Đầu tư sân bay và chuyện lỗ lãi

Theo đó, Cảng hàng không Quảng Trị có vị trí tại xã Gio Quang và xã Gio Mai, huyện Gio Linh, nằm ở phía bắc, cách thành phố Đông Hà 7 km. Đây là sân bay cấp 4C có khả năng đón được tàu bay A320/321 với số vốn khoảng 8.014 nghìn tỷ đồng. Dự kiến có 3 hướng huy động vốn: Nhà nước, doanh nghiệp và PPP.

Tuy nhiên theo số liệu từ Bộ GTVT đưa ra, 21 cảng hàng không trên cả nước (9 cảng quốc tế và 12 cảng nội địa) hiện tại chỉ có cảng hàng không Tân Sơn Nhất, Nội Bài, Đà Nẵng, Cam Ranh là có lãi, còn lại hầu hết các sân bay khác đang phải bù lỗ.

Khi nói về việc đầu tư sân bay quốc tế Vân Đồn – sân bay tư nhân đầu tiên của tư nhân tại Việt Nam ông Lại Xuân Thanh, Chủ tịch HĐQT ACV cho rằng: “Nếu nói về hiệu quả kinh tế, không biết đến bao giờ hoạt động khai thác ở sân bay Vân Đồn mới thu lãi để duy trì bay, chưa nói đến chuyện thu hồi vốn đầu tư hạ tầng. Nhưng tại sao nhà đầu tư vẫn sẵn sàng bỏ tiền ra làm? Bởi khi có cảng hàng không, có đường bay, sẽ mang lại những hiệu quả khác, những lợi ích khác cho nhà đầu tư”.

Trong khi ông Đặng Minh Trường, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Sun Group - đơn vị đầu tư sân bay Vân Đồn thì thừa nhận là nhà đầu tư chọn du lịch là lĩnh vực đầu tư phát triển chủ lực, nên Sun Group hiểu rằng hạ tầng giao thông cần đi trước một bước để tạo đà cho du lịch bứt phá.

Với tỉnh nghèo như Quảng Trị, sân bay sẽ góp phần kích cầu phát triển các ngành nghề dịch vụ kèm theo; thêm hấp dẫn các nhà đầu tư đến với địa phương; tiện lợi cho việc giao thông, đi lại nối với các thành phố lớn.

Lợi ích của sân bay về lý thuyết khá rõ ràng. Nhưng thực tế, đó là bài toán kinh tế khá phức tạp, buộc phải tính toán đến nhu cầu dung lượng thị trường, thiết kế công suất hoạt động, tránh thất thoát, lãng phí nguồn lực.

Kể cả trong trường hợp xây dựng sân bay Quảng Trị để đón đầu kinh tế, PGS.TS Nguyễn Thiện Tống, nguyên chủ nhiệm bộ môn Kỹ thuật hàng không trường Đại học Bách khoa TP.HCM, đặt ra vấn đề: Phải có được khảo sát tổng quát với bao nhiêu lượng khách đến sân bay Phú Bài, bao nhiêu hành khách đến sân bay Đồng Hới và bao nhiêu khách đến sân bay Đồng Hới, bao nhiêu khách đến Phù Bài rồi đi về Quảng Trị trong 1 năm?

Tuy nhiên, lâu nay những số liệu về nhu cầu hành khách tại các sân bay đều không được công bố công khai, mặc dù những số liệu trên không có gì là bí mật. Đặc biệt, hiện nay chất lượng quy hoạch các lĩnh vực kinh tế vẫn thiếu gắn kết với quy hoạch kết cấu hạ tầng giao thông.