AIPA-44: Củng cố vai trò của các nghị viện ASEAN

>> ASEAN sáng tạo để bao trùm hơn

Với chủ đề “Nghị viện chủ động thích ứng vì một ASEAN ổn định và thịnh vượng”, Đại Hội đồng Liên Nghị viện Hiệp hội Các Quốc gia Đông Nam Á lần thứ 44 (AIPA-44) đề cao khả năng thích ứng của các nghị viện ASEAN trong bối cảnh khu vực và quốc tế có nhiều biến động, nhấn mạnh đối thoại và tham vấn, tăng cường phối hợp giữa kênh lập pháp và hành pháp, góp phần củng cố đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN.

Trong bài phát biểu tại phiên toàn thể thứ nhất, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, tình hình thế giới đang thay đổi rất nhanh chóng, phức tạp và khó lường. Hòa bình, hợp tác, liên kết và phát triển vẫn là xu thế lớn, song cạnh tranh chiến lược ngày càng gia tăng, mở rộng sang nhiều lĩnh vực kinh tế, thương mại, công nghệ, tác động đến an ninh và phát triển của các quốc gia, nhất là các nước vừa và nhỏ.

Đặc biệt, các nhân tố bất ổn về xung đột cục bộ, tranh chấp chủ quyền lãnh thổ, tài nguyên; chênh lệch khoảng cách phát triển, bất bình đẳng xã hội; dịch bệnh nặng nề; biến đổi khí hậu khắc nghiệt; an ninh mạng, an ninh lương thực, an ninh năng lượng, khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia… đang tạo ra những thách thức đa chiều, rất to lớn.

Trong bối cảnh này, Chủ tịch Quốc hội mong muốn rằng, Nghị viện các nước ASEAN sẽ phát huy vai trò quan trọng trong việc củng cố đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN, duy trì hòa bình, an ninh, ổn định ở khu vực; coi đây là điều kiện tiên quyết giúp các nước ASEAN có môi trường thuận lợi phát triển kinh tế, xã hội và phục hồi tăng trưởng nhanh như chủ đề ASEAN năm 2023 “Một ASEAN tầm vóc: Tâm điểm của tăng trưởng”.

"Dù phải đối mặt với nhiều “cơn gió ngược” nhưng chúng ta tự hào vì ASEAN luôn đứng vững và chưa bao giờ có vị thế tốt đẹp như ngày nay. Càng qua nhiều “bão giông”, chúng ta càng thấy sáng lên một tinh thần ASEAN tự lực - tự cường, gắn kết và chủ động thích ứng, đoàn kết - thống nhất, sẵn sàng hợp tác, đối thoại trên tinh thần thượng tôn pháp luật. ASEAN đã nỗ lực thể hiện vai trò trung tâm, là một trong những chủ thể chính trong kiến tạo, định hình và dẫn dắt trong môi trường an ninh, đối với cấu trúc hợp tác và trật tự khu vực. Trong quá trình đó, AIPA và các Nghị viện thành viên đã đóng vai trò hết sức quan trọng vì thể hiện được tiếng nói của nhà nước, chính đảng, nhân dân ở các nước thành viên. Những đóng góp của AIPA đã được thể hiện rõ trong quá trình phát triển của mình và có uy tín quốc tế ngày càng cao. Có thể nói, hình bóng của AIPA luôn được phản chiếu trong những thành công của ASEAN", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

