Xung đột Nga - Ukraine: Giới tài phiệt Nga tránh lệnh trừng phạt bằng tiền ảo

>> Xung đột Nga - Ukraine: Ngân hàng của Nga có thể bị cắt giao dịch quốc tế

Mới đây, chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden cam kết sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế khắc nghiệt đối với Nga liên quan đến lệnh tiến quân vào Ukraine của Tổng thống Vladimir Putin. Nhưng theo giới phân tích, các nhà tài phiệt, tỷ phú thân cận với Tổng thống Nga Putin vẫn có khả năng làm giảm tác động từ các lệnh trừng phạt nhờ tiền điện tử.

Theo đó, bản chất phi tập trung của các loại tiền kỹ thuật số như Bitcoin (BTC) và Ethereum (ETH) cho phép các Chính phủ và các tổ chức phi Chính phủ được hưởng lợi từ các giao dịch ngang hàng, bất kể chúng có bị cắt khỏi các dịch vụ ngân hàng truyền thống hay không.

Matthew Sigel, Giám đốc đầu tư tại VanEck trao đổi với Bloomberg rằng: “Các nhà độc tài hay các nhà hoạt động nhân quyền sẽ không gặp phải bất kỳ nhà kiểm duyệt nào trên mạng lưới Bitcoin. Tiền điện tử là tài sản kỹ thuật số sử dụng mật mã để che giấu người dùng của họ, phụ thuộc vào công nghệ blockchain, mặc dù dữ liệu có sẵn trên sổ cái công khai, nhưng được lưu trữ theo cách cho phép người dùng sử dụng bút danh. Những bút danh này được gắn với ví kỹ thuật số để giao dịch tiền điện tử qua lại một cách khá dễ dàng”.

Có thể thấy, các loại tiền kỹ thuật số như Bitcoin được trao đổi thông qua các giao dịch ngang hàng và không cần thông qua bên thứ ba nào như ngân hàng, điều này có thể cạnh tranh với sự chuyển động của các loại tiền tệ Fiat truyền thống. Đó là lý do tại sao, tiền kỹ thuật số đã trở thành phương thức rửa tiền ưa thích của một số tội phạm quốc tế. Một số Chính phủ khác từng là mục tiêu của các lệnh trừng phạt như Iran và Triều Tiên, đã dựa vào tiền kỹ thuật số để giảm thiểu tác động của chúng.

Mati Greenspan, Giám đốc điều hành công ty tư vấn tài chính Quantum Economics khẳng định: “Nếu hai người, hoặc các tổ chức muốn kinh doanh với nhau mà không muốn thông qua ngân hàng, họ có thể làm điều đó với Bitcoin. Nếu một cá nhân giàu có lo ngại rằng, tài khoản của họ có thể bị đóng băng do các lệnh trừng phạt, họ có thể chỉ cần giữ tài sản của mình bằng Bitcoin để được bảo vệ khỏi những hành động như vậy”.

Cho đến nay, các nhà chức trách Nga vẫn tỏ ra thờ ơ với tiền điện tử vì lo ngại việc cung cấp cho người dân một phương thức giao dịch tài chính khác, sẽ pha loãng sự kiềm chế của Chính phủ đối với chính sách tiền tệ trong nước. Tuy nhiên, cũng có sự bất đồng trong nội bộ Nga về cách tốt nhất để điều chỉnh tiền điện tử, mà Ngân hàng Trung ương ở Moscow đã coi đó như một kế hoạch kim tự tháp.

>> Xung đột Nga - Ukraine (Kỳ 1): Tăng trưởng, lạm phát, tiền tệ toàn cầu bị ảnh hưởng ra sao?

Vào tháng 10/2020, Ngân hàng Trung ương Nga thông báo rằng, họ sẽ tạo ra một “đồng Rúp kỹ thuật số” mới giúp nền kinh tế của nước này ít phụ thuộc hơn vào đồng Đô la Mỹ, trong bối cảnh Trung Quốc, đối tác thương mại chính của Nga, đã tạo ra đồng tiền kỹ thuật số của riêng mình.

Có thông tin cho rằng, 17 triệu người Nga hiểu biết về kỹ thuật số có kết nối với Internet sở hữu số tiền điện tử trị giá 23 tỷ USD. Còn theo dữ liệu từ cổng thanh toán TripleA, có trụ sở tại Singapore, hơn 17 triệu người Nga, tức khoảng 12% dân số, hiện sở hữu tiền ảo. Giới quan sát cho rằng, với việc Nga bị áp thêm nhiều lệnh trừng phạt, Moscow có thể tiến tới cho phép các cá nhân giàu có giao dịch bằng tiền ảo, bất chấp tính pháp lý.

Theo Chainalysis, một công ty chuyên theo dõi các giao dịch Blockchain, Nga cũng đã bị nghi ngờ là một trung tâm toàn cầu của các cuộc tấn công bằng Ransomware. Chainalysis cũng báo cáo, tội phạm mạng ở Nga đã trở nên phụ thuộc vào Hydra, một thị trường tiền điện tử có thể được tìm thấy trên các web đen, khiến các nhà chức trách khó lần ra dấu vết.

Chia sẻ với tờ New York Times, Yaya Fanusie thuộc Trung tâm An ninh Mỹ cho biết: “Việc giảm bớt sức mạnh trừng phạt của Mỹ đến từ một hệ thống, mà các quốc gia có thể thực hiện các giao dịch không cần thông qua hệ thống ngân hàng toàn cầu”.

Cho đến khi cuộc xung đội giữa Nga và Ukraine bùng nổ, Tổng thống Mỹ Biden đã công bố các biện pháp trừng phạt, nhằm ngăn chặn các nhà tài phiệt Nga, cũng như các ngân hàng lớn của Nga tiếp cận hệ thống tài chính phương Tây. Ông Biden đã trục xuất Nga khỏi Hiệp hội Viễn thông Tài chính Liên ngân hàng Toàn cầu (SWIFT), Hiệp hội được các công dân bình thường và các doanh nghiệp thông thường sử dụng để thực hiện các giao dịch ngân hàng toàn cầu.

Ông David Tawil, Chủ tịch công ty đầu tư tiền ảo ProChain Capital nhận xét: “Kể cả Mỹ hiện cũng đang vật lộn với việc xác định khung pháp lý cũng như xây dựng các quy định với tiền ảo. Tôi cho rằng, phần lớn hoạt động liên quan tới tiền ảo tại Nga sẽ nhanh chóng bắt nhịp với các động thái của Chính phủ”.

Không chỉ vậy, các quốc gia liên quan tới Liên Xô cũ cũng ngày càng quan tâm tới lĩnh vực này. Tuần trước, Quốc hội Ukraine đã nhất trí về một dự luật hợp pháp hóa tiền ảo, trong khi Kazakhstan cũng đang tiến tới việc quản lý và đánh thuế ngành công nghiệp khai thác tiền điện tử.