Bộ trưởng Tài chính Mỹ sẽ "phá băng" quan hệ Mỹ - Trung?

CẨM ANH• 07/07/2023 14:43

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen đã bắt đầu chuyến công du Trung Quốc trong nỗ lực hàn gắn mối quan hệ giữa hai cường quốc trong những tuần gần đây.

>>Thấy gì từ Luật Quan hệ đối ngoại mới của Trung Quốc?

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen tới Bắc Kinh

Ông Eswar Prasad, giáo sư kinh tế tại Đại học Cornell, cho biết chuyến thăm của Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen tới Trung Quốc là rất quan trọng để đảm bảo rằng cả hai nước tiếp tục đối thoại với nhau.

Trao đổi trên chương trình “Squawk Box Asia” của CNBC cuối tuần qua, ông Prasad nói thêm: “Yếu tố quan trọng được thể hiện trong chuyến thăm của Janet Yellen là hai bên tiếp tục trao đổi ở các cấp độ chính sách cấp cao".

Căng thẳng giữa hai nước đã gia tăng trong những năm gần đây, kể từ khi cuộc chiến thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc bắt đầu vào năm 2018 dưới thời cựu Tổng thống Trump. Ngày nay, căng thẳng địa chính trị tiếp tục diễn ra, đặc biệt là sau những cáo buộc về khinh khí cầu gián điệp của Trung Quốc trong không phận Mỹ, cũng như cuộc chiến giành ưu thế công nghệ của họ.

"Kiểm soát thiệt hại thực sự là chìa khóa", ông Prasad nói với CNBC, đồng thời cho biết thêm rằng các quan chức Trung Quốc có thể đối phó với những quan điểm không thân thiện, miễn là chúng không biến thành các hành động thù địch có thể cản trở Trung Quốc phát triển kinh tế.

Ông Prasad nói: “Các quan chức ở Trung Quốc rất quan tâm đến cuộc bầu cử sắp tới tại Mỹ và họ nhận ra rằng khi tháng 11/2024 sắp đến gần, có khả năng các luận điệu chống Trung Quốc sẽ trở nên nóng hơn ở Washington. Tôi nghĩ hy vọng họ có thể ngăn chặn bất kỳ hành động nào tiếp theo mà họ cho là thù địch với Trung Quốc.”

Tương tự, theo ông Andy Rothman, chiến lược gia đầu tư tại Matthews Asia, thái độ của chính quyền Biden đối với Trung Quốc đã “bớt đối đầu hơn một chút” trong năm nay. Ông chỉ ra rằng có thể có sự hợp tác, gắn kết và tin tưởng tốt hơn giữa 2 nước trong tương lai.

“Mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ không trở nên tốt hơn ngay lập tức. Nhưng tôi nghĩ rằng rủi ro của một cuộc đối đầu căng thẳng vượt khỏi tầm kiểm soát thành một cuộc khủng hoảng đã giảm đi rất nhiều trong vài tháng qua”, ông đánh giá.

Bên cạnh đó, chuyên gia này cũng nhận định rằng, chuyến thăm của bà Yellen sẽ mang lại những tác động tích cực cho nền kinh tế Trung Quốc. Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đã chứng kiến hàng loạt dữ liệu kinh tế đáng thất vọng trong quý II, làm dấy lên lo ngại rằng sự phục hồi sau COVID-19 có thể yếu hơn dự kiến.

>>Quyền lực mềm - "Lỗ hổng" trong tham vọng toàn cầu của Trung Quốc

Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Tạ Phong (bên phải) gặp Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen

Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Tạ Phong (bên phải) và Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen trước chuyến công du của bà tới Bắc Kinh

Bắc Kinh đã khẳng định rằng tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc vẫn đang trên đà đạt mục tiêu khoảng 5%, nhưng các ngân hàng Phố Wall đã hạ dự báo tăng trưởng GDP của Trung Quốc, với lý do kinh tế còn nhiều bất ổn ở phía trước.

Ông Prasad cho biết nền kinh tế Trung Quốc đang ở “thời điểm nguy hiểm”; đồng thời chuyên gia này nhấn mạnh rằng các nguồn lực tăng trưởng trong nước, chẳng hạn như thị trường bất động sản, đầu tư cơ sở hạ tầng và chi tiêu của chính phủ đã suy yếu và có khả năng sẽ tiếp tục giảm.

“Việc hạ nhiệt mối quan hệ Mỹ-Trung chắc chắn sẽ giúp ích cho hoạt động kinh tế trong nước dù ở mức độ nhẹ. Ít nhất là giúp tránh suy giảm mạnh niềm tin của các nhà đầu tư”, nhà kinh tế này nói thêm. “Hai nước cần phải rạch ròi hơn trong các vấn đề địa chính trị và kinh tế để đạt được tiến bộ trong mối quan hệ của họ”.

Đồng quan điểm, ông Rothman chỉ ra, "Bà Yellen là quan chức Mỹ phản đối mạnh mẽ các biện pháp trừng phạt bằng thuế quan và là thành viên nội các có chuyên môn cao về chính sách tiền tệ, bà hiểu rõ hơn về thực tế kinh tế của mối quan hệ Mỹ-Trung. Điều này mang lại những kỳ vọng tích cực trong cuộc thảo luận của bà với các quan chức Trung Quốc".

Giới quan sát đánh giá, trong vấn đề Trung Quốc, Tổng thống Biden phải đối mặt với cả vấn đề chính trị và thực tế kinh tế. Trong khi Ngoại trưởng Antony Blinken đại diện cho các vấn đề chính trị, Bộ trưởng Yellen được cho là đại diện cho thực tế kinh tế. Chuyến thăm của bà Yellen cho thấy kinh tế có thể đang bắt đầu đóng một vai trò lớn hơn trong mối quan hệ Mỹ-Trung.

Danh tiếng của bà Yellen sẽ góp phần mang lại những tiến bộ nghiêm túc và hiệu quả trong một số lĩnh vực giữa hai nước. Chuyến thăm của bà Yellen có khả năng cao sẽ đặt nền móng thực sự cho việc hàn gắn mối quan hệ Mỹ và Trung Quốc.

Và với kỳ vọng cao nhất, chuyến thăm của bà Yellen có thể chứng kiến sự khôi phục Đối thoại Kinh tế Chiến lược giữa Mỹ và Trung Quốc- sự kiện các nhà lãnh đạo cấp cao nhất của hai bên cùng tham gia đối thoại sáu tháng một lần.