Dệt may Việt Nam có thực sự hưởng lợi từ cuộc chiến thương mại?

 

Trong đó, Mỹ là thị trường xuất khẩu dệt may lớn nhất của Việt Nam (chiếm gần 50% tổng kim ngạch xuất khẩu). Bộ Công Thương nhận định, sở dĩ kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may tăng mạnh là do một phần thời cơ đến từ cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung, khi nhiều đơn hàng xuất vào Mỹ đã rời Trung Quốc chuyển qua Việt Nam.

Còn theo các chuyên gia, ngành Dệt may Việt Nam là một trong những ngành được hưởng lợi nhiều nhất trong chiến tranh thương mại Mỹ - Trung nhờ 2 khía cạnh: Đồng nhân dân tệ mất giá mạnh so với USD, qua đó cũng mất giá so với VND, giúp các doanh nghiệp nhập được vải, các nguyên phụ liệu dệt may từ Trung Quốc với giá rẻ hơn và ngành Dệt may Việt Nam có thể chiếm thêm thị phần của Trung Quốc tại thị trường Hoa Kỳ nhờ mức giá cạnh tranh hơn.

Tuy nhiên, thực tế không hẳn chỉ có thuận lợi, theo ông Lương Văn Thư -Tổng giám đốc Tổng Công ty May Đáp Cầu (Bắc Ninh) chuyên xuất khẩu hàng sang Mỹ, Hàn Quốc, châu Âu cho biết, tình hình sản xuất 10 tháng đầu năm nay của công ty tương đối tốt, tuy nhiên trong 2 tháng cuối năm, số đơn hàng lại có dấu hiệu kém đi.

“Khách hàng từ Trung Quốc sang công ty làm việc, chủ yếu chỉ tham quan, trao đổi, mà chưa chốt đơn hàng. Các đối tác khác đang thăm dò, đặt những đơn hàng nhỏ lẻ, ngắn hạn, giá giảm. Tuy nhiên, công ty vẫn có thể đạt kế hoạch cả năm 2018”, ông Lương Văn Thư cho hay.

Lý giải điều này, ông Thư cho biết, các đối tác lo lắng nguyên liệu nhập từ Trung Quốc sẽ tăng giá nên họ khá thận trọng. Trong khi đó, Việt Nam muốn đón được cơ hội từ dòng chuyển dịch đầu tư thì phải cạnh tranh được với các đối thủ khác trong khu vực như: Indonesia, Cambodia, Myanmar…, nơi có giá lao động rẻ hơn Việt Nam.

Ngay cả những công ty đang đặt trụ sở tại Trung Quốc cũng cân nhắc kỹ trước khi chọn rời bỏ thị trường này. “Chính phủ Trung Quốc hỗ trợ 17% trên mỗi đồng xuất khẩu cho doanh nghiệp. Do vậy, họ sẽ tính toán, nếu sang Việt Nam đầu tư mà lợi nhuận tương đương với sản xuất tại Trung Quốc thì họ mới lựa chọn”, ông Thư phân tích.

Theo ông Nguyễn Hồng Giang, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bông sợi Việt Nam, không loại trừ khả năng các nhà sản xuất nước ngoài, trong đó phần nhiều là các doanh nghiệp Trung Quốc, sẽ thiết lập chuỗi sản xuất từ sợi - vải - may mặc tại Việt Nam, để tránh ảnh hưởng từ đòn trừng phạt thương mại của Mỹ.

Trong trường hợp này, các doanh nghiệp nội địa Việt Nam không được hưởng lợi nhiều, bởi hầu hết các doanh nghiệp trong nước chỉ có thế mạnh và kinh nghiệm về khâu may. Hiện nguồn nguyên liệu phục vụ ngành dệt may Việt Nam vẫn chủ yếu nhập khẩu, một phần lớn nhập từ Trung Quốc.

Ông Lương Văn Thư cho biết thêm, doanh nghiệp đã chủ động nhập các nguồn nguyên liệu từ Đài Loan, Hàn Quốc… để đáp ứng yêu cầu của khách, tránh rủi ro từ nguồn nguyên liệu Trung Quốc.

Cẩn trọng hơn, ông Đặng Triệu Hòa, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty CP Sợi Thế Kỷ phân tích: Có rủi ro nếu phía Mỹ truy xuất nguồn gốc nguyên liệu của sản phẩm may mặc nhập khẩu từ các quốc gia khác và áp thuế bổ sung nếu sản phẩm may mặc từ quốc gia đó có nguồn gốc nguyên liệu từ Trung Quốc.