Bắc Ninh: Chuyện những lá đơn “kêu cứu” trong gần 2 thập kỷ

>>Dự án nào “đưa” hai quan chức tỉnh Bắc Ninh đến vòng lao lý?

Nhiều nhà đã xây dựng qui mô trên đất dịch vụ. Ảnh: K.N

Đó là câu chuyện liên quan tới những “lùm xùm” tại dự án khu dân cư dịch vụ trên địa bàn phường Đồng Nguyên, TP Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh đã tốn không ít giấy mực của các cơ quan báo chí những năm qua.

Theo đó, năm 2004, thực hiện Quyết định số 2194/QĐ-CT ngày 21/12/2004 của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh về việc thu hồi đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng hạ tầng Khu dân cư dịch vụ tại phường Đồng Nguyên.

Để triển khai, 72.947 m2 đất tại phường Đồng Nguyên đã được thu hồi, trong đó gồm 67.013 m2 đất nông nghiệp và 5.934 m2 đất chuyên dùng. Việc thu hồi đất và giao đất tại khu dân cư dịch vụ cho các đối tượng đủ tiêu chuẩn được thực hiện theo luật định. Vào năm 2007, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh tiếp tục ban hành Quyết định số 651/QĐ-UBND ngày 18/3/2007 để thu hồi 100.326 m2 đất tại phường Đồng Nguyên để thực hiện dự án Khu dân cư dịch vụ.

Xác định đây là một chủ trương đúng đắn, vừa đem lại nhiều lợi ích cho người dân địa phương và xã hội, vừa tạo nên một khu dân cư văn minh, hiện đại, những người dân địa phương đã rất tích cực, phối hợp với các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương để giao đất nhằm đẩy nhanh tiến độ của dự án (gồm các khu đất: Tam Lư: Bãi Kỉnh - Đồng Màu; Nguyên Giáo, Đồng Sen, Ông Đống, Vĩnh Kiều).

Tuy nhiên trong 5 năm đầu thực hiện Dự án (tính từ năm 2007 đến năm 2012), lại xảy ra quá nhiều bất cập, gây bất bình trong nhân dân cũng như làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình an ninh trật tự tại địa phương. Nguyên nhân chủ yếu là công tác hỗ trợ, bồi thường không thỏa đáng; đối tượng được giao đất, diện tích đất được giao được cho là rất “mập mờ” và có nhiều uẩn khúc; năng lực chủ đầu tư yếu kém.

Để giải quyết những bất cập này, ngày 3/4/2012 Tỉnh ủy Bắc Ninh đã phải có cuộc họp khẩn cấp và đưa ra Kết luận số 39 để giải quyết dự án tại phường Đồng Nguyên nói riêng cũng như các dự án khác trên địa bàn Tỉnh nói chung. Theo kết luận này, việc “xác định diện tích đất cư dân dịch vụ giao cho các hộ dân được xác định dựa trên quỹ đất hiện có và không quá 10% diện tích đất nông nghiệp bị thu hồi. Trường hợp diện tích đất dân cư, dịch vụ xác định cho mỗi hộ dân không đủ diện tích lô đất quy hoạch thì cho phép xen, ghép với nhau”; “Về tiêu chuẩn, đối tượng được giao đất dân cư dịch vụ là hộ gia đình, cá nhân có đất nông nghiệp bị thu hồi trước thời điểm Nghị định số 69/2009/NĐ-CP ngày 13/8/2009 của Chính phủ “Quy định bổ sung về quy hoạch, sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư” có hiệu lực”.

Sau khi Kết luận nói trên của Tỉnh ủy Bắc Ninh được ban hành, người dân cũng như các cơ quan chức năng trong Tỉnh coi đây như một “kim chỉ nam”, là cơ hội để giải quyết những bất cập trong việc triển khai Dự án. Tuy nhiên vì nhiều lý do, đặc biệt là có sự trục lợi, cố tình gây khó khăn trong việc giao đất, bồi thường đất cho dân của một số cán bộ, công chức trong cơ quan công quyền địa phương dẫn đến việc triển khai Dự án vẫn không thực hiện được; còn người dân thì quá phẫn uất, mất niềm tin vào chính quyền địa phương nên đã lập thành nhiều đoàn người đi khiếu kiện, gửi đơn thư khắp nơi từ địa phương đến trung ương.

