Việt Nam đồng hưởng lợi từ xu hướng giảm của đồng USD

Thị trường quốc tế phiên vừa qua ghi nhận biến động chiều tích cực của chỉ số US Dollar Index (DXY) - chỉ số đo lường biến động đồng bạc xanh với 6 đồng tiền chủ chốt (EUR, JPY, GBP, CAD, SEK, CHF), với mức tăng 0,45%, đạt mức 99,56. Hợp đồng tương lai chỉ số USD lên điểm trong chuỗi những ngày có triển vọng phục hồi nhẹ, từ vùng đáy 98 hôm 26/5 lên tiệm cận vùng 100, chấm dứt các phiên giảm điểm triền miên trước đó.

Điều này không chỉ phản ánh thông tin từ dữ liệu cho thấy niềm tin của người tiêu dùng Mỹ trong tháng 5 tốt hơn nhiều so với dự kiến của các nhà kinh tế, còn cho thấy sự quan sát kỹ càng của giới đầu tư theo từng biến động thông tin về chính sách thuế quan, hơn thế là tác động lên lạm phát cũng như xu hướng lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed).

Phân tích về xu hướng của đồng bạc xanh, trước hết, theo VDSC, hiện có 3 yếu tố thay đổi và nổi bật quan trọng: Thứ nhất, mối quan tâm ngày càng tăng về nợ và thâm hụt ngân sách, đặc biệt sau khi Moody’s hạ bậc xếp hạng Mỹ gần đây. Thứ hai, là khả năng sẽ có các thỏa thuận về can thiệp thị trường ngoại hối liên quan đến các cuộc đàm phán thương mại với Mỹ. Cuối cùng là xu hướng đa dạng hóa dự trữ ngoại hối, giảm phụ thuộc vào đồng USD.

Đối với yếu tố thứ nhất, tổng nợ công của Mỹ là 36.000 tỷ USD. Chi phí trả lãi hằng năm đã vượt 1.000 tỷ USD, cao hơn cả ngân sách quốc phòng. Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO) cảnh báo rằng nếu Đạo luật Việc làm và Cắt giảm Thuế được gia hạn vĩnh viễn, nợ công của Mỹ có thể vượt 200% GDP vào năm 2047 và chạm mốc 250% GDP vào năm 2054. CBO không đánh giá liệu mức nợ được dự báo ở trên có bền vững hay không. Tuy nhiên theo mô hình ngân sách của Penn Wharton, nợ công của Mỹ không thể vượt quá 200% GDP ngay cả trong điều kiện thị trường thuận lợi. Nếu thị trường tài chính mất niềm tin vào khả năng kiểm soát nợ của chính phủ, khủng hoảng tài chính có thể xảy ra ngay cả khi tỷ lệ nợ trên GDP chưa chạm ngưỡng này. Do đó đây là yếu tố đang được theo dõi sát sao và được cho có thể tác động đến những quyết sách tiền tệ của các nền kinh tế lớn.

Trong những thông tin cập nhật mới nhất ngay sau khi Tổng thống Trump dự kiến áp thuế quan đối với hàng hóa từ EU ở mức 50% - đã lùi thời gian thực hiện đến 9/7 để thuận lợi cho các cuộc đàm phán, bà Christine Lagarde - Chủ tịch NHTW Châu Âu (ECB) mới đây được cho đã nêu quan điểm rằng đồng euro có thể thay thế đôla Mỹ trên toàn cầu, nếu châu Âu củng cố hệ thống tài chính, an ninh chung của khối.

Chủ tịch ECB cũng kêu gọi châu Âu thúc đẩy việc sử dụng euro trong thanh toán quốc tế. Mục tiêu này có thể được hỗ trợ bằng các hiệp định thương mại mới, cải thiện hệ thống thanh toán xuyên biên giới và ECB ký kết thỏa thuận về tiền tệ với các ngân hàng trung ương khác. Đây chỉ là một trong số những trường hợp các đồng tiền mạnh đang nỗ lực lấy lại vị thế hoặc mở rộng tầm ảnh hưởng để tăng tỷ lệ đồng dự trữ, giảm bớt phụ thuộc đồng bạc xanh.

