Big Oil “bẻ lái” xu thế năng lượng xanh

Sau thời kỳ được hỗ trợ mạnh mẽ dưới thời Tổng thống Joe Biden và cuộc chiến Nga - Ukraine hối thúc châu Âu từ bỏ năng lượng hóa thạch, giờ đây lĩnh vực năng lượng tái tạo, giảm phát thải đối diện với viễn cảnh thoái trào.

Phát triển năng lượng xanh từng là chương trình nghị sự trọng tâm tại nhiều kỳ họp của các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu. Các nước chủ chốt đã cam kết tài trợ vốn, đồng thời các định chế tài chính đã “bóp room” tín dụng đối với các dự án tìm kiếm thăm dò khai thác dầu mỏ, khí đốt.

Nhưng ông Donald Trump đã đảo ngược! Ngay trong ngày đầu tiên nhậm chức, Tổng thống Trump đã ký sắc lệnh bãi bỏ lệnh cấm khoan dầu mỏ ngoài khơi của người tiền nhiệm Joe Biden tại 625 triệu mẫu Anh vùng nước ven biển Hoa Kỳ.

Các quan chức lãnh đạo chương trình năng lượng của Nhà Trắng đã cam kết với các giám đốc điều hành ngành dầu khí và khai khoáng rằng họ có một đồng minh ở Washington - sẽ tạo điều kiện thuận lợi nhất có thể cho họ để khoan dầu trên đất liền và vùng biển.

Thậm chí, Bộ trưởng Nội vụ Hoa Kỳ Doug Burgum đã ca ngợi ngành dầu khí, trấn an các nhà lãnh đạo “Big Oil” rằng, chính quyền ông Trump không coi biến đổi khí hậu là mối đe dọa hiện hữu.

Bộ trưởng Năng lượng Chris Wright cho biết nhiệt độ toàn cầu tăng cao chỉ đơn giản là sản phẩm phụ của việc phát triển các nguồn tài nguyên quốc gia để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và an ninh quốc gia.

Những người mới không tiếc lời chỉ trích ông Biden vì coi biến đổi khí hậu chẳng khác gì “ý thức hệ”. Thay vào đó, việc Trung Quốc tiến bộ rất nhanh trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo mới là mối đe dọa hiện hữu mà Hoa Kỳ phải đối mặt - chứ không phải sự nóng lên toàn cầu.

Bên cạnh các tỷ phú công nghệ, các CEO của “Big Oil” đã âm thầm ủng hộ ông Trump. Nhóm vận động hành lang của ngành là Viện Dầu khí Hoa Kỳ sẽ sắp xếp hội nghị “các nhà sản xuất dầu của Hoa Kỳ với Tổng thống Trump” trong thời gian sắp tới.

CEO Chevron Mike Wirth biện luận: “Việc theo đuổi tăng trưởng vì mục đích tăng trưởng đã không chứng minh được là đặc biệt thành công đối với ngành của chúng tôi. Đến một lúc nào đó, bạn đã phát triển đủ để bắt đầu tiến tới ngưỡng đỉnh và bạn nên tạo ra nhiều dòng tiền tự do hơn, thay vì chỉ là nhiều thùng dầu hơn”.

Biến đổi khí hậu, sự nóng lên toàn cầu và hệ quả của nó không hề là chuyện mơ hồ. Vả lại, nguồn dầu khí trên trái đất được khẳng định là hữu hạn, đếm ngược bằng thập kỷ. CEO Coco Phillips Ryan Lance thừa nhận, sản lượng dầu của Hoa Kỳ sẽ đạt đỉnh vào cuối thập kỷ này và sau đó giảm dần.

Cú “quay xe” của Washington với năng lượng xanh sẽ để lại lỗ hổng không nhỏ về tính cấp bách và nguồn tài trợ cho hàng loạt dự án đang ươm mầm tại nhiều quốc gia đang phát triển. Thậm chí, nó sẽ phá vỡ quy hoạch phát triển điện năng tại nhiều nước khi khả năng thu hút nhà đầu tư toàn cầu bị hạn chế.

Cuộc chơi này chỉ còn châu Âu thực sự năng nổ. Mới đây, Ngân hàng Đầu tư Châu Âu (EIB) sẽ thúc đẩy cho vay ưu đãi với các dự án hạ tầng giao thông, năng lượng xanh, khử carbon và giảm phát thải cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam.