“Điểm trừ” của cảng biển Việt Nam

Theo dữ liệu được biên soạn bởi Bloomberg Intelligence (BI), nếu Việt Nam không đẩy nhanh tiến độ trong việc thu hẹp khoảng cách cơ sở hạ tầng, đặc biệt là cảng biển thì sẽ có nguy cơ mất đi vị thế sản xuất đã thu hút rất nhiều nhà sản xuất. 

Mặc dù ghi nhận Việt Nam đã thu hút được các nhà khai thác cảng hàng đầu thế giới, tổ chức tư vấn hàng hải Alphaliner vẫn đánh giá Việt Nam đã quy hoạch hệ thống cảng container khá yếu kém và có những chính sách cho ngành cảng biển không tốt.

Dẫn ra thực tế, Việt Nam đang có 11 bến cảng container ở TP HCM và 8 bến cảng ở Cái Mép - Thị Vải (CM-TV), Alphaliner kết luận đang có tình trạng vừa thừa công suất khai thác, vừa phát triển quá manh mún ở nhóm cảng này, và công tác quy hoạch ở miền Bắc đang đi vào tình trạng tương tự với 14 bến cảng ở Hải Phòng, 2 bến cảng ở Cái Lân, chưa tính đến các bến ở Lạch Huyện.

Tình trạng thừa công suất khai thác cảng là “điểm trừ” rất lớn, vì điều này cho thấy một số bến cảng đã hoạt động vượt công suất, trong khi nhiều bến cảng khác không hoạt động như mong đợi. Các cảng hiện đang khai thác không như mong đợi lại chính là các cảng được sự đầu tư từ các nhà khai thác cảng hàng đầu thế giới.

SPCT - cảng container nằm ở khu vực Hiệp Phước đã được đầu tư với rất nhiều kỳ vọng và được Dubai Port World góp vốn, nhưng lại đang rao bán các thiết bị làm hàng của mình khi mà hoạt động khai thác hàng container của cảng là không tốt, và mục đích “chia lửa” với cảng Cát Lái cũng không thành công.

Các cảng của PSA và Hutchison Ports tại CM-TV thì đang phải khai thác hàng rời cầm chừng. Như vậy, mặc dù thu hút đầu tư thành công, nhưng điều đó chưa đi kèm với hệ thống chính sách tốt để các nhà khai thác cảng quốc tế có thể hài lòng với khoản đầu tư của họ.

Chính vì hệ thống chính sách hỗ trợ ngành khai thác cảng chưa đủ tốt, cộng với thực trạng thị trường đi xuống, nên sau đợt đổ vốn ồ ạt của các nhà đầu tư quốc tế vào Việt Nam vào nửa cuối thập kỷ trước, ngành khai thác cảng đã chưa thể chứng kiến một dòng vốn tương tự.