>> Cải tổ thị trường trái phiếu doanh nghiệp

Áp lực nợ và trái phiếu

Theo báo cáo kết quả kinh doanh quý 4/2021, GEX ghi nhận doanh thu 9.428 tỷ đồng, tăng 60% so với cùng kỳ năm trước, lợi nhuận trước thuế (LNTT) đạt 640 tỷ, tăng 58%. Lũy kế cả năm 2021, GEX ghi nhận doanh thu 28,585 tỷ, tăng 59% so với cùng kỳ, LNTT đạt 2,054 tỷ, tăng 72%. Như vậy, GEX đã hoàn thành 101% kế hoạch doanh thu và 160% kế hoạch LNTT.

Doanh thu quý 4/2021 tăng mạnh nhờ GEX đã nâng tỷ lệ sở hữu tại Tổng công ty Viglacera (VGC) lên mức 50% trong quý 2/2021, giúp GEX ghi nhận doanh thu mới từ vật liệu xây dựng 2,359 tỷ đồng, doanh thu cho thuê bất động sản khu công nghiệp đạt 1,264 tỷ đồng, gấp 54.2 lần cùng kỳ. Biên lợi nhuận gộp tăng lên 16,2% (cùng kỳ 14,4%) nhờ biên lợi nhuận cao hơn từ mảng vật liệu xây dựng và cho thuê khu công nghiệp.

Ban lãnh đạo GEX cho biết, thương vụ M&A Viglacera sẽ giúp tập đoàn giảm mạnh tỷ lệ nợ vay, cải thiện biên lợi nhuận gộp. Ngoài ra, Viglacera cũng sẽ giúp GEX thuận lợi “tấn công” lĩnh vực bất động sản khu công nghiệp, bởi Viglacera là một trong những nhà phát triển bất động sản khu công nghiệp lớn nhất phía Bắc. Trong đó, Viglacera đang sở hữu hàng loạt khu công nghiệp lớn tại các tỉnh phía Bắc như Khu công nghiệp Phú Hà (Phú Thọ) 350 ha; Khu công nghiệp Đồng Văn 4 (Hà Nam) 600 ha; Khu công nghiệp Tiền Hải (Thái Bình) 466 ha; các Khu công nghiệp Tiên Sơn, Yên Phong 2C, Yên phong, Thuận Thành cùng thuộc Bắc Ninh với tổng diện tích gần 1.500 ha.

Tuy nhiên, Công ty cổ phần Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam cho biết, việc triển khai nhiều dự án trong năm 2021 đã khiến cho lãi vay của GEX tăng từ 766 tỷ lên hơn 1.125 tỷ đồng.

Theo Báo cáo tài chính kiểm toán 2021, GEX có khoản nợ ngắn hạn gần 23.000 tỷ đồng. Vay nợ ròng (tổng nợ vay – tiền và đầu tư tài chính ngắn hạn) của GEX đã tăng 1.071 tỷ đồng lên 9.842 tỷ đồng trong năm 2021. Song xét về tỷ trọng vay nợ ròng/vốn chủ sở hữu (Net debt/Equity), năm 2021, tỷ lệ này giảm mạnh từ 106,8% về 48%. Tiền và đầu tư tài chính ngắn hạn tăng 8.970 tỷ đồng lên 12.280 tỷ đồng so với đầu năm và chiếm tới 20,1% tổng tài sản của GEX.

Để có dòng tiền phục vụ hoạt động kinh doanh, GEX đã phải tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động vay nợ hay huy động vốn qua các nguồn khác nhau như, trong tuần cuối tháng 12/2021, GEX triển khai hai đợt phát hành trái phiếu riêng lẻ để huy động tổng cộng 1.500 tỷ đồng. Đây là lượng trái phiếu có kỳ hạn ba năm, không chuyển đổi, không kèm chứng quyền, lãi suất cố định 8,5%/năm trong năm đầu sau đó điều chỉnh theo thị trường. Vào tháng 5/2021, doanh nghiệp này cũng đã phát hành 300 tỷ đồng trái phiếu riêng lẻ.

Trên thực tế, thị trường đang có những lo ngại về khoản nợ gần 1 tỷ USD của khi cổ phiếu GEX của Tập đoàn này bị bán mạnh trước làn sóng tin đồn tuần qua. Về vấn đề này, báo cáo thường niên 2021 của GEX đánh giá, mặc dù quy mô nợ tín dụng tăng, nhưng GELEX đã tận dụng đòn bẩy tài chính một cách hợp lý khi các chỉ số tài chính vẫn nằm trong ngưỡng an toàn theo thông lệ và theo xu hướng được cải thiện.

