Xây dựng đại học đổi mới sáng tạo: Thúc đẩy sự năng động và sáng tạo cho thế hệ trẻ Việt

NHƯ NGỌC• 17/05/2024 09:23

Các trường đại học đã và đang trở thành trung tâm của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo thông qua hợp tác tích cực giữa giáo dục, khoa học và kinh doanh thương mại.

>>>Khơi dậy tinh thần khởi nghiệp học sinh sinh viên

Xu thế toàn cầu hóa và làn sóng của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đã tác động mạnh mẽ tới mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội, vai trò của khoa học công nghệ và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo ngày càng trở nên quan trọng trong thúc đẩy tăng năng suất lao động, chất lượng tăng trưởng và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

Việt Nam đang trải qua một giai đoạn phát triển đầy thách thức và cơ hội. Việc chuyển đổi từ mô hình kinh tế truyền thống sang nền kinh tế tri thức và sáng tạo, vai trò của giáo dục đại học, đặc biệt là đại học đổi mới sáng tạo, trở nên ngày càng quan trọng. Trên con đường này, không chỉ là việc trang bị kiến thức chuyên môn mà còn là việc thúc đẩy tinh thần đổi mới, sáng tạo, và khả năng ứng dụng kiến thức vào thực tiễn.

Môi trường đại học chắc chắn phải là một nguồn đổi mới có hệ thống và có một số điều kiện tiên quyết để hình thành ý tưởng mới, tạo ra sản phẩm mới và chuyển giao kiến thức từ khoa học hàn lâm sang lĩnh vực thực tế của nền kinh tế. Trường đại học đóng vai trò là nhà cung cấp kiến thức và kỹ năng mới để phát triển khả năng sáng tạo
và sẵn sàng đổi mới của sinh viên, nhà khoa học. Các trường đại học trở thành trung tâm của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo thông qua hợp tác tích cực giữa giáo dục, khoa học và kinh doanh thương mại.

Trong quá trình phát triển, các trường đại học có thể trở thành nguồn sáng tạo và trung tâm của phong trào đổi mới. Trường đại học với vai trò tiên phong thực hiện sứ mệnh thúc đẩy khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thông qua việc cung cấp cho xã hội nguồn nhân lực được trang bị tư duy và kỹ năng cần thiết cùng các kết quả nghiên cứu mang tính ứng dụng,... Hệ quả của việc tạo ra một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của trường đại học là sự gia tăng mức độ thương mại hóa tri thức của các nhà khoa học và sinh viên đại học, cải thiện nguồn nhân lực và tăng cường hợp tác giữa khoa học, giáo dục, doanh nghiệp và các cơ quan nhà nước trong lĩnh vực nghiên cứu và đổi mới.

Do vậy, thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong giảng dạy, nghiên cứu và khởi nghiệp, kiến tạo một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo trên nền tảng đại học thông minh là xu hướng mới tất yếu, phù hợp với bối cảnh phát triển mới của giáo dục đại học trong thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0 và là hướng đi bền vững cho các trường đại học hiện nay.

Thách thức là vô cùng to lớn về việc xây dựng đại học đổi mới sáng tạo và yêu cầu của CMCN 4.0. khoảng cách về trình độ đào tạo, nghiên cứu và công nghệ so với thế giới còn rất lớn. Khi các quốc gia đã có nền tảng khoa học cơ bản tốt, khả năng sáng tạo cao thì hoạt động ĐMST càng thuận lợi, càng phát triển và quốc gia đó càng thịnh vượng.

Ngược lại, càng khó khăn trong việc triển khai hoạt động đổi mới sáng tạo thì thịnh vượng chỉ còn là mơ ước. Không có năng lực đổi mới sáng tạo, trường đại học không những không có khả năng vốn hóa tri thức và gia tăng giá trị cho mình mà còn bị CMCN 4.0 bỏ rơi, đặc biệt nền kinh tế không có chất xúc tác và quốc gia không có động lực để phát triển.

Chính vì thế, để thúc đẩy phát triển bền vững của nền giáo dục đổi mới này, cần phải có một chiến lược tổng thể với sự phối hợp tác chặt chẽ giữa trường đại học, doanh nghiệp và chính phủ, cũng như cần thiết phải tạo ra các diễn đàn để thảo luận và đề xuất các chiến lược, cơ chế chính sách phát triển đổi mới sáng tạo. Chỉ thông qua những nỗ lực chung này, Đại học Đổi mới sáng tạo mới thực sự có thể đóng góp vào sự phát triển bền vững của Việt Nam trong thời kỳ toàn cầu hóa ngày nay.

Diễn đàn Đổi mới Sáng tạo Quốc gia 2024 hy vọng sẽ đóng góp tích cực vào sự phát triển bền vững của hệ thống giáo dục Đại học, góp phần thúc đẩy sự năng động và sáng tạo của Việt Nam trong thế kỷ 21.