Các sản phẩm OCOP tại Bắc Ninh đang được thúc đẩy mạnh mẽ nhờ các chính sách hỗ trợ từ chính quyền, tạo động lực tăng trưởng kinh tế nông thôn và nâng cao giá trị sản phẩm đặc sản.
Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) là một trong những sáng kiến quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực nông thôn của Việt Nam. Tại tỉnh Bắc Ninh, chương trình đã và đang mang lại cơ hội phát triển kinh tế lớn, đồng thời là phương thức để bảo tồn và phát huy những giá trị nông sản đặc trưng của địa phương.
Trong hành trình đó, ngành Nông nghiệp và Môi trường Bắc Ninh đóng vai trò quan trọng trong việc triển khai các chính sách hỗ trợ thiết thực, tạo ra động lực lớn cho các doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX) nâng cao chất lượng sản phẩm, vươn ra thị trường trong nước và quốc tế.
Chính sách hỗ trợ và động lực tăng trưởng kinh tế nông thôn
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Bắc Ninh, việc xây dựng và phát triển thương hiệu sản phẩm OCOP là một quá trình dài, đòi hỏi doanh nghiệp, HTX có sự đầu tư nghiêm túc về cả chất lượng, bao bì, thương hiệu.
Để giúp các sản phẩm OCOP đạt được thành công, sự hỗ trợ về chính sách, kỹ thuật và tài chính từ chính quyền là yếu tố quan trọng. Thời gian qua, với sự vào cuộc quyết liệt của lãnh đạo tỉnh và các sở, ngành chức năng, Bắc Ninh đã triển khai các chính sách hỗ trợ mạnh mẽ cho các chủ thể tham gia chương trình OCOP. Việc xây dựng các cơ chế, chính sách đặc thù đã giúp các doanh nghiệp và HTX có thể vượt qua những khó khăn ban đầu và tạo dựng được thương hiệu, nâng cao giá trị sản phẩm.
Một trong những chính sách quan trọng được Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Bắc Ninh tham mưu ban hành là Chính sách hỗ trợ máy móc, thiết bị phục vụ sản xuất và chế biến sản phẩm OCOP. Chính quyền tỉnh Bắc Ninh đã hỗ trợ các doanh nghiệp và HTX lên đến 30% kinh phí mua máy móc, thiết bị phục vụ sản xuất, tối đa 500 triệu đồng mỗi tổ chức. Chính sách này đã giúp các cơ sở sản xuất hiện đại hóa quy trình sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, từ đó gia tăng giá trị của các sản phẩm OCOP, đưa sản phẩm ra thị trường với chất lượng vượt trội và khả năng cạnh tranh cao.
Không chỉ dừng lại ở hỗ trợ cơ sở vật chất, Bắc Ninh còn chú trọng việc hỗ trợ quảng bá sản phẩm trên nền tảng số, một yếu tố rất quan trọng trong bối cảnh hiện đại hóa và chuyển đổi số ngày nay. Tỉnh đã dành sự hỗ trợ lên đến 2,4 triệu đồng cho mỗi sản phẩm OCOP tham gia sàn thương mại điện tử và 12 triệu đồng cho mỗi chủ thể sản xuất. Chương trình này đã giúp nhiều sản phẩm OCOP tiếp cận được một lượng khách hàng lớn trên nền tảng trực tuyến, đặc biệt là đối với những sản phẩm đặc sản nông thôn khó có thể tiếp cận được các kênh phân phối hiện đại.
Bên cạnh đó, các chính sách hỗ trợ về quản lý chất lượng sản phẩm cũng đóng một vai trò then chốt. Các sản phẩm được công nhận là OCOP tại Bắc Ninh đều phải đạt được các tiêu chuẩn quốc tế và chính quyền đã hỗ trợ các doanh nghiệp thực hiện các chứng nhận như ISO, HACCP, GMP với mức hỗ trợ lên đến 20 triệu đồng mỗi chứng nhận. Điều này không chỉ giúp các sản phẩm OCOP của Bắc Ninh đạt được sự công nhận quốc tế mà còn nâng cao niềm tin của người tiêu dùng, khẳng định chất lượng sản phẩm.
Các chương trình hỗ trợ tem truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hỗ trợ quảng cáo, tiếp thị và tham gia các hội chợ, triển lãm trong nước và quốc tế cũng được triển khai đồng bộ, tạo nền tảng vững chắc giúp các sản phẩm OCOP tiếp cận thị trường, đặc biệt là khi sản phẩm muốn xuất khẩu. Những chính sách này đã giúp Bắc Ninh không chỉ có những sản phẩm đạt OCOP 3 sao mà còn nâng cao tỷ lệ sản phẩm đạt OCOP 4 sao, thậm chí 5 sao.
Tính đến cuối năm 2024, tỉnh Bắc Ninh đã có 302 sản phẩm OCOP, trong đó có 94 sản phẩm đạt 4 sao và hơn 200 sản phẩm đạt 3 sao. Sự thành công này là kết quả của sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và sự nỗ lực không ngừng của các doanh nghiệp, HTX trong việc cải tiến, phát triển sản phẩm.
Nâng cao chất lượng, thương hiệu sản phẩm OCOP
Sự “chung tay” phối hợp giữa nhà nước, doanh nghiệp và HTX đã tạo ra một nền tảng vững chắc, giúp các đơn vị sản xuất vừa nâng cao chất lượng sản phẩm, vừa xây dựng được thương hiệu uy tín, nổi bật trên thị trường.
