Tỷ phú Trần Bá Dương sẽ thay “bầu” Đức làm Chủ tịch HNG?

CTCP Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (HAGL Agrico - HNG) vừa công bố danh sách ứng viên HĐQT và Ban Kiểm soát nhiệm kỳ 2020 - 2025 trong tài liệu họp đại hội đồng cổ đông bất thường năm 2021 dự kiến sẽ diễn ra vào ngày 8/1.

Động thái Thaco đưa người vào HAGL Agrico diễn ra trong bối cảnh doanh nghiệp sẽ trình cổ đông phương án chào bán riêng lẻ hơn 741,4 triệu cổ phiếu, trong đó chào bán 550 triệu cổ phiếu để hoán đổi nợ và 191,4 triệu cổ phiếu còn lại để bổ sung vốn hoạt động.

“Thương vụ” bạc tỷ

Trong đó, HAGL sẽ dùng 550 triệu cổ phần để hoán đổi hầu hết khoản nợ của CTCP Nông nghiệp Trường Hải nhằm cải thiện các chỉ số tài chính để tập trung vào hoạt động sản xuất kinh doanh, tương ứng với giá trị chào bán để hoán đổi nợ là 5.500 tỷ đồng…

Nhìn lại “thương vụ” bạc tỷ của tỷ phú Trần Bá Dương với HNG, câu chuyện Thaco đầu tư nông nghiệp bắt nguồn từ sự hợp tác với Tập đoàn Lộc Trời để sản xuất máy kéo và máy gặt đập liên hợp. Nhưng Thaco thực sự đầu tư vào ngành nông nghiệp khi quyết định hợp tác chiến lược với bầu Đức và Hoàng Anh Gia Lai Agrico.

Khi bầu Đức chuyển hướng từ đầu tư bất động sản sang đầu tư nông nghiệp với hàng ngàn hecta cao su, cọ dầu và các dự án bò thịt, người ta vẫn chưa thấy ngày bầu Đức thu lợi được từ các dự án này. Thậm chí đến năm 2018, bầu Đức đã phải dừng hoàn toàn mảng chăn nuôi bò thịt.

Năm 2017, bầu Đức công bố dự án trồng cây ăn trái với tham vọng trở thành một trong những nhà sản xuất trái cây nhiệt đới tầm cỡ toàn cầu. Tuy nhiên, sau 3 năm, con số trên báo cáo tài chính cho thấy tham vọng của bầu Đức đã không trở thành hiện thực.

Năm 2019, HAGL Agrico đang quản lý 31.085 ha cây cao su và 18.305 ha cây ăn trái, trong đó chuối là sản phẩm chủ lực (hơn 10.000 ha). Công ty này lỗ 2.300 tỷ, lỗ lũy kế tại thời điểm 31/12/2019 là 2.200 tỷ.

Gặp khó khăn về tài chính, Hoàng Anh Gia Lai Agrico đã phải chuyển nhượng hàng loạt công ty con cho Tập đoàn Trường Hải (Thaco). Và cuộc chơi ngành nông nghiệp của Thaco bắt đầu.

Chơi “ván bài lớn" khi đã có niềm tin

Tính đến thời điểm hiện tại, Thaco đã rót vốn 1 tỷ USD "giải cứu" Hoàng Anh Gia Lai, bao gồm gần 2.630 tỷ chuyển đổi trái phiếu HAGL Agrico thành cổ phần (26,29%), Đại Quang Minh tiếp quản dự án BĐS của HAGL tại Myanmar, và công ty con của Thaco là CTCP Sản xuất chế biến và phân phối Nông nghiệp Thadi đã đầu tư 11.684 tỷ vào lĩnh vực nông nghiệp, bằng cách tiếp nhận các công ty con của HAGL Agrico tại Campuchia.

Bao gồm công ty TNHH Đầu tư và phát triển cao su Đông Dương (sở hữu 2 công ty đang có quyền thuê đất dài hạn có tổng diện tích 9.634 ha tạ Campuchia), Công ty TNHH Đông Pênh (sở hữu các công ty có quyền thuê đất canh tác nông nghiệp tại Campuchia với tổng diện tích 9.063 ha), công ty TNHH MTV Cao su Trung Nguyên (sở hữu 3.765 ha diện tích đất canh tác nông nghiệp tại Gia Lai).

Do đó, cuộc chơi ngành nông nghiệp của Thaco gắn liền với số phận của Hoàng Anh Gia Lai Agrico, sự hợp tác tỷ USD này là một ván bài lớn của ông Trần Bá Dương khi đặt niềm tin vào bầu Đức. Năm 2019, Chủ tịch Thadi là ông Đỗ Xuân Diện đã nắm một ghế Phó Chủ tịch HĐQT của HAGL Agrico.

Là một ông lớn trong ngành sản xuất lắp ráp ô tô, khi đầu tư vào nông nghiệp, Thaco muốn "cơ giới hóa tất cả các khâu trong chuỗi giá trị sản xuất nông nghiệp. Từ canh tác đến thu hoạch, vận chuyển, lưu kho, chế biến và phân phối", nghĩa là THACO quyết tâm phát triển nông nghiệp công nghệ cao.

Tháng 3/2019, THACO khởi công xây dựng Khu công nghiệp Nông Lâm Nghiệp rộng 451 ha, tổng vốn đầu tư cho hạ tầng là 8.118 tỉ đồng. Trong số đó bao gồm nhà máy chế biến trái cây có công suất thiết kế 500.000 tấn/năm, tổng mức đầu tư trên 2.400 tỷ đồng; đưa vào hoạt động giai đoạn 1 từ tháng 6 năm 2020 với công suất 200.000 tấn/năm.

Kết quả đầu tiên sau sự hợp tác, là Thadi đã xuất khẩu được 30 container chuối sang Trung Quốc vào tháng 3/2019. Thadi xuất khẩu 12 container chuối mỗi tuần, đồng thời chịu trách nhiệm bao tiêu sản phẩm của HNG với diện tích 26.500 ha (trong đó có 11.000 ha chuối).

Năm 2020, Thadi đặt mục tiêu đạt tổng doanh thu 1 tỷ USD, trong đó Thadi là 600 triệu USD và HNG ước đạt 400 triệu USD. Ông Dương cho biết, hiện nay Thadi đã có lãi và HNG đã tự cân đối được dòng tiền.