Cho vay kinh doanh nhà trọ lãi suất 0%?

Đó là đề xuất của các chuyên gia, doanh nghiệp trước việc TP HCM siết chặt các điều kiện kinh doanh phòng trọ để đảm bảo tiêu chí của TP.

Khoảng 12.800 công trình không đủ điều kiện

Như Diễn đàn Doanh nghiệp đã thông tin trước đó, để đảm bảo tiêu chí kinh doanh phòng trọ, các chủ nhà trọ phải đăng ký kinh doanh; mỗi phòng trọ phải đảm bảo tối thiểu 5m2 sàn/người; Hẻm phải rộng tối thiểu 4m; Khu nhà trọ phải cách đường chính không quá 100m... Đây là điều kiện khiến hàng nghìn khu nhà trọ trên địa bàn TP HCM có nguy cơ phải tạm dừng hoạt động.

Đáng chú ý, trong đề án quản lý, hỗ trợ nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê trọ, Sở Xây dựng TP HCM đã tham mưu UBND TP HCM giao giám đốc Sở Tài chính, Ngân hàng Nhà nước chủ trì đề xuất hỗ trợ lãi suất vay ưu đãi đối với người cho thuê trọ có nhu cầu vay vốn đầu tư xây dựng, cải tạo nhà trọ đạt quy định tối thiểu, được xem phải là giải pháp giúp ổn định giá và nâng cao chất lượng nhà trọ.

Theo ghi nhận của PV Diễn đàn Doanh nghiệp, nếu xét theo đề án của Sở Xây dựng thì nhiều công trình nhà trọ trên địa bàn TP không đảm bảo quy định và điều kiện kinh doanh phòng trọ, mặc dù một số chủ nhà trọ đã đầu tư bài bản. Song, giả sử được hỗ trợ nguồn vốn và hỗ trợ lãi suất cũng là vấn đề rất khó khăn.

Đơn cử, theo ông Nguyễn Lý, chủ nhà trọ trên địa bàn Quận Bình Tân, TP HCM chia sẻ, trước tiên Nhà nước cần xem xét mức lương, thu nhập của công nhân, người lao động hiện nay như thế nào để đưa ra các quy định. Còn bản thân gia đình chỉ có mấy phòng trọ và giả sử bây giờ đi vay 1 tỷ để đầu tư rồi hàng tháng phải trả cả gốc lẫn lãi xem ra không thể trả nổi. Vì hiện tại gia đình chỉ có 5 phòng trọ cho thuê với giá 1 triệu/phòng, thì 5 triệu đồng cho 5 phòng trọ chưa đủ trả lãi chứ nói gì đến trả gốc.

Tương tự, khu lưu trú tại quận Bình Tân, TP HCM đang cung cấp chỗ ở cho công nhân thuộc khu công nghiệp Tân Tạo, mỗi phòng khoảng 12m2 đa số là gia đình sinh sống và trung bình khoảng 4 người/phòng. Song, nếu phải thực hiện theo quy định để chuẩn hoá nhà trọ, chủ trọ buộc phải giảm số người ở, gia đình công nhân không đủ điều kiện sẽ phải tìm nơi rộng hơn, chi phí thuê sẽ tăng lên.

Theo số liệu thống kê năm 2022 của Sở Xây dựng, TP HCM hiện có khoảng 60.500 công trình nhà trọ tư nhân đang hoạt động, trong đó có khoảng 12.800 công trình (chiếm tỷ lệ 21%) không đủ điều kiện an toàn, trong đó chủ yếu là tiêu chí 5m2/người.

Nêu lý do quy định sàn tối thiếu đối với các chủ nhà trọ, bà Lê Thị Loan - Phó Trưởng Phòng Tổ chức cán bộ, Sở Xây dựng TP HCM, cho biết quy định diện tích sàn tối thiểu mục đích là để hạn chế số người trong một phòng và hạn chế số phòng trong một nhà ở riêng lẻ, để tránh tập trung đông người, và mục đích cao nhất chính là sự an toàn cho người dân. Còn việc 5m2 hay 4m2 thì hiện Sở Xây dựng vẫn chỉ đang trên cơ sở đề xuất.