>> Quốc hội Việt Nam cam kết thực hiện Nghị quyết AIPA 43

Đáng chú ý, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề xuất 5 vấn đề quan trọng, đó là cần tăng cường đoàn kết, thúc đẩy vai trò trung tâm và giá trị chiến lược của ASEAN; tranh thủ sự ủng hộ của các đối tác và cộng đồng quốc tế trong bảo đảm môi trường hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực; bảo đảm nguyên tắc độc lập, tự chủ, duy trì đồng thuận với lập trường, quan điểm chung của ASEAN, theo “phương cách ASEAN”; kiên trì lấy hòa bình làm mục tiêu, đối thoại làm công cụ, hợp tác làm phương châm để giải quyết các tranh chấp trên tinh thần thượng tôn pháp luật, phù hợp các quy tắc, chuẩn mực ứng xử chung và luật pháp quốc tế.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định, là một thành viên có trách nhiệm, Việt Nam sẽ làm hết sức mình cùng các nước ASEAN và Nghị viện thành viên AIPA nỗ lực xây dựng một ASEAN – một AIPA vững mạnh, chủ động thích ứng, “biến nguy thành cơ”, hướng tới Cộng đồng ASEAN ổn định, phát triển thịnh vượng và bền vững.

Cũng trong Phiên họp toàn thể, lãnh đạo Quốc hội, Nghị viện các nước thành viên AIPA đều nhất trí cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, Nghị viện các nước ASEAN cần phát huy vai trò quan trọng trong việc củng cố đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN, duy trì hòa bình, an ninh, ổn định ở khu vực, là điều kiện tiên quyết để có môi trường thuận lợi phát triển kinh tế, xã hội và phục hồi tăng trưởng nhanh.

Trước đó, Chủ tịch Hạ viện Indonesia, Chủ tịch AIPA Puan Maharani cho biết, AIPA-44 sẽ đóng vai trò chiến lược trong việc giảm bớt căng thẳng địa chính trị trong khu vực ASEAN.

Bà Maharani cho biết thêm, những đóng góp này được nêu bật trong chủ đề của Đại hội đồng AIPA lần thứ 44 là “Nghị viện chủ động thích ứng vì một ASEAN ổn định và thịnh vượng”, trong đó nhấn mạnh vai trò quan trọng của các nghị viện trong việc vượt qua các thách thức toàn cầu cũng như kiến tạo một ASEAN ổn định và thịnh vượng. 

"Trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị gia tăng ở Đông Nam Á, AIPA góp phần duy trì sự thống nhất của ASEAN", bà nhấn mạnh. Theo Chủ tịch AIPA, các nghị viện có thể giúp duy trì hòa bình và ổn định ở khu vực Đông Nam Á thông qua ngoại giao nghị viện.

Đồng quan điểm, Chủ tịch Hạ viện Philippines Ferdinand Martin Romualdez cho biết, cần có sự đoàn kết và hợp tác rộng rãi hơn giữa các quốc gia thành viên ASEAN để duy trì động lực phục hồi kinh tế sau đại dịch của khu vực và giảm nghèo trong bối cảnh toàn cầu gặp nhiều khó khăn.

 

Trong phát biểu tại phiên họp toàn thể của Đại hội đồng AIPA lần thứ 44 tại Jakarta, ông Romualdez cho biết lạm phát cao và suy thoái kinh tế toàn cầu là mối đe dọa lớn đối với triển vọng quỹ đạo tăng trưởng của khu vực.

“Đặc biệt, giá thực phẩm và giá dầu cao đã ảnh hưởng đến khả năng chi trả của các hộ gia đình. Những điểm này nêu lên tính cấp thiết đối với các quốc gia thành viên ASEAN phải hành động để xây dựng tăng trưởng dài hạn có khả năng phục hồi, bền vững và toàn diện,” ông nói.

Theo ông Romualdez, các nghị viện thành viên của AIPA đóng một vai trò quan trọng trong việc mở rộng tiến trình hợp tác khu vực và hội nhập tiểu khu vực vì các hành động lập pháp có thể tạo điều kiện tiếp cận thị trường, cũng như cải thiện nguồn lực và năng suất của khu vực.

Ông nói thêm: “Các nghị sĩ của chúng ta sẽ là chìa khóa để tăng cường tăng trưởng kinh tế, ổn định tài chính và hòa nhập xã hội, đồng thời giải quyết vấn đề nghèo đói và thúc đẩy ổn định thể chế”.