Việc triển khai các công tác liên quan cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ trên địa bàn thành phố Hà Nội còn rất chậm, không đảm bảo tiến độ.
Đây là chia sẻ của Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Mạc Đình Minh tại cuộc họp về công tác triển khai thực hiện Đề án và các Kế hoạch triển khai Đề án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn Hà Nội mới đây.
Ông Minh chỉ ra nhiều nguyên nhân trong đó có vướng mắc về công tác lập quy hoạch, đây là nội dung vướng mắc cơ bản. Cụ thể, theo Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô, Quy hoạch phân khu đô thị thì một số nhà chung cư hiện trạng không phù hợp quy hoạch (nhiều vị trí nhà chung cư cũ quy hoạch xác định là khu cây xanh, công viên; chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc thấp 1-5 tầng, dân số hiện trạng cao hơn dân số quy hoạch…).
Do bị hạn chế bởi số tầng cao công trình, dân số theo quy hoạch nên rất khó đảm bảo tính hiệu quả đầu tư, không hấp dẫn được các nhà đầu tư tham gia thực hiện cải tạo xây dựng lại nhà chung cư.
Đối với công tác kiểm định, một số nhà chung cư không còn nguyên trạng ban đầu, các hộ dân đã sửa chữa cơi nới gây khó khăn cho công tác kiểm định, đánh giá chất lượng nhà chung cư...
Bên cạnh đó, UBND các quận, huyện chưa xác định được ranh giới các khu chung cư. Các quận, huyện có nhà chung cư cũng chưa đánh giá hệ thống hạ tầng kỹ thuật phòng cháy, chữa cháy; cấp nước, thoát nước, xử lý nước thải; cấp điện, giao thông nội bộ và yêu cầu về cải tạo, chỉnh trang đô thị dẫn đến khó khăn trong việc đánh giá và kết luận theo quy định Nghị định 69/2021/NĐ-CP (trước đây), nay là Luật Nhà ở 2023 và Nghị định 98/2024/NĐ-CP...
Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, các dự án đang triển khai đều chậm so với tiến độ được phê duyệt do chủ đầu tư chưa thống nhất được phương án bồi thường, hỗ trợ, tạm cư, tái định cư do các chủ sở hữu yêu cầu mức bồi thường quá cao, chủ đầu tư không thể cân đối hiệu quả tài chính.
Ngoài ra, các hồ sơ pháp lý liên quan đến nguồn gốc sở hữu nhà không có nên khó khăn trong việc xác định cụ thể phần diện tích thuộc sở hữu Nhà nước tại dự án...
Trước tình hình trên, Sở Xây dựng Hà Nội đã kiến nghị đối với UBND các quận, huyện (nơi có nhà chung cư cũ) tập trung triển khai hoàn thành công tác lập quy hoạch chi tiết theo chỉ đạo của UBND Thành phố; Tham mưu UBND Thành phố hướng dẫn UBND cấp huyện thực hiện thống nhất: Xác định phạm vi, ranh giới dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư theo nguyên tắc toàn khu, trong đó có 3 khu tập thể: Giảng Võ, Khương Thượng, Trung Tự.
Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn - Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo cải tạo chung cư cũ trên địa bàn giao Sở Xây dựng có báo cáo tổng thể đánh giá những tồn tại, nhận diện hạn chế, nêu rõ những quận, huyện (nơi có nhà chung cư) còn tồn tại hạn chế, đề xuất các biện pháp xử lý tồn tại, bất cập trong việc thực hiện ủy quyền, báo cáo UBND Thành phố.
"Việc đẩy nhanh quá trình cải tạo chung cư cũ, xây dựng nhà ở tái định cư là nhiệm vụ Hà Nội đặc biệt quan tâm, với mục tiêu cốt lõi hướng đến nâng cao đời sống, tạo điều kiện an cư lạc nghiệp cho người dân", ông Tuấn nhấn mạnh.
Đồng thời, giao Sở Quy hoạch - Kiến trúc có phương pháp phối hợp hiệu quả với các quận, huyện (nơi có nhà chung cư) hướng dẫn trong công tác quy hoạch, chậm nhất trong quý I/2025 hoàn thành đợt một.
Qua thống kê, trên địa bàn Thủ đô hiện có 1.579 chung cư cũ có tuổi thọ hơn 50 năm, chủ yếu được xây dựng vào giai đoạn 1960 - 1990 của thế kỷ trước, tập trung tại khu vực 4 quận nội thành. Sau khi rà soát, phân loại, có 200 nhà cấp C, 137 nhà cấp B và 7 nhà thuộc diện nguy hiểm cấp D.
Theo kế hoạch, việc lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch chi tiết cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ được chia làm 4 giai đoạn. Từ năm 2005, Hà Nội đã bắt đầu cải tạo các khu chung cư cũ. Tuy nhiên, do một số bất cập và sự thay đổi chính sách nên đến nay mới có 19 dự án hoàn thành, đưa vào sử dụng (chiếm 1,2% tổng số nhà ở chung cư cũ) và 14 dự án đang triển khai.
Các chuyên gia cũng cho rằng việc xây dựng và cải tạo các căn hộ chung cư cũ, đặc biệt là những căn hộ đã trở nên xuống cấp và hư hỏng đang phải đối mặt với một loạt khó khăn và vướng mắc. Có thể kể đến như thủ tục di dời cư dân ra khỏi các nhà chung cư nguy hiểm, lựa chọn chủ đầu tư cải tạo, thống nhất phương án bồi thường....