“Với những thay đổi trên, chúng tôi cho rằng sẽ định hình triển vọng suy giảm sức mạnh của đồng USD trong trung và dài hạn. Điều này nhìn chung có lợi đối với việc kiểm soát tiền đồng”, chuyên gia của VDSC bình luận.

Trong tháng qua, tỷ giá VND/USD ổn định trong bối cảnh các đồng tiền khác đều tăng giá so với đồng USD, phản ánh một thực tế là áp lực mất giá của tiền đồng vẫn đang neo giữ trước triển vọng bất định về chính sách thuế quan”, VDSC nhận xét.

Các chuyên gia cho rằng một kết quả đàm phán thuận lợi sẽ kiềm giữ mức mất giá của tiền đồng. Đây cũng là điều mà giới chuyên môn trên thị trường đều tỏ ra lạc quan bởi diễn biến chung xung quanh các cuộc đàm phán đang cho thấy những thỏa thuận có lợi và cân bằng với Mỹ thường sẽ nhận được các điều khoản có lợi tương tự với mức thuế phù hợp hơn. VDSC theo đó giữ quan điểm tiền đồng sẽ mất giá trong biên độ NHNN đặt ra từ 3-5%.

Trong một diễn biến siết chặt các giao dịch mua bán ngoại tệ trái phép nhằm kiểm soát hoạt động đầu cơ USD, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh khu vực 2 vừa có văn bản yêu cầu các đại lý thu đổi ngoại tệ thực hiện nghiêm túc nhiệm vụ của đại lý đổi ngoại tệ theo hợp đồng ủy quyền, với các điều kiện và yêu cầu cụ thể tại hợp đồng ủy quyền với tổ chức tín dụng.

Đồng thời tuân thủ nghiêm quy định đại lý đổi ngoại tệ chỉ được mua ngoại tệ bằng tiền mặt, và bán lại số ngoại tệ tiền mặt đổi được cho tổ chức tín dụng ủy quyền theo đúng quy định về quản lý ngoại hối và đại lý đổi ngoại tệ.

"Nghiêm cấm mua bán ngoại tệ trái phép, thực hiện tốt chủ trương chống đô la hóa của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Các tổ chức kinh tế làm đại lý đổi ngoại tệ nghiêm túc thực hiện chế độ thông tin, báo cáo theo đúng quy định, phối hợp và tạo điều kiện cho việc kiểm tra thực tế của tổ chức tín dụng ủy quyền cũng như của cơ quan quản lý nhà nước", văn bản của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh khu vực 2 nhấn mạnh.

Theo quy định hiện hành, đại lý đổi ngoại tệ chỉ được mua ngoại tệ tiền mặt từ cá nhân trong nước và không được bán USD trở lại cho người dân, trừ các đại lý đặt trong khu cách ly tại cửa khẩu quốc tế - nơi được phép bán ngoại tệ cho người nước ngoài khi xuất cảnh.

Tuy nhiên, do khó tiếp cận nguồn ngoại tệ tại ngân hàng, nhiều người dân vẫn tìm đến các điểm thu đổi trái phép, tiềm ẩn rủi ro và vi phạm pháp luật.

Hiện Ngân hàng Nhà nước đang lấy ý kiến cho Dự thảo lần 3 Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ - ngân hàng, đề xuất phạt từ 80 đến 100 triệu đồng đối với cá nhân mua bán ngoại tệ trái phép. Chế tài mạnh tay và nghiêm ngặt được kỳ vọng sẽ góp phần hạn chế hiệu quả các giao dịch trái quy định, góp phần ổn định cung cầu ngoại tệ và điều kiện quản lý thị trường ngoại hối.