Xuất hóa đơn bán lẻ xăng dầu: Còn “vướng” ở đâu?

Theo đó, số liệu từ Tổng cục Thuế cho biết tính đến cuối tháng 2/2024, toàn quốc đã có 7.542 cửa hàng kinh doanh bán lẻ xăng dầu đã thực hiện phát hành hóa đơn điện tử (HĐĐT) đối với từng lần bán hàng theo quy định. Con số này tăng 5.849 cửa hàng so với thời điểm 1/12/2023. Trong đó, nhiều địa phương đã ghi nhận tỉ lệ triển khai cao, như Bắc Ninh đạt 100%, Đắk Lắk đạt 97%, Thanh Hóa đạt 95%, Yên Bái đạt 91%, Nam Định đạt 89%, Hải Dương đạt 88%, Bà Rịa - Vũng Tàu đạt 83%, Quảng Nam đạt 82%, Vĩnh Phúc đạt 81%...

Tại Hà Nội, đến nay số cửa hàng xuất HĐĐT đạt tỉ lệ cũng khá cao, khoảng 88%. Tuy nhiên, theo ghi nhận, tại nhiều cây xăng trên địa bàn thủ đô, người dân vẫn chưa có thói quen nhận hóa đơn sau từng lần mua hàng.

Tại Bắc Ninh, theo Cục Thuế tỉnh này, nhờ có sự chuẩn bị kỹ, triển khai đồng bộ nên 125/125 cửa hàng xăng dầu trên địa bàn tỉnh đã thực hiện phát hành HĐĐT sau từng lần bán hàng. Còn tại tỉnh Yên Bái, với 110/121 cửa hàng xăng dầu thực hiện xuất HĐĐT (đạt 91%), đại diện Cục Thuế khẳng định thời gian qua đã tổ chức hội nghị trực tiếp với các doanh nghiệp, cửa hàng kinh doanh bán lẻ xăng dầu, đơn vị cung cấp giải pháp truyền nhận, kết nối, phát hành HĐĐT để nắm bắt thực tế hạ tầng kỹ thuật, mức độ, khả năng đáp ứng việc triển khai.

Tại Bắc Giang, hiện mới có 63/290 cửa hàng xăng dầu thực hiện xuất hóa đơn theo quy định, đạt gần 22%. Ông Nguyễn Văn Hùng, Phó Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Bắc Giang cho biết, đang tập trung chỉ đạo các phòng liên quan, các chi cục thuế khu vực tiếp tục đôn đốc các doanh nghiệp còn lại khẩn trương lắp đặt phần mềm xuất HĐĐT sau mỗi lần bán hàng và kết nối liên thông với cơ quan thuế để quản lý theo quy định, đồng thời xem xét xử lý nghiêm các trường hợp không chấp hành.

Theo các chuyên gia, từ thực tế triển khai tại các địa phương cho thấy có rất nhiều nguyên nhân khiến việc nhiều cửa hàng xăng dầu chưa triển khai, áp dụng HĐĐT theo quy định. Điển hình như tại Tỉnh Yên Bái, theo lãnh đạo Cục Thuế cho biết, trong quá trình triển khai gặp những khó khăn nhất định khi doanh nghiệp chưa đủ trang thiết bị để in hóa đơn theo từng lần bán hàng; chi phí cho việc in hóa đơn theo từng lần cũng là vấn đề, trong khi khách mua lẻ đa số không có nhu cầu lấy hóa đơn.

Ngoài vấn đề chi phí còn phát sinh các vấn đề khác về mặt kỹ thuật, kiểm định thiết bị trụ bơm xăng. Một số ý kiến từ các đơn vị cho biết, doanh nghiệp đang gặp vướng mắc về kiểm định nếu cột bơm cũ tích hợp thêm thiết bị đo đếm số liệu, truyền dữ liệu. Theo đó, trong quá trình sửa chữa có sự cải tiến, cải tạo làm thay đổi chương trình điều khiển hoặc đặc tính kỹ thuật đo lường chính của cột đo xăng dầu so với mẫu đã được phê duyệt thì phải chờ phê duyệt mẫu mới theo quy định. Do đó, phía doanh nghiệp vẫn đang đợi cho xong việc này.

