Chiến sự Nga- Ukraine: Nga khó xoay chuyển cục diện

NHI NGUYỄN• 04/10/2022 04:00

Nhiều chuyên gia cho rằng, dù Nga động viên quân sự một phần, nhưng khó xoay chuyển cục diện chiến sự Nga-Ukraine trong ngắn hạn.

Ukraine cho biết Nga đã rút lui khỏi thị trấn Lyman, miền đông nước này.

>> Những toan tính của Nga khi sáp nhập 4 vùng lãnh thổ của Ukraine

Tổng thống Vladimir Putin đã ban hành lệnh động viên quân sự một phần lần đầu tiên của Nga kể từ Thế chiến thứ II, sau khi hứng chịu một số thất bại trên chiến trường Ukraine. Động thái này của ông Putin được cho là nhằm nhằm xoay chuyển cục diện chiến sự Nga- Ukraine.

Trên thực tế, chiến sự Nga- Ukraine đã không diễn ra như kế hoạch ban đầu của Nga, và ông Putin đã hết lựa chọn. Nếu ông Putin rút lui, Ukraine sẽ có điều kiện phát triển sức mạnh quân sự và hội nhập sâu hơn vào các thể chế châu Âu và xuyên Đại Tây Dương, đó sẽ là một thất bại của Nga và ông Putin không thể chấp nhận. Đó là một trong những lý do chính khiến ông Putin đưa ra quyết định nói trên.

Tuy nhiên, lệnh tổng động viên một phần của ông Putin không nhận được nhiều sự đồng tình của dân chúng Nga. Không ít người dân Nga đủ điều kiện nhập ngũ đã đổ xô đến biên giới để tìm cách bỏ trốn ngay sau khi ông Putin công bố quyết định này. Áp lực chính trị đến với Điện Kremlin không chỉ từ những người phản đối cuộc chiến mà còn từ những người mất tinh thần vì cuộc chiến kéo dài. Điều này được đánh giá là một thách thức lớn đối với ông Putin.

Trong khi đó, ông Putin không thể giành chiến thắng trong cuộc chiến một cách nhanh chóng. Ông Putin có thể hướng tới một kết quả mà ông và nước Nga có thể chấp nhận, nhưng đó có thể là một kế hoạch kéo dài nhiều năm. Đối với nhiều người dân Nga, khoảng thời gian đó sẽ được đánh dấu bằng sự mất mát.

>> Belarus sẽ "nhúng tay" vào chiến sự Nga - Ukraine?

Trong khi đó, diễn biến chiến sự vẫn đang có phần nghiêng về Ukraine khi nước này vừa tuyên bố không còn quân Nga ở thị trấn Lyman, đồng thời khẳng định sẽ tiếp tục giành lại thêm một số khu vực khác ở Donbass.

Ukraine tái chiếm Lyman, một trung tâm hậu cần quan trọng của lực lượng Nga.

Theo Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg, việc Ukraine giành lại thị trấn Lyman cho thấy Ukraine có thể đẩy lùi lực lượng quân đội Nga. “Cách tốt nhất để đối phó việc Nga sáp nhập một số khu vực ở Ukraine là tiếp tục hỗ trợ Kiev”, ông Jens Stoltenberg nhấn mạnh.

Trong khi đó, theo Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin, Ukraine đang có lợi thế ở vùng Kherson. Sự thay đổi này do kỹ năng của các binh sĩ Ukraine và việc họ sử dụng các vũ khí do Mỹ và các nước NATO khác cung cấp, nhất là hệ thống HIMARS.

GS.TS. Luke March, Giám đốc khoa Quan hệ Quốc tế tại Đại học Edinburgh, nhận định rằng: “Nếu sự ủng hộ của Mỹ và phương Tây đối với Ukraine vẫn không giảm bớt trong một mùa đông khó khăn và họ vẫn tiếp tục cung cấp vũ khí cho Kiev thì cán cân lực lượng sẽ ngày càng có lợi cho Ukraine và các bất ổn trong nước đối với ông Putin sẽ trở nên lớn hơn nhiều”.

Vào thời điểm này, các chuyên gia đánh giá rằng ông Putin có thể hiểu được bất lợi của Nga ở Ukraine. Đó là quân đội Ukraine quá mạnh để nhượng bộ Nga, ngay cả khi họ muốn đàm phán để chấm dứt giao tranh. Cuộc chiến đã quá tàn khốc để người Ukraine có thể tha thứ và quên đi. Tuy nhiên, ông Putin cũng sẽ không lùi bước và tìm mọi cách để kéo dài cuộc chiến.

Ông Alexander Baunov, chuyên gia cấp cao tại Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế, trụ sở ở Washington DC, Mỹ bình luận: "Nga rất khó để xoay chuyển cục diện chiến sự ở Ukraine chỉ với những lực lượng mới trong thời gian rất ngắn, trừ khi nước này tổng động viên quân sự và sử dụng vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, vũ khí hạt nhân chỉ là bước đường cùng, vì nó sẽ gây hủy diệt hàng loạt. Đó là điều mà cả Nga, Ukraine, Mỹ và phương Tây đều không mong muốn".