Việt Nam làm Chủ tịch Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc: Đón thử thách, nhận thời cơ!

Từ tháng 1/2020, Việt Nam chính thức đảm nhiệm vai trò Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021, đồng thời sẽ đảm nhận vai trò Chủ tịch Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc trong tháng 1/2020 và tháng 4/2021.

Các thành viên Hội đồng Bảo an lần lượt giữ chức Chủ tịch Hội đồng Bảo an theo thứ tự Alphabet của tên nước bằng tiếng Anh. Nhiệm kỳ Chủ tịch kéo dài 1 tháng.

Trên cương vị Chủ tịch Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc từ tháng 1/2020, Việt Nam sẽ chủ trì các cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và khi được cơ quan này cho phép, sẽ đại diện cho Hội đồng Bảo an với tư cách là một cơ quan của Liên hợp quốc.

Chương trình nghị sự tạm thời của mỗi cuộc họp của Hội đồng Bảo an sẽ do Tổng Thư ký xây dựng và được Chủ tịch Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc thông qua.

Các ưu tiên của Việt Nam tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021 gồm : 

• Ngăn ngừa xung đột, ngoại giao phòng ngừa, giải quyết hòa bình các tranh chấp theo Điều 6 Hiến chương Liên hợp quốc.
• Cải tiến cách thức làm việc của Hội đồng Bảo an, tăng cường hợp tác giữa Hội đồng Bảo an và các tổ chức khu vực theo Điều 8 Hiến chương Liên hợp quốc.
• Vấn đề nhân đạo, bảo vệ thường dân, bảo vệ cơ sở hạ tầng thiết yếu đối với cuộc sống người dân tại các nơi xung đột.
• Phụ nữ, hòa bình và an ninh, và trẻ em trong xung đột vũ trang.
• Khắc phục hậu quả xung đột, bao gồm hiểm họa bom mìn còn sót lại sau xung đột.
• Hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc.
• Tác động của biến đổi khí hậu tới hòa bình và an ninh.

Việt Nam chính thức gia nhập Liên hợp quốc ngày 20/9/1977. Kể từ đó, quan hệ của Việt Nam với Liên hợp quốc ngày càng phát triển.

Ngay sau khi tham gia Liên hợp quốc, Việt Nam đã tranh thủ được sự đồng tình, ủng hộ của các nước thành viên Liên hợp quốc để Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 32 (1977) thông qua Nghị quyết 32/2 kêu gọi các nước, các tổ chức quốc tế viện trợ, giúp đỡ Việt Nam tái thiết sau chiến tranh.

Mặt khác, Việt Nam cũng tranh thủ được sự giúp đỡ về nguồn vốn, chất xám, kỹ thuật của Liên hợp quốc phục vụ công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Liên hợp quốc trở thành một diễn đàn để Việt Nam triển khai các yêu cầu của chính sách đối ngoại. Vị thế và vai trò của Việt Nam tại Liên hợp quốc ngày càng được nâng cao.

Việt Nam đã chủ động và tích cực phối hợp với các nước Không liên kết, các nước đang phát triển để đấu tranh bảo vệ các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Liên hợp quốc như nguyên tắc về bình đẳng chủ quyền, không can thiệp công việc nội bộ các nước, không sử dụng hay đe dọa sử dụng vũ lực... và bảo vệ lợi ích của các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam.

Ngày nay, khi Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển mới, việc đẩy mạnh mối quan hệ này và nâng cao hơn nữa hiệu quả của việc sử dụng nguồn hỗ trợ của Liên hợp quốc nhằm phục vụ trực tiếp cho các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội là rất cần thiết.

Việt Nam luôn là một thành viên có trách nhiệm và đóng góp tích cực vào mọi lĩnh vực hoạt động của Liên hợp quốc, trong đó có Hội đồng Bảo an.

Sự hợp tác giữa Việt Nam và Liên hợp quốc là một ví dụ điển hình về hợp tác phát triển giữa các nước thành viên Liên hợp quốc cũng như về vai trò của Liên hợp quốc trong thúc đẩy hợp tác quốc tế nhằm giải quyết các vấn đề kinh tế, xã hội, văn hóa và nhân đạo.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Hoài Trung cho biết: Với việc tham gia Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, Việt Nam có thể có cơ hội quan trọng để thực hiện đường lối đối ngoại của Đảng, nhà nước là thúc đẩy hòa bình, hợp tác và phát triển; đa phương hóa, đa dạng hóa và Việt Nam mong muốn là thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế.

Trong nhiệm kỳ Hội đồng Bảo an của mình, Việt Nam dự kiến sẽ chia sẻ các kinh nghiệm sẵn có về tái thiết hậu xung đột, giải quyết hậu quả chiến tranh. Việt Nam cũng đang trao đổi với các chuyên gia về các vấn đề hậu xung đột, hòa giải dân tộc và giải quyết bom mìn; cùng với đó sẽ thúc đẩy vấn đề vai trò phụ nữ, trẻ em trong hòa bình, an ninh hay vấn đề gìn giữ hòa bình.

Cũng theo Thứ trưởng Lê Hoài Trung, Liên hợp quốc đánh giá sự tham gia của các cán bộ, chiến sĩ Việt Nam vào lực lượng gìn giữ hòa bình rất nghiêm túc, hoạt động hiệu quả, không những phục vụ cho các lực lượng gìn giữ hòa bình các nước mà tham gia hỗ trợ, phục vụ cho cả nhân dân, cộng đồng địa phương.

Vì vậy, Liên hợp quốc mong muốn Việt Nam cử thêm lực lượng tham gia. Một số sĩ quan của Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình đã được khen thưởng. Thời gian tới, Việt Nam sẽ tham gia không chỉ trong lĩnh vực liên quan đến y tế mà đã chuẩn bị sẵn sàng để tham gia cả về lĩnh vực công binh.

Theo luật pháp quốc tế, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc là cơ chế quốc tế duy nhất có thẩm quyền pháp lý để đưa ra các biện pháp cưỡng chế, trong đó có cả biện pháp liên quan đến sử dụng vũ lực.

Do đó, Việt Nam có điều kiện để thể hiện là thành viên ủng hộ tích cực, đóng góp có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế. Từ đó nâng cao uy tín, đánh giá của các quốc gia đối với khả năng, đóng góp thực sự của Việt Nam, góp phần thúc đẩy quan hệ của Việt Nam với các đối tác.