>> Kiểm soát tin đồn trên thị trường tài chính, chứng khoán

Còn nhiều thách thức

Theo lưu ý của CTCK Yuanta Việt Nam, chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp của GEX đã tăng mạnh 140% và 153% so với cùng kỳ năm trước.

“Tuy nhiên, chúng tôi đánh giá kết quả kinh doanh 2022 của GEX sẽ được hỗ trợ nhờ: Thứ nhất, VGC đang cho thấy tiến độ cho thuê khu công nghiệp nhanh chóng vượt kế hoạch 2021 và đẩy mạnh hơn trong 2022, VGC cũng đang đang triển khai dự án KCN Thuận Thành, Bắc Ninh từ quý 3/2021.

Thứ hai, ở mảng năng lượng tái tạo, cụm dự án điện gió 140MW tại Quảng Trị của GEX, bao gồm dự án Hướng Phùng 2,3 và GELEX 1, 2, 3 đã kịp đi vào vận hành trước tháng 11/2021 để được hưởng giá điện ưu đãi.

Thứ ba, lợi nhuận bất thường từ kế hoạch thoái vốn 100% tại nhà máy điện gió Hướng Phùng.

Hiện tại thông tin đang hỗ trợ giá cổ phiếu GEX là kế hoạch IPO và niêm yết các công ty con. Gần nhất là mảng điện với công ty Gelex Electric đã hoàn thành đấu thầu và dự kiến sẽ giao dịch trên UPCOM trong 1H2022. Sau đó sẽ là mảng hạ tầng với Gelex Infrastructure”, nhóm nghiên cứu tại Yuanta Việt Nam đánh giá.

Còn theo thông báo đáng chú ý mới đây từ CTCP Chứng khoán Bản Việt (VCSC), công ty này dừng mọi khuyến nghị về cổ phiếu GEX vì lý do “phân bổ lại nguồn lực nghiên cứu”.

Trước đó, vào ngày 7/3/2022, VCSC đánh giá cổ phiếu GEX "phù hợp thị trường" với mức giá mục tiêu là 38.000 đồng/cổ phiếu. Nhưng đến nay, những dự báo và khuyến nghị về cổ phiếu GEX không còn hiệu lực, nhà đầu tư không nên dựa vào báo cáo trên để nghiên cứu cổ phiếu.

Đến 23h ngày 14/4/2022, công ty chứng khoán này đã phát thông báo dừng và gỡ bỏ các khuyến nghị cổ phiếu GEX trên website. Chốt phiên giao dịch 14/4, thị giá GEX ở mức 36.000 đồng/cổ phiếu, giảm 8% so với đầu năm 2022 và giảm 28% từ đỉnh ghi nhận vào tháng 1/2022.

Kết thúc phiên giao dịch ngày 15/4/2022, cổ phiếu GEX quay đầu giảm 5,69% về mức 33.950 đồng/cổ phiếu sau phiên leo trần ngay trước đó.

Nhiều ý kiến cho rằng, mặc dù có nhiều thông tin hỗ trợ tích cực đến từ kế hoạch kinh doanh năm 2022, nhưng thị trường đã xuất hiện các tin đồn về doanh nghiệp khiến cổ phiếu chịu ảnh hưởng mạnh.

Trước các ảnh hưởng tiêu cực trên, GEX đã có phản hồi rằng, một số cá nhân lợi dụng sự việc một số lãnh đạo doanh nghiệp lớn bị bắt để đăng tải những thông tin thất thiệt, chưa kiểm chứng cho rằng cơ quan chức năng sẽ khởi tố và xử lý những cá nhân, doanh nghiệp khác (chủ yếu trên lĩnh vực tài chính, ngân hàng, bất động sản). Từ đó, ảnh hưởng đến tâm lý nhà đầu tư và giá cổ phiếu của một số doanh nghiệp trong đó có cổ phiếu GEX cũng bị ảnh hưởng.

“Về phía GEX, với tư cách là một công ty đại chúng quy mô lớn luôn tuân thủ thực hiện công bố thông tin đầy đủ, đúng quy định. GEX kịch liệt phản đối những hành vi đưa tin không đúng sự thật, chưa được kiểm chứng gây mất an ninh, an toàn thị trường. Công ty khẳng định mọi hoạt động của công ty vẫn diễn ra như thường lệ. Các thông tin về tình hình tài chính, kinh doanh và các mặt hoạt động khác của GEX được thực hiện minh bạch và công bố trên website chính thức của công ty”, phía công ty bày tỏ.