Xin đừng “bỏ ngỏ” cảng biển du lịch

Ngay khi mới đưa vào hoạt động, cảng tàu Hạ Long đã tạo được dấu ấn đặc biệt, đó là sự đón chào chiếc siêu du thuyền trị giá 150 triệu của ông chủ CLB Tottenham, tỷ phú người Anh Joe Lewis vào ngày 16/5/2019.

“Nhất bên trọng, nhất bên khinh”?

Hiện nay, Việt Nam có 45 cảng biển và 263 bến cảng, với tổng chiều dài khoảng 89 km. Nếu như khối lượng hàng hóa thông qua cảng biển Việt Nam năm 2000 chỉ đạt gần 82 triệu tấn thì đến năm 2020, mặc dù ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19, khối lượng hàng hóa thông qua cảng biển vẫn duy trì tăng trưởng, đạt hơn 630 triệu tấn, tăng gần gấp 8 lần. Còn so với năm 2019, khối lượng hàng hóa tăng hơn 5% và tăng 80 triệu tấn so với thiết kế.

Là đơn vị xây dựng quy hoạch cảng biển giai đoạn 2020-2030, tầm nhìn 2050, ông Nguyễn Xuân Sang, Cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam vừa thông tin, đến thời điểm hiện tại, quy hoạch cảng biển cho 10 năm tới và tầm nhìn 30 năm đã cơ bản hoàn thành.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng, đúng ra mới chỉ đi được một nửa, bởi chúng ta quá chú trọng phát triển về cảng hàng hóa mà lãng quên một tiềm năng cực lớn. Đó là cảng tàu du lịch.

Mô hình hoạt động của các cảng biển tại Việt Nam trước nay đồng thời gồng gánh 2 trách nhiệm là vừa đón tàu hàng, vừa kết hợp đón tàu chở khách. Trong đó, cảng du lịch luôn được xem “diễn viên phụ” bởi thông thường các hợp đồng tàu hàng đã ký kín lịch từ 3-6 tháng và doanh nghiệp vận hành cảng cũng luôn ưu tiên nguồn thu từ việc sử dụng dịch vụ sau cảng như: bốc xếp, vận chuyển, lưu kho.

Mô hình hoạt động của các cảng biển tại Việt Nam trước nay đồng thời gồng gánh 2 trách nhiệm là vừa đón tàu hàng, vừa kết hợp đón tàu chở khách. Trong đó, cảng du lịch luôn được xem là “diễn viên phụ”... 

Thực trạng “nhất bên trọng, nhất bên khinh” này đã kìm hãm sự phát triển du lịch tàu biển trong nhiều năm qua. Thế nên mới có câu chuyện năm 2018 tàu Ovation of The Seas mang 4.000 du khách và 1.600 thủy thủ đoàn cập cảng Phú Mỹ (TP.HCM) nhưng phải lênh đênh ngoài biển vì lý do tàu hàng đã lấp đầy cảng hay chuyến tàu Voyager of the Seas buộc phải hủy kế hoạch tới TP.HCM vì không có chỗ neo đậu.

Sự tiên phong của Quảng Ninh

Giải pháp nâng tầm du lịch biển sẽ bắt đầu từ những cảng tàu khách chuyên biệt và đẳng cấp. Đó sẽ là tiền đề cơ bản đầu tiên để Việt Nam đón nhiều hơn chuyến tàu siêu sang trên khắp thế giới.

Chính thức hoạt động từ cuối 2018, Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long – Cảng tàu chuyên biệt đầu tiên tại Việt Nam (dành riêng cho tàu du lịch) đã trở thành điểm nhấn quan trọng của du lịch Quảng Ninh, đặt những dấu ấn đầu tiên với ngành du lịch biển Việt Nam.

Có tổng vốn gần 1.100 tỷ đồng, do Công ty TNHH Mặt Trời Hạ Long đầu tư. Công trình giao thông bến cảng cấp đặc biệt này được thiết kế đón tàu có tải trọng lớn nhất lên đến 225.000 GRT, với tổng số người lên đến 8.460 (gồm cả hành khách, thủy thủ đoàn), phục vụ được hai tàu đậu cùng lúc. Tại nhà ga Cảng hành khách rộng 4.500 m2 gồm ba tầng với tổng diện tích 13.500 m2.
Lần đầu tiên đến Việt Nam và khi đặt chân đến Hạ Long, vị tỷ phú - ông chủ của câu lạc bộ bóng đá lừng danh Tottenham đã thốt lên: “Tôi chưa thấy nơi đâu có cảnh quan đẹp như vậy”.

Đón bình minh trên Hạ Long, cô cháu gái của tỷ phú Joe Lewis khẳng định, bình minh trên vịnh Hạ Long là một trong những bình minh đẹp nhất trên thế giới. Sự ấn tượng này đã níu kéo hành trình dự kiến 3 ngày của 2 ông cháu lên thành 10 ngày. “Chúng tôi sẽ quay trở lại, có thể sẽ cùng gia đình hoặc những người bạn vì tôi sẽ khoe với họ về một trong những vịnh biển đẹp nhất thế giới mà tôi đã tới”, tỷ phú Joe Lewis nói.

Lời hứa hẹn này, khiến người ta chờ đợi các tỷ phú cùng siêu du thuyền của mình sẽ đổ bộ vào Hạ Long trong thời gian tới. Và chắc chắn là một nguồn doanh thu không hề nhỏ cho du lịch Quảng Ninh từ những tay chơi tỷ phú.

Được biết, năm 2019 Cảng này đã đón hàng trăm nghìn lượt khách ghé thăm, các tàu cập bến chủ yếu là tàu siêu sang xuất phát từ Hongkong và Singapore đã lựa chọn Hạ Long là điểm đến thuận lợi và hấp dẫn trong hải trình châu Á. Ngoài ra có không ít tàu lớn 5 sao đến từ các châu lục khác như tàu Columbus xuất phát từ Anh Quốc, hay Seven Seas Mariner khởi hành từ Sydney…

Đây là nguồn cung mang lại doanh thu đáng kể cho du lịch Hạ Long.

Du lịch tàu biển từ lâu là lĩnh vực kinh doanh được coi là “con gà đẻ trứng vàng” ở nhiều quốc gia trên thế giới. Với chiều dài hơn 3.000km bờ biển với rất nhiều vùng biển được xếp hạng thế giới, Việt Nam hoàn toàn có thể lôi kéo những tàu siêu sang, tàu 5 sao và siêu du thuyền của các tỷ phú trên thế giới đến, nếu chúng ta có đủ hệ thống cảng tàu biển tầm cỡ như cảng tàu Hạ Long.