Được biết, đây cũng là vấn đề mà khá nhiều doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu đang gặp phải, kiến nghị các cấp có thẩm quyền giải quyết.

Liên quan đến vướng mắc này, Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết sẽ yêu cầu các sở Khoa học và Công nghệ, Chi cục Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng phối hợp với cơ quan thuế tại địa phương hướng dẫn các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân liên quan tích cực triển khai các giải pháp phù hợp. Trong trường hợp sửa chữa có sự cải tiến, cải tạo làm thay đổi chương trình điều khiển hoặc đặc tính kỹ thuật đo lường chính của cột đo xăng dầu so với mẫu đã được phê duyệt thì phải thực hiện việc phê duyệt mẫu mới theo quy định.

>>Petrolimex kiến nghị sớm ban hành Nghị định kinh doanh xăng dầu mới

Bình luận về nội dung này, chuyên gia kinh tế TS. Vũ Đình Ánh cho biết, việc triển khai HĐĐT là biện pháp cần thiết để chống thất thu thuế và quản lý tốt hoạt động kinh doanh xăng dầu. Do đó, trong quá trình triển khai, cần bám sát thực tiễn, nắm bắt khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp bán lẻ để kịp thời tháo gỡ. Đồng thời, cần xem xét các chính sách hỗ trợ cần thiết để thúc đẩy việc triển khai xuất HĐĐT xăng dầu, vừa tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, vừa bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật, đúng như tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng. 

Kiến nghị với Diễn đàn Doanh nghiệp về giải pháp để tiết kiệm chi phí và thuận lợi cho doanh nghiệp, luật sư Lê Thị Nhung, chuyên gia tư vấn pháp lý doanh nghiệp – Giám đốc Công ty Lee  và Cộng sự cho rằng, khách hàng sau khi mua hàng sẽ được cấp 1 mã bơm (mã mua hàng) là dãy số hoặc mã barcode (mã vạch). Các thông số này được kết nối chuyển đến cơ sở dữ liệu của Tổng cục Thuế. Mã bơm mày chỉ có giá trị đến 24 giờ cùng ngày khởi tạo. Khách hàng sẽ đến thiết bị trang bị tại cửa hàng xăng dầu để quét mã bơm, nhập mã số thuế và khởi tạo HĐĐT. Hoặc khách hàng có thể sử dụng ứng dụng hoặc website để tự thực hiện việc yêu cầu xuất HĐĐT có thời gian rỗi trong ngày. Riêng các mã bơm không cung cấp thông tin khách hàng sẽ tự động được lưu trữ và kết xuất vào 1 hóa đơn bán lẻ cuối ngày. “Để thực hiện mô hình này, cần tiêu chuẩn dữ liệu và phần mềm xuất HĐĐT liên thông từ cơ quan thuế”, luật sư Nhung chia sẻ.

Ở một góc nhìn khác, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh (giảng viên cao cấp Học viện Tài chính) cho rằng, giải pháp quan trọng nhất hiện nay đó là cần đẩy mạnh tuyên truyền, thay đổi thói quen lấy hóa đơn bán lẻ của người dân khi mua hàng. Theo đó, cần tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền đến các cửa hàng, doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu thực hiện quy định về phát hành HĐĐT theo từng lần bán hàng.

“Đồng thời, phối hợp và quyết liệt triển khai lập HĐĐT theo từng lần bán hàng tại các cây xăng và kết nối dữ liệu với cơ quan thuế theo quy định. Tuyên truyền, tổ chức đến người dân, doanh nghiệp để hiểu rõ về lợi ích và trách nhiệm, hiệu quả của việc sử dụng HĐĐT”, ông Thịnh nói.