7 giải pháp di dời nhà ven kênh rạch tại TP HCM

Theo dự thảo Đề án, giai đoạn 2021- 2025, TP HCM đặt ra chỉ tiêu bồi thường, di dời 6.500 căn nhà trên và ven sông, kênh, rạch. Đến nay, thành phố đã bồi thường, di dời được 1.447 căn.

Theo phương án bố trí vốn hiện nay, đến hết năm 2025, dự kiến sẽ thực hiện bồi thường, di dời được 5.378 căn/6.500 căn, đạt tỷ lệ 82,7% chỉ tiêu đề ra.

Đến giai đoạn 2025 - 2030, Thành phố cơ bản di dời, bố trí tái định cư cho toàn bộ người dân sống trên và ven sông, kênh, rạch; khai thông dòng chảy, cải thiện vệ sinh môi trường, thực hiện chỉnh trang đô thị, khai thác quỹ đất dọc sông, kênh, rạch để phát triển kinh tế. Để đạt mục tiêu đề ra, Đề án đưa ra 7 giải pháp, cụ thể:

Thứ nhất, tập trung nguồn vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026 - 2030 để triển khai thực hiện công tác di dời. Xây dựng cơ chế chính sách nhằm huy động mọi nguồn lực, các thành phần kinh tế cùng tham gia, khuyến khích hình thức đối tác công tư (PPP) trong việc thực hiện di dời, tổ chức lại cuộc sống cho các hộ dân sống trên và ven sông, kênh, rạch; thực hiện chỉnh trang đô thị, phát triển đô thị.

Thứ hai, xây dựng cơ chế và chính sách về quy hoạch đối với các dự án đầu tư xây dựng nhà ở tái định cư, nhà ở xã hội theo hướng điều chỉnh mục tiêu, tăng chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc nhằm tăng giá trị sử dụng đất đảm bảo tính khả thi triển khai thực hiện các dự án đầu tư xây dựng.

Thứ ba, lập kế hoạch, thực hiện đầu tư xây dựng, phát triển quỹ nhà ở phục vụ tái định cư thông qua việc xây dựng mới nhà ở tái định cư, nhà ở xã hội từ nguồn vốn ngân sách nhà nước hoặc sử dụng nhà ở xã hội do doanh nghiệp đầu tư...

Thứ tư, xây dựng, triển khai áp dụng mẫu thiết kế nhà ở xã hội đẹp, thẩm mỹ, chi phí xây dựng hợp lý, đảm bảo chất lượng xây dựng tốt để giảm chi phí thiết kế và rút ngắn thủ tục thẩm định thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật thi công và cấp giấy phép xây dựng.

Thứ năm, xây dựng đề án, chương trình, kế hoạch cụ thể thực hiện giải pháp nhằm hỗ trợ người dân ổn định cuộc sống sau khi di dời như: hỗ trợ về sinh kế việc làm, hỗ trợ về tài chính và an sinh xã hội, chính sách tạo điều kiện hòa nhập cộng đồng, chính sách đảm bảo quyền lợi pháp lý và thủ tục hành chính.

Thứ sáu, ban hành Đề án chung của Thành phố về di dời, giải tỏa nhà ở trên, ven sông, kênh, rạch để làm cơ sở triển khai thực hiện trên toàn địa bàn Thành phố.

Thứ bảy, xây dựng kế hoạch truyền thông toàn diện, chương trình truyền thông chuyên sâu, có trọng tâm, trọng điểm theo nhiều phương thức truyền thông phù hợp.

Theo số liệu thống kê sơ bộ, tính đến cuối năm 2024, trên toàn địa bàn TP HCM có hơn 48.000 căn nhà nằm trên và ven sông, kênh rạch, tập trung ở 17 quận, huyện và thành phố Thủ Đức, nhiều nhất là ở các quận 4, 7, 8 và Bình Thạnh. Trong số đó, có gần 1.400 căn đã bồi thường, đã và đang triển khai thực hiện di dời, giải tỏa.

Trong số các quận, huyện có nhà ven kênh rạch cần cải tạo, di dời thì Quận 8 chiếm nhiều nhất với khoảng 15.000 căn, tập trung ở các tuyến kênh, rạch trong địa bàn như kênh Đôi, rạch Xóm Củi, Rạch Ông (Lớn và Nhỏ), rạch Nhảy, rạch Ruột Ngựa...

Đây cũng là quận được chính quyền Thành phố thí điểm triển khai một đề án riêng. Cụ thể, quận 8 đang thống kê sơ bộ số lượng hộ dân phải di dời trong số 15.000 trường hợp, tương ứng diện tích 124,5 ha với tổng kinh phí bồi thường khái toán khoảng 70.176 tỷ đồng. Quận cũng dự kiến 9 dự án xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở tái định cư với 9.581 căn, tổng kinh phíhơn 8.560 tỷ đồng.

Trong lần khảo sát thực tế đề án chỉnh trang đô thị, di dời nhà ven và trên kênh, rạch tại Quận 8 mới đây, Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Văn Được đã nhấn mạnh: “Đề án di dời nhà ven và trên kênh rạch có vai trò rất quan trọng trong chỉnh trang đô thị. Vừa cải thiện, tạo cảnh quan môi trường, đặc biệt là tạo chỗ ở ổn định cho người dân, nhất là những hộ còn khó khăn. Do đó, Thành ủy đã chỉ đạo, UBND Thành phố đề nghị các sở, ngành liên quan tham mưu làm sao huy động nhiều nguồn lực để tập trung thực hiện dự án này theo lộ trình cụ thể”.