Bà Nguyễn Thị Huyên, Phó Giám đốc công ty cổ phần PTK Việt Nam chia sẻ: “Doanh nghiệp rất tự hào khi sản phẩm mắm tép PTK của công ty đã đạt 4 sao OCOP. Điều này không những giúp sản phẩm có giá trị cao hơn mà còn nâng tầm thương hiệu của doanh nghiệp trên thị trường. Sự hỗ trợ của tỉnh Bắc Ninh trong việc quảng bá thương hiệu và tham gia các sự kiện thương mại quốc tế đã tạo điều kiện rất tốt cho PTK tiếp cận khách hàng ngoài nước”.
“Hiện nay, PTK Việt Nam đã có kế hoạch sản xuất sản phẩm tại Trung Quốc và mong muốn mở rộng thêm ở Châu Âu, Mỹ, xa hơn là thông qua nhượng quyền công thức, công nghệ và thương hiệu”, bà Nguyễn Thị Huyên cho hay.
Còn ông Lương Đức Bằng, Giám đốc Công ty TNHH Dược liệu Fujiko Việt Nam cho biết, Fujiko Việt Nam chuyên sản xuất các sản phẩm từ thiên nhiên, đạt 4 sao OCOP, nổi bật với các sản phẩm chiết xuất từ nghệ vàng tự nhiên, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Một trong những sản phẩm nổi bật của công ty là Curcumin Fujiko, chiết xuất 100% từ củ nghệ vàng, không sử dụng Curcumin tổng hợp, giúp tăng cường sức khỏe và hỗ trợ điều trị các bệnh lý viêm nhiễm, đau nhức. Ngoài ra, công ty còn sản xuất Nano Curcumin, với công nghệ nano giúp tăng khả năng hấp thụ của cơ thể, mang lại hiệu quả điều trị vượt trội. Đặc biệt, Curcumin 95% của Fujiko Việt Nam với hàm lượng Curcumin lên đến 95%, là sản phẩm lý tưởng cho các ứng dụng dược phẩm và thực phẩm chức năng.
Công ty cũng cung cấp tinh bột nghệ, sản phẩm truyền thống với công dụng hỗ trợ tiêu hóa và làm đẹp, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường. Tất cả sản phẩm của Fujiko đều được sản xuất theo quy trình khép kín, đảm bảo chất lượng, an toàn cho người tiêu dùng.
“Chính quyền tỉnh Bắc Ninh đã giúp doanh nghiệp rất nhiều trong việc ứng dụng khoa học công nghệ vào quy trình sản xuất, quảng bá sản phẩm, cung cấp các hỗ trợ về marketing và tiếp cận các hội chợ quốc tế. Tuy nhiên, doanh nghiệp hy vọng sẽ tiếp tục nhận được sự hỗ trợ trong việc mở rộng xuất khẩu sản phẩm sang các thị trường quốc tế, đặc biệt là trong việc hỗ trợ các thủ tục xuất khẩu”, ông Lương Đức Bằng nói.
Ông Trần Đình Kỹ, Giám đốc HTX Thảo Dược Cát Cát chia sẻ những khó khăn mà các HTX như Cát Cát gặp phải trong quá trình phát triển sản phẩm và mở rộng thị trường. Dù nhận được sự hỗ trợ đáng kể từ các chương trình quảng bá sản phẩm tại các hội chợ quốc tế và trong nước, HTX vẫn gặp phải những rào cản lớn khi tiếp cận các chính sách hỗ trợ từ các chương trình khuyến nông và khuyến công. Theo ông Kỹ, một trong những khó khăn lớn nhất là yêu cầu về hạ tầng và thủ tục hành chính khá phức tạp, khiến các HTX và doanh nghiệp nhỏ gặp trở ngại trong việc tiếp cận nguồn vốn và các cơ hội hỗ trợ.
Chính vì vậy, ông Kỹ mong muốn Nhà nước có thể đơn giản hóa các thủ tục hành chính và giảm bớt yêu cầu về hạ tầng (các tiêu chuẩn để xét hỗ trợ từ chương trình khuyến công), nhằm tạo thuận lợi hơn cho các HTX và doanh nghiệp nhỏ. Việc cải cách thủ tục hành chính không chỉ giúp các doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận hỗ trợ, mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của các HTX trong ngành nông sản và thảo dược, giúp họ mở rộng quy mô sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm và gia tăng giá trị kinh tế cho cộng đồng.
Ông Nguyễn Bình Phương, Giám đốc Công ty TNHH Nanocare R&D kiến nghị: nhà nước cần xây dựng cơ chế "mở" dành riêng cho ngành nông nghiệp, vì đây là ngành có giá trị bền vững, đóng góp trực tiếp vào sự phát triển kinh tế và an ninh lương thực quốc gia. Ngành nông nghiệp không chỉ có tiềm năng lớn trong việc tạo ra nguồn nguyên liệu cho nhiều ngành sản xuất mà còn mang lại giá trị bền vững cho đất nước về mặt môi trường và xã hội. Vì vậy, cần có các chính sách hỗ trợ, ưu đãi đặc biệt để các doanh nghiệp có thể đầu tư phát triển trong lĩnh vực này.
Cùng với đó, ông Phương cũng đề xuất chính quyền tỉnh Bắc Ninh nghiên cứu và xem xét việc tạo quỹ đất cho các doanh nghiệp xây dựng kho bãi bảo quản sản phẩm nông nghiệp. Hiện nay, diện tích và giá thuê đất tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp khá cao, điều này khiến các doanh nghiệp nhỏ gặp khó khăn trong việc mở rộng quy mô sản xuất và bảo quản sản phẩm. Chính vì thế, việc hỗ trợ các doanh nghiệp nông nghiệp có mặt bằng hợp lý sẽ giúp nâng cao khả năng lưu trữ và bảo quản sản phẩm, đồng thời giảm thiểu chi phí đầu vào, từ đó thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp.