính hoặc quy trình lập kế hoạch.

Vào khoảng quý 3 năm 2021, startup liên tục đối mặt với tình trạng cắt hợp đồng bởi các trường học bắt mở cửa trở lại. Tuy nhiên, Byju's đối phó bằng cách làm cho quy trình hủy bỏ trở nên phức tạp, đồng thời đưa ra mức phí hủy hợp đồng đắt đỏ. Theo các nhân viên cũ, một số gia đình còn đối mặt "chiến thuật bán hàng hung hãn và xúc phạm" chia sẻ.

Trả lời trước cơ quan truyền Raveendran đồng sáng lập chia sẻ, vấn đề đang được khắc phục, hứa sẽ sớm cung cấp thông tin hay thậm chí đổ lỗi cho các đối thủ đã phát tán thông tin sai lệch. Trong một số cuộc họp, ông nói với các cổ đông rằng họ đã kiếm được nhiều tiền từ công ty và ông không cần phải nghe lời khuyên của ai cả.

Mọi việc chỉ được phơi bày vào tháng 9/2022, khi Byju's chuẩn bị công bố cuộc kiểm toán cho năm tài chính kết thúc vào tháng 3/2021, tức muộn một năm. Kiểm toán viên của công ty đã yêu cầu ngừng ghi nhận doanh thu trả trước từ các hợp đồng dạy kèm dài hạn, thường được thanh toán bằng các khoản vay. Điều này khiến doanh thu hàng năm không đổi với 300 triệu USD nhưng các khoản lỗ ngày một tăng.

Hãng kiểm toán độc lập Deloitte nhận thấy cách xử lý của Byju's có vấn đề và startup này còn đổ lỗi cho việc thiếu một quản lý tài chính cao cấp. Sau thông tin đó, hàng loạt đơn vị đang cho Byju's vay liên tục gửi câu hỏi chất vấn tới công ty. Các đơn kiện tại Mỹ, Ấn Độ nhắm đến startup của Raveendran ngày một nhiều. Mới nhất là tháng 9 vừa qua, một đơn kiện tập thể cáo buộc Byju's biển thủ nửa tỷ USD bằng cách âm thầm chuyển sang cho một quỹ phòng hộ thành lập năm 2020 có tên Camshaft Capital. Byju's thừa nhận đã chuyển khoản tiền trên, nhưng cho biết đây là số tiền đầu tư được phép.

>> Startup Superorder dùng AI hỗ trợ công cụ quản lý tăng trưởng cho các nhà hàng

Mặc dù, được định giá 22 tỷ vào năm 2021, nhưng hiện Byju's đã mất hơn 75% giá trị, startu này đã sa thải hàng nghìn nhân viên, cũng như gặp khó khăn trong việc thanh toán khoản lãi theo kỳ hạn. Vào đầu quý 3 năm nay, tất cả giám đốc trong hội đồng quản trị Byju's đều từ chức, ngoại trừ Raveendran và các thành viên gia đình ông.

Theo đại diện quỹ Chan Zuckerberg Initiative khẳng định, đã rút lui vì startup "không hoàn thành được tiến độ trong việc cải thiện tính minh bạch, kiểm soát nội bộ và quy trình kinh doanh". Prosus, đơn vị sở hữu hơn 10% cổ phần Byju's, cũng cho rằng "cơ cấu báo cáo và quản trị không phát triển đủ mức" và nghiên cứu rút hết cổ phần.

Byju's phủ nhận mọi nội dung tiêu cực về startup, đồng thời cho biết sẽ báo cáo tình hình tài chính của mình cuối tháng này. "Chúng tôi vẫn tiếp tục tin vào sự phát triển tiềm năng của Byju's, về vai trò của nó trong việc cách mạng hóa khi tiếp cận nền giáo dục chất lượng cao ở Ấn Độ và trên toàn thế giới", đại diện startup cho biết.