Gửi bình luận
Trong bối cảnh du lịch Việt Nam phục hồi mạnh mẽ, chuyển đổi số nổi lên như một yếu tố quyết định để doanh nghiệp cạnh tranh trên bản đồ quốc tế.
Diễn đàn Doanh nghiệp đã có cuộc trò chuyện cùng ông Nguyễn Quyết Tâm - Chủ tịch Hội Chuyển đổi số Du lịch Việt Nam, đồng thời là Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Cổ phần VietISO để tìm hiểu về chuyển đổi số trong lĩnh vực du lịch.
- Thưa ông, những thách thức lớn nhất mà các doanh nghiệp du lịch Việt Nam đang đối mặt trong việc áp dụng chuyển đổi số để hội nhập quốc tế là gì?
Trên thực tế, lượng khách quốc tế đến Việt Nam đã tăng nhanh trong những năm gần đây là tín hiệu đáng mừng, nhưng cũng đặt ra áp lực lớn cho doanh nghiệp du lịch trong việc đáp ứng tiêu chuẩn dịch vụ và trải nghiệm ngày càng cao của thị trường toàn cầu.
Tôi cho rằng, chuyển đổi số phải được xem là giải pháp then chốt, song đây là bài toán không hề đơn giản. Phần lớn doanh nghiệp, đặc biệt khối vừa và nhỏ, vẫn ứng dụng công nghệ theo kiểu “chắp vá” – mỗi bộ phận một phần mềm, mỗi kênh một công cụ, thiếu hệ thống quản trị tổng thể. Dữ liệu bị phân tán, quy trình bị nhân đôi, khiến hiệu quả bị hạn chế ngay từ nội bộ.
Ở tầng sâu hơn, tư duy quản trị truyền thống vẫn là rào cản lớn. Nhiều lãnh đạo xem công nghệ như chi phí thay vì động lực tăng trưởng, nên chuyển đổi số thường chỉ triển khai theo phong trào, thiếu mục tiêu rõ ràng và không gắn với chiến lược dài hạn. Không ít trường hợp, việc “làm số” chỉ dừng ở trang bị phần mềm hoặc công cụ truyền thông, trong khi mô hình vận hành và văn hóa tổ chức gần như không thay đổi.
Ở cấp độ ngành, dữ liệu du lịch bị phân mảnh giữa trung ương, địa phương và doanh nghiệp. Mỗi bên quản lý hệ thống riêng, thiếu chuẩn hóa và cơ chế chia sẻ, khiến phối hợp xúc tiến, marketing hay cá nhân hóa trải nghiệm khách quốc tế chưa hiệu quả. Khi dữ liệu không luân chuyển thông suốt, chuyển đổi số của từng doanh nghiệp khó phát huy trong hệ sinh thái chung.
- Như ông đã nói, một trong những thách thức lớn nhất là dữ liệu du lịch bị phân mảnh giữa trung ương, địa phương và doanh nghiệp. Vậy ông có giải pháp nào để giải quyết thách thức này?
Thách thức lớn nhất trong quản trị dữ liệu ngành du lịch nằm ở thiếu khung chuẩn thống nhất để kết nối giữa các bên. Mỗi bên có hệ thống riêng, lưu trữ riêng, thiếu cơ chế kỹ thuật và pháp lý để chia sẻ, đối soát hay khai thác dữ liệu chéo. Thay vì “dòng chảy dữ liệu liên thông”, chúng ta có những “ốc đảo thông tin” rời rạc, hạn chế khai thác giá trị.
Để giải quyết, theo tôi cần sớm ban hành khung chuẩn dữ liệu du lịch quốc gia, quy định cấu trúc, định dạng và cơ chế chia sẻ. Song song đó, xây dựng nền tảng dùng chung – “trục dữ liệu du lịch” – để các bên kết nối, đối soát và khai thác theo phân quyền. Cuối cùng, cần cơ chế quản trị rõ ràng: ai là chủ dữ liệu, ai chịu trách nhiệm cập nhật và đảm bảo chất lượng. Khi dữ liệu thông suốt, việc đối soát lượng khách, dự báo xu hướng hay phân tích thị trường có thể thực hiện thời gian thực, giúp quyết định nhanh và chính xác hơn.
- Hầu hết doanh nghiệp du lịch Việt đang gặp rào cản về năng lực số và chi phí. Ông đề xuất mô hình khuyến khích thực tế nào để tăng tỉ lệ áp dụng công nghệ?
Tôi cho rằng, rào cản lớn nhất không phải chi phí công nghệ, bởi các giải pháp cơ bản đã hợp lý và dễ tiếp cận. Tỷ lệ ứng dụng công nghệ cũng không thấp, nhưng vấn đề là triển khai hiệu quả, chứ không chỉ “cho có”. Bước chuyển từ ứng dụng công nghệ sang chuyển đổi số là khá xa.
Để tăng tỷ lệ thành công, theo tôi cần tập trung vào “chuyển đổi”: chuyển đổi tư duy, quy trình, văn hóa... Khi đó, công nghệ mới phát huy giá trị, nâng cao hiệu quả quản trị, tối ưu kinh doanh và tăng năng lực cạnh tranh.
- Trong sự kết hợp giữa chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, ông thấy đâu là cơ hội lớn nhất để Việt Nam nâng cao vị thế du lịch bền vững trên bản đồ thế giới?
Khi hai trục chuyển đổi số và chuyển đổi xanh được tích hợp, các sáng kiến bền vững không chỉ là những hành động riêng lẻ mà được quản lý và đo lường thông minh nhờ công nghệ, đồng thời tạo ra giá trị thực tế cho doanh nghiệp, khách du lịch và cộng đồng địa phương.
Hiện nay, cơ hội lớn nhất cho Việt Nam để nâng cao vị thế du lịch bền vững nằm ở việc đẩy nhanh tiến trình chuyển đổi số như công cụ để triển khai các sáng kiến xanh một cách hệ thống. Chuyển đổi số giúp các địa phương và doanh nghiệp quản lý và tối ưu tài nguyên, thiết lập hệ thống dữ liệu về môi trường và trải nghiệm du khách, đồng thời phát triển sản phẩm du lịch thân thiện môi trường mà vẫn đảm bảo chất lượng.
Tuy nhiên, thách thức là chúng ta vẫn đang trong giai đoạn làm quen với chuyển đổi số. Nếu chỉ tập trung vào “xanh hóa” mà thiếu cơ chế số hóa, các sáng kiến bền vững sẽ khó triển khai hiệu quả, khó đo lường và thiếu tác động lan tỏa trong toàn ngành. Vì vậy, chuyển đổi xanh chỉ thực sự phát huy tác dụng khi gắn chặt với chuyển đổi số và khả năng vận hành thông minh.
- Trân trọng cảm ơn ông!