>>Bắc Ninh: Dự án chợ 10 năm "trên giấy" được giao thêm đất

Một góc khu dân cư dịch vụ. Ảnh: Dân Việt

Theo phản ánh của những người dân khu phố Tam Lư, phường Đồng Nguyên, UBND phường Đồng Nguyên thu hồi đất của dân không theo trình tự luật định, không chịu trả cho dân phần đất thu hồi thừa quá nhiều, chỉ đạo Tổ tác nghiệp bán hơn 60 lô đất dịch vụ với giá rẻ cho người nhà, không trả cho dân tiền đã thu để giải phóng mặt bằng và san lấp hạ tầng…

Một người dân tại khu phố Tam Lư cho biết: “Từ trước đến nay, chúng tôi đều tuân thủ các quy định của Đảng, Nhà nước. Nguyện vọng của chúng tôi là được trả đất dân cư dịch vụ 10% thuộc quyền lợi của chúng tôi, theo quyết định đầu tiên của Tỉnh. Đã 18 năm qua, tôi đã mòn mỏi chờ đợi, từ ngày tóc xanh, nay đã bạc trắng...”. Trong suốt gần 18 năm ròng, từ khi có quyết định thu hồi đất của Tỉnh để thực hiện Dự án. Tuy nhiên, một số cán bộ không thực hiện, buông lỏng quản lý, tắc trách và Thanh tra tỉnh Bắc Ninh đã phải vào cuộc.

Tại Kết luận số 397/KL-UBND ngày 28/10/2019 của UBND tỉnh Bắc Ninh về việc Thanh tra theo nội dung đơn thư của công dân phường Đồng Nguyên đã chỉ rõ: “Trong quá trình thực hiện dự án dân cư dịch vụ, chính quyền địa phương đã buông lỏng quản lý, thiếu trách nhiệm trong việc thực hiện chức trách nhiệm vụ được giao. UBND phường Đồng Nguyên tự ý thành lập các Tổ tác nghiệp ở các khu phố để giao thực hiện các dự án đất dân cư dịch vụ, dẫn đến sai phạm nghiêm trọng trên các mặt quản lý nhà nước…”;

“UBND thị xã Từ Sơn không thành lập hội đồng GPMB để thực hiện công tác thu hồi, bồi thường GPMB. Đồng thời không lập và phê duyệt phương án bồi thường để làm căn cứ chi trả tiền cho các hộ dân có đất bị thu hồi tại dự án Khu dân cư dịch vụ Đồng Sen là vi phạm điểm b khoản 3 Điều 29 Nghị định số 69/2009/NĐ-CP ngày 13/8/2009 của Chính phủ”.

Theo chia sẻ của người dân phường Đồng Nguyên, tại cuộc họp ngày 8/1/2021 của gần 200 hộ dân Khu phố Tam Lư khẳng định: Rất nhiều hộ dân bị thu hồi đất, tính đến nay đã 18 năm mà chưa nhận được đất dịch vụ. Đã có nhiều thắc mắc được đặt ra tại cuộc họp, trong đó người dân rất bức xúc đặt câu hỏi: Cụ thể 10% đất được đền bù, nhưng lại trừ 61% của 10% đó.

Điều này có nghĩa, lẽ ra người bị thu hồi đất được hưởng 10m2 cho một sào đất theo qui định thì nay chỉ còn 3,9m2 cho một sào đất thu hồi. Và trước đây chính quyền giải thích đất này làm đường giao thông, đất dành cho cây xanh, nhưng theo qui định thì đất này trước khi giao cho dân đã phải có đủ các hạ tầng trên rồi.

Bên cạnh đó, một thực tế trớ trêu vẫn đang diễn ra, có không ít nhà cán bộ các cấp đã xây dựng qui mô 3-4 tầng ở khu đất này.