Vì sao VEC chưa triển khai thu phí không dừng tại 4 tuyến cao tốc?

Trả lời câu hỏi về việc Tổng công ty phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) chưa triển khai thực hiện thu phí không dừng tại 4 tuyến cao tốc, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông cho biết, nguyên nhân chủ yếu là doanh nghiệp này chưa có vốn.

Chờ Uỷ ban Quản lý vốn

Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông cho biết, có 5 tuyến cao tốc mà VEC đầu tư và quản lý khai thác. Hiện tại, tuyến Cầu Giẽ-Ninh Bình kết nối Pháp Vân đi Cầu Giẽ thu phí không dừng đã hoạt động, mang lại hiệu quả, kết nối được cả tuyến. Còn lại 4 tuyến chưa triển khai thực hiện.

Tuyến cao tốc TPHCM đi Long Thành, Dầu Giây cũng có hệ thống thu phí và lắp hệ thống trên xe. Do không tiện dụng nên chưa sử dụng, khai thác nhiều. “Các tuyến khác chưa có tiền để triển khai. Do tái cơ cấu của VEC, đề án chưa được phê duyệt. Quốc hội đã có nghị quyết liên quan đến bố trí vốn, trước mắt phải bố trí vốn, thông qua đề án của VEC”, Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông cho biết.

Về giải pháp thế nào thì Bộ GTVT cho biết đã báo cáo. Việc huy động vốn phải có ý kiến của Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Trong khi đó, Uỷ ban cũng phải chờ tái cơ cấu.

Thứ trưởng Bộ GTVT cũng cho biết, gần đây nhất, ngày 25/11, trong cuộc họp Thường trực Chính phủ, đã giao cho Bộ KH&ĐT báo cáo xử lý vướng mắc liên quan đến việc này để có báo cáo Bộ Chính trị. Có cả vướng mắc trong huy động vốn để lắp đặt trạm thu phí không dừng. Từ giờ đến 31/12, khả năng không thể xong được 4 trạm. Các trạm còn lại sẽ đưa vào sử dụng, khai thác theo cam kết của Bộ GTVT đối với giai đoạn 1 và 2.

Ba phương án tháo gỡ

Từng cho ý kiến về vấn đề này, ông Lê Kim Thành, Vụ trưởng Vụ Đối tác công-tư (PPP - Bộ GTVT) cũng cho biết, ngoài 4 dự án nêu trên, có 8 trạm không đủ điều kiện lắp đặt thu phí tự động không dừng (thuộc giai đoạn 2 - BOO2) Bộ GTVT đang báo cáo Thủ tướng không hoặc chưa thực hiện.

“Vướng mắc lớn nhất hiện tại chỉ nằm ở các dự án của VEC. VEC đã đề xuất 3 phương án: Thứ nhất là sử dụng ngân sách Nhà nước để lập dự án thu phí không dừng riêng. Thứ 2 là sử dụng nguồn thu phí từ các dự án của VEC để đầu tư thiết bị vận hành và kết nối dữ liệu với nhà cung cấp dịch vụ ETC. Thứ 3 là thuê các nhà đầu tư thực hiện vận hành toàn bộ hệ thống, VEC sử dụng một phần chi phí duy tu bảo dưỡng hằng năm để chi trả phí dịch vụ thu phí không dừng”, ông Lê Kim Thành cho biết.

Hiện Thủ tướng đã giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Bộ GTVT và các cơ quan khác hoàn thiện phương án tổng thể về tái cơ cấu VEC, trong đó có nội dung giải pháp tháo gỡ vướng mắc về vốn đầu tư thu phí không dừng các dự án của VEC.

Ông Nguyễn Văn Huyện, Tổng Cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam cũng cho biết thêm, với 4 tuyến đường VEC đang quản lý, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp vẫn chưa quyết định nguồn vốn cũng như giải pháp thực hiện của 4 trong 5 dự án của VEC khiến các dự án của VEC không hoàn thành được đúng hạn định theo chỉ đạo.

“Thẩm quyền quyết định nguồn vốn thực hiện các dự án của VEC là Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước. Khi có nguồn vốn, trong 3 tháng sẽ hoàn thành lắp đặt và vận hành thu phí không dừng các dự án của VEC”, ông Nguyễn Văn Huyện cho hay.