Cũng theo bà Loan, để nâng cấp, sửa chữa lại các công trình nhà ở cho thuê trọ, Sở Xây dựng cũng đề xuất UBND TP HCM có chính sách hỗ trợ chủ nhà trọ vay lãi suất ưu đãi để cải tạo, nâng cấp để đạt mức an toàn của quy định tối thiểu… Hiện nay, Sở Xây dựng TP HCM đã tham mưu UBND TP HCM giao giám đốc Sở Tài chính, Ngân hàng Nhà nước chủ trì đề xuất hỗ trợ lãi suất vay ưu đãi đối với người cho thuê trọ có nhu cầu vay vốn đầu tư xây dựng, cải tạo nhà trọ.

Có thể cho vay với lãi suất 0%?

Theo chị Nguyễn Thị Kim Hồng - chủ Khu lưu trú Văn hoá Thanh niên Công Nhân, Quận Bình Tân, TP HCM cho biết: "Nếu thực hiện đúng quy định thì khu nhà trọ đang ở 4 người/phòng sẽ phải giảm xuống còn 2 người/phòng. Và nếu làm như vậy thì tận cùng công nhân, người lao động vẫn là người khổ nhất".

"Về việc chính sách hỗ trợ nguồn vốn và lãi suất ưu đãi, hiện tại chúng tôi mới nghe nói là sẽ có gói hỗ trợ cho chủ nhà trọ xây sửa lại. Tuy nhiên, không biết khi xây xong sẽ quy định là giá cho thuê là bao nhiêu để hỗ trợ cho công nhân. Hiện chúng tôi cũng đang có nhu cầu tiếp cận gói hỗ trợ này để giúp công nhân. Song, để thực hiện theo quy định thì tạm thời phải giảm số lượng người ở xuống để thực hiện theo đúng quy định của TP" - theo chị Hồng.

Liên quan đến việc hỗ trợ vốn ưu đãi hỗ trợ cho các chủ nhà trọ, ông Lê Hữu Nghĩa - Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM, cho rằng để khuyến khích, cải tạo những nhà trọ này tốt hơn việc đầu tiên là cần thực hiện tốt ở lĩnh vực cấp phép, để làm sao đơn giản nhất, hạn chế những thủ tục phức tạp quá khiến người dân không làm nổi. Kế đó, cũng cần có chính sách hỗ trợ vốn vay ưu đãi từ nguồn ngân sách với chi phí phù hợp nhất để tạo điều kiện cho chủ nhà trọ và người lao động.

“Chúng ta đang có thuế ưu đãi cho những doanh nghiệp làm nhà ở xã hội thì tại sao chúng ta không có chính sách cho những người làm nhà trọ này? Đây là vấn đề an sinh xã hội và rất cần sự quan tâm của Nhà nước trong việc hỗ trợ nguồn vốn với lãi suất ưu đãi, thậm chí 0%”, ông Nghĩa đề nghị.

Đồng quan điểm, Tiến sĩ Đinh Thế Hiển - Chuyên gia Kinh tế, cho rằng song song với các giải pháp, qui định và điều kiện kinh doanh nhà trọ thì thành phố cũng cần hướng tới các chính sách hỗ trợ mang tính chất an sinh xã hội. Ở đây TP có quỹ đầu tư, mà cụ thể là Công ty đầu tư tài chính.

“TP có quỹ đầu tư cho những dự án ưu đãi về nhà ở xã hội thì cũng nên xem việc đầu tư nhà trọ của các hộ kinh doanh nhà trọ cũng là dự án, đối tượng được ưu đãi để họ có thể cho vay với lãi suất 0%, như những dự án mà thành phố đã từng làm. Đây chính là điều kiện tốt nhất để các chủ nhà trọ tiếp cận nguồn vốn và có thể vay để cải tạo khu nhà trọ của được tốt hơn, đáp ứng với điều kiện của TP. Và qua đó, một mặt giúp người thuê có nơi ở tốt hơn, một mặt giúp chủ đầu tư (chủ nhà trọ) có điều kiện nâng cấp nhà trọ, đáp ứng được tiêu chí, điều kiện của TP", Tiến sĩ Đinh Thế Hiển nhấn mạnh.