Gửi bình luận
Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 47 đã xác định Tầm nhìn 2045 với các mục tiêu chính: tự cường, năng động, sáng tạo, đoàn kết, lấy người dân làm trung tâm.
Tầm nhìn ASEAN 2045 thể hiện vai trò quan trọng của Việt Nam trong việc định hình tương lai khu vực, thông qua các đóng góp cụ thể như thúc đẩy chuyển đổi số, kinh tế xanh, năng lượng tái tạo, an ninh mạng và phát triển bền vững. Việt Nam còn tích cực trong các hoạt động như hợp tác thương mại, đề xuất các sáng kiến giải quyết tội phạm xuyên quốc gia, và đóng vai trò tích cực trong việc thu hẹp khoảng cách phát triển của các nước thành viên ASEAN.
Tầm nhìn ASEAN 2045 bắt nguồn từ sáng kiến của Việt Nam trong năm Chủ tịch ASEAN 2020. Trong 5 năm tiếp sau đó, ASEAN đã tiến hành tham vấn sâu rộng để tìm hiểu, lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của tất cả các nhóm, giới ở khu vực, bảo đảm khuôn khổ chiến lược phát triển mới đáp ứng kỳ vọng và lợi ích thiết thực của người dân. Tương lai ASEAN được xây dựng dựa trên 3 trụ cột.
Thứ nhất, về chính trị và an ninh, ASEAN duy trì khu vực hòa bình, ổn định và an ninh, dựa trên Hiến chương ASEAN, Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế; củng cố vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực và quốc tế; đồng thời xử lý các vấn đề xuyên quốc gia, từ căng thẳng địa chính trị đến an ninh mạng.
Ông Muhammad Edhie Purnawan, chuyên gia của Hiệp hội Học giả Kinh tế Indonesia, cho rằng: “Không nên để ASEAN trở thành “quân bài” cho các siêu cường. Chúng ta cần hợp tác để củng cố vị thế trước các cường quốc lớn hơn và vượt qua những rào cản của quá trình chuyển đổi bền vững giữa muôn vàn thách thức”.
Thứ hai, về kinh tế, ASEAN tăng cường thích ứng, sáng tạo, và đổi mới, hướng tới tăng trưởng kinh tế dựa vào năng suất và lao động có kỹ năng; hướng tới thị trường chung, chuỗi giá trị khu vực mạnh hơn và ASEAN trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Ngoài ra, thúc đẩy chuyển đổi số, kinh tế số và kinh tế xanh, chú trọng phát triển bền vững, giảm carbon và chuyển đổi năng lượng.
Thứ ba, về xã hội, văn hoá và con người, ASEAN đặt người dân vào trung tâm, đảm bảo mọi thành phần dân cư, nhóm yếu thế đều được tiếp cận cơ hội; thúc đẩy tính bao trùm và phát triển toàn diện - không để ai bị bỏ lại phía sau; đồng thời đẩy mạnh kết nối con người phát triển giáo dục, lao động, kỹ năng số và nâng cao vai trò của thanh niên, phụ nữ.
Phát biểu tại Phiên toàn thể của Hội nghị cấp cao ASEAN, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, bao trùm và bền vững là lựa chọn và yêu cầu chiến lược của ASEAN; đồng thời đề nghị ASEAN phát huy 3 cội nguồn sức mạnh chiến lược để hiện thực hóa mục tiêu này, bao gồm: sức mạnh đoàn kết và thống nhất; sức sống năng động, tự chủ, tự cường, liên kết nội khối; và sức bật đổi mới, sáng tạo.
Tầm nhìn ASEAN 2045 được thông qua và trở thành chương trình nghị sự rường cột của khu vực trong 2 thập kỷ tới, cho thấy rõ nét hơn vai trò của Việt Nam, từ vị thế tham gia trở thành tham vấn, từ tư cách thành viên được nâng lên vị thế hoạch định chiến lược.
Đáng chú ý, tầm nhìn này phù hợp với mục tiêu của Việt Nam trở thành quốc gia phát triển có thu nhập cao vào năm 2045, dựa trên nền tảng khoa học công nghệ và chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, tạo ra sự đồng bộ chiến lược giữa định hướng phát triển quốc gia và khu vực.
Việt Nam góp phần định hình một khu vực “kinh tế thịnh vượng, chính trị ổn định, xã hội nhân văn” thông qua Tầm nhìn ASEAN 2045 bằng cách tích cực thúc đẩy hợp tác kinh tế, tăng cường kết nối, nâng cao vai trò trung tâm của ASEAN và giải quyết hòa bình các vấn đề an ninh. Kinh nghiệm và định hướng phát triển của Việt Nam đã tạo ra một hình mẫu về sự cân bằng, linh hoạt và có trách nhiệm trong việc xây dựng một cộng đồng khu vực mạnh mẽ, đoàn kết và tự cường.
Trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 47 diễn ra tại Malaysia, các nhà lãnh đạo, học giả đã chỉ ra nhiều thách thức, trong đó nổi bật nhất là bối cảnh cạnh tranh địa chính trị giữa các siêu cường, đặt ASEAN vào tình huống đưa ra các quyết sách, thái độ trong từng thời điểm. Điều này đòi hỏi các nước thành viên ASEAN phải thống nhất, đoàn kết, được dẫn dắt bởi tư duy nhạy bén, linh hoạt, không những có thể xử lý tốt các vấn đề nội bộ mà còn đóng vai trò “con thoi” ngoại giao, kết nối khu vực và thế giới.
Giáo sư Chu Hoàng Long, Đại học Quốc gia Australia (ANU) cho rằng, việc làm sâu sắc hơn quan hệ đối tác chiến lược với Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản, Liên minh châu Âu (EU), Hàn Quốc, Ấn Độ... sẽ là động lực quan trọng để ASEAN nâng cao vai trò trong cấu trúc khu vực và toàn cầu. Việt Nam có vị thế tốt để tiếp tục đóng vai trò là “người kết nối” hiệu quả, qua đó thúc đẩy hài hòa lợi ích giữa ASEAN và các đối tác.
