Chuyển đổi số báo chí là chuyển đổi nguồn thu và sản phẩm

HẠNH LÊ• 28/10/2023 20:50

Báo chí truyền thông và xuất bản là một trong những lĩnh vực sớm bắt nhịp chuyển đổi số nhưng vẫn bị nhầm lẫn với số hoá, nhất là tại các địa phương.

>>>Chuyển đổi số báo chí: Thách thức và cơ hội trong thời đại mới

Tại hội thảo Thúc đẩy chuyển đổi số các cơ quan báo chí, xuất bản, PGS.TS Phạm Ngọc Linh - Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội khoa học kỹ thuật Việt Nam cho biết: trên thế giới, với sự tiên phong và thành công trong chuyển đổi số, mô hình tin truyền thống được chuyển sang nhiều định dạng mới, vừa giữ chân được độc giả cũ vừa thu hút thêm nhiều độc giả mới trong bối cảnh thông tin bùng nổ, báo chí gặp nhiều thách thức trong cạnh tranh với mạng xã hội. Tương tự như vậy tại Việt Nam, từ chuyển đổi số, không ít báo điện tử đã có những bước chuyển mình, tạo được sức hút với bạn đọc, truyền tải thông tin nhanh chóng và đa dạng.

PGS.TS

PGS.TS Phạm Ngọc Linh - Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội khoa học kỹ thuật Việt Nam

Nhiều tác phẩm báo chí ứng dụng công nghệ số và dữ liệu tạo nên tính tương tác hai chiều với độc giả, lôi cuốn và tạo cảm giác gần gũi với bạn đọc. Chuyển đổi số báo chí đã trở thành xu hướng tất yếu không thể thay đổi.

Quan điểm trên được Phó Tổng biên tập Báo điện tử VietnamPlus Nguyễn Hoàng Nhật làm rõ hơn khi dẫn số liệu mới nhất của Wearesocial. Tại Việt Nam, người đọc dành trung bình khoảng 2 tiếng mỗi ngày sử dụng internet để đọc báo, thấp hơn so với thời gian sử dụng mạng xã hội (khoảng 2,5 tiếng/ngày). Sự nổi lên của các phương tiện truyền thông xã hội và thói quen của độc giả thay đổi là một trong những lý do tác động vào báo chí, buộc các cơ quan báo chí phải thay đổi, phải chuyển đổi số.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Hoàng Nhật, tư duy chuyển đổi số báo chí Việt Nam có sự khác biệt. Trên thế giới, chuyển đổi số báo chí đồng nghĩa với chuyển đổi nguồn thu mô hình kinh doanh, trong đó nguồn thu của tòa soạn từ việc thu phí độc giả đang tăng trưởng.

Tại Việt Nam, chuyển đổi số báo chí thường được nhìn nhận dưới góc độ nhiệm vụ chính trị. Nhiều tờ báo chưa thu phí độc giả nhưng đã nói là không thể làm được. Chưa kể, nhiều lãnh đạo cơ quan báo chí đang nhầm lẫn số hóa với chuyển đổi số, đặc biệt là tại các địa phương nên chỉ việc mua máy tính là xong.

Đề cập đến 7 sự chuyển đổi lớn của báo chí, sự thay đổi thói quen, hành vi của độc giả trên môi trường mạng trong thời gian gần đây, ông Nguyễn Hoàng Nhật nhấn mạnh, độc giả ở đâu, báo chí đi tới đó. Ngay cả các cơ quan báo chí chính thống cũng đang có sự chuyển động để thích ứng.

Ông Nguyễn Hoàng Nhật

Theo Phó Tổng biên tập Vietnamplus Nguyễn Hoàng Nhật, chuyển đổi số báo chí gắn liền với chuyển đổi nguồn thu và sản phẩm

Cơ cấu của các toà soạn vì thế phải thay đổi theo xu thế phát triển của báo chí, xây dựng mối quan hệ mới với độc giả, sử dụng dữ liệu để tối ưu hóa trải nghiệm cho người đọc… Trong đó, dữ liệu có vai trò quan trọng. Trên cơ sở dữ liệu thu thập được, các cơ quan báo chí sẽ hiểu độc giả hơn, biết độ tuổi, sở thích... từ đó xây dựng tệp độc giả trung thành, tiến tới thu phí theo hình thức thuê bao.

Ông Hoàng Nguyên Vân - Phó Viện trưởng Viện Sáng tạo và Chuyển đổi số cũng đề cập đến vai trò quan trọng của dữ liệu khi gợi mở lời giải cho bài toán chuyển đổi số báo chí Việt Nam. Theo ông Vân, trước đây trong giới báo chí có quan điểm “Content is King” (Nội dung là vua) nhưng trong tương lai, “dữ liệu mới là vua”.

Mô hình kinh doanh báo chí tương lai tập trung nhiều vào chuyển đổi số, dữ liệu số, đa kênh, đa dạng hoá nguồn thu từ việc hợp tác, liên kết với các ngân hàng, doanh nghiệp… Đặc biệt, các tờ báo cần tập trung vào thế mạnh cốt lõi, đào tạo nhân sự có khả năng thích ứng linh hoạt với các nền